Στο βιβλίο του «Νέα σκοτεινή εποχή» ο James Bridle, εξέχων Καλλιτέχνης και Συγγραφέας, διερευνά την ιστορία της τέχνης, της τεχνολογίας και των πληροφοριακών συστημάτων και αποκαλύπτει τα σκοτεινά σύννεφα πάνω απ’ τα όνειρα του ψηφιακού μεγαλείου.
Σε πολλές μελέτες, η αυξανόμενη χρήση Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στις μικρές ηλικίες έχει συνδεθεί με περισσότερα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, χαμηλή αυτοεκτίμηση και εκτίμηση για το σώμα τους, καθώς και αυξημένο κίνδυνο ηλεκτρονικού εκφοβισμού (cyber bullying), επικοινωνίας με αγνώστους, μεγαλύτερη έκθεση σε πορνογραφικό υλικό και επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές, υπερβολική χρήση video games, ψυχική ένταση και παθολογικές διαστροφικές τάσεις.
Η εκμετάλλευση και οι συναφείς κίνδυνοι, βέβαια, για τα παιδιά δεν γίνεται μέσω των κινητών μόνο, αλλά και πιο άμεσα και πιο εμφανώς από την τηλεόραση και ιδίως τις διαφημίσεις. Απέναντι σ’ αυτές, τα παιδιά είναι ανίσχυρα, έρμαια της «σατανικής» δύναμης της διαφήμισης.
Στο παρελθόν η χρησιμοποίηση παιδιών στη διαφήμιση είτε ως παθητικών υποκειμένων, είτε ως ενεργών παραγόντων στη διαφήμιση, απαγορευόταν από τον Ελληνικό Κώδικα Διαφήμισης και Επικοινωνίας και από τον Ν. 2101/1992 που κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού, αλλά και από τη Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία του Παιδιού. Πολύ σωστά. Πού πήγαν τώρα όλοι αυτοί οι νόμο; Μήπως ξαφνικά όλα τα παιδιά ενηλικιώθηκαν; Είναι απλό: Η δύναμη των πολυεθνικών είναι υπεράνω των νόμων. Το παιδί, είτε ως καταναλωτής το ίδιο, είτε ως επηρεαστής (των γονέων του ή των φίλων του) για την αγορά συγκεκριμένων προϊόντων είναι ισχυρός παράγων στην κατανάλωση ή την αγορά προϊόντων. Οι νόμοι πήγαν περίπατο. Πού πήγαν όμως όλοι αυτοί οι σύλλογοι προστασίας του παιδιού και της ψυχικής του υγείας ή οι σύλλογοι γονέων; Δεν βλέπουν ότι το παιδί μεταβάλλεται σε εργαλείο και μάλιστα αποτελεί συστατικό για την προώθηση προϊόντων; Φαίνεται, ότι όλα έχουν γίνει μόδα, συνήθεια. Η ψυχική υγεία του παιδιού, φαίνεται ότι δεν απασχολεί πλέον τις κοινωνίες. Άλλα πράγματα έχουν προτεραιότητα, όπως η κατανάλωση. Δικαιώματα και ελευθερίες έπονται. Ακόμα και των παιδιών.
Ένα άρθρο μου του Μαΐου του 2021 τελείωνε ως εξής:
«Δυστυχώς, αυτή είναι η «κανονικότητα» που μας έχει επιβληθεί από τις παντοδύναμες πολυεθνικές εταιρίες και την οποία έχουμε αποδεχθεί αδιαμαρτύρητα, αφού το παγκόσμιο εξουσιαστικό σύστημα έχει αποφασίσει, ότι ο άνθρωπος είναι μια μηχανή κατανάλωσης από την μια μεριά, ενώ ανήκει στο «ζωικό κεφάλαιο» του συστήματος ως εργαζόμενος, από την άλλη. Αυτή είναι, κατά την άποψή μου, η κυρίαρχη «ιδεολογία» της παγκοσμιοποίησης και του νεοφιλελευθερισμού, που πολλοί από τους οπαδούς τους δεν έχουν συνειδητοποιήσει. Όπως δεν έχουν συνειδητοποιήσει και το ότι ο φασισμός είναι ο πολιτικός βραχίονας της παγκοσμιοποίησης. Εδώ μας έχει οδηγήσει ο Ολοκληρωτισμός της Κατανάλωσης. Ο βιασμός των ψυχών των παιδιών είναι ο χειρότερος και πιο επικίνδυνος βιασμός, αφού αποβλέπει στη δημιουργία ‘καταναλωτικών μηχανών’».
Ο κ. Θανάσης Φροντιστής είναι Δρ. Οικονομολόγος – π. Πανεπιστημιακός – Συγγραφέας