Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δίνουν την εικόνα: 6.7 εκατομμύρια πρώιμοι θάνατοι κάθε χρόνο σχετίζονται με την ατμοσφαιρική και την ενδοοικιακή ρύπανση του αέρα. Η κακή ποιότητα του αέρα συνδέεται με χρόνια και οξέα καρδιακά και πνευμονικά νοσήματα και εγκεφαλικά επεισόδια καθώς και με καρκίνο. Αυτό απασχολεί ειδικούς και απλούς πολίτες αλλά και πολλές πόλεις και χώρες που αναπτύσσονται φροντίζοντας παράλληλα περιβάλλον και οικονομία και προωθώντας πράσινη, βιώσιμη ανάπτυξη. Αλλά οι προσπάθειες πρέπει να αυξηθούν, συντονισμένα.
Η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία, έχει φυσικά ως στόχο την καλή υγεία των ασθενών, τη πρόληψη και θεραπεία των αναπνευστικών νοσημάτων και για να το πετύχει αυτό, προσφέρει εκπαίδευση σε ιατρούς, νοσηλευτές, φυσιοθεραπευτές και κάθε υγειονομικό, στηρίζει και επιδοτεί την έρευνα και ενημερώνει. Η Εταιρεία έχει περισσότερα από 35.000 μέλη σε όλη την Ευρώπη και το ετήσιο συνέδριο που διοργανώνει είναι το μεγαλύτερο σε όλο τον κόσμο, με περισσότερους από 20.000 συνέδρους. Φέτος, το συνέδριο έγινε στο Μιλάνο, μια πόλη Ευρωπαϊκή, με ιστορία, με Πανεπιστήμια και μεγάλα νοσοκομεία, με μόδα και υψηλό βιοτικό επίπεδο αλλά παράλληλα, μια πόλη βιομηχανική, με αιθαλομίχλη και ένα γεωγραφικό προφίλ που θυμίζει την Αθήνα, δηλαδή είναι χτισμένη σε μια λεκάνη στους πρόποδες των Άλπεων όπου ο αέρας παγιδεύεται. Είναι επίσης μια πόλη με υγρασία, όπου η ζέστη είναι πιο δύσκολα ανεκτή και τα τελευταία χρόνια η θερμοκρασία ανεβαίνει, όπως συμβαίνει σε όλο τον πλανήτη.
Στη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκε το σχέδιο που ακολουθεί το Μιλάνο για να έχει καθαρότερη ατμόσφαιρα, χαμηλότερη θερμοκρασία και βιώσιμη ανάπτυξη. Καταρχάς, με τη πρωτοβουλία forestami, δημιουργούνται 20 νέα πάρκα και φυτεύονται δέντρα σε δρόμους, σε σχολεία, σε αυλές, σε ιδιωτικούς κήπους, σε παρκινγκ και σε παλιά και νέα πάρκα με στόχο να έχουν φυτευτεί 3 εκατομμύρια δέντρα ως το 2030. Με αυτή την πρωτοβουλία, υπολογίζεται ότι θα απορροφούνται 5 εκατομμύρια τόνοι διοξείδιου του άθρακα το χρόνο, ενώ θα μειωθούν κατά 3.000 τόνους τα μικροσωματίδια. Και θα βελτιωθεί η θερμοκρασία, μια που η ζέστη εγκλωβίζεται από την αιθαλομίχλη. Ήδη, το Μιλάνο είναι πιο πράσινο. Η πόλη έχει επίσης γεμίσει ποδήλατα, που μπορεί κανείς να πάρει χρησιμοποιώντας κάρτα και να αφήσει σε πολλά σημεία της πόλης. Πολλά κτίρια είναι όχι απλά βιοκλιματικά αλλά κυριολεκτικά πράσινα, καλυμμένα καθ΄ ύψος από φυτά. Και παράλληλα, το Μιλάνο είναι μέσα στις καλύτερες πόλεις για ανακύκλωση και έχει στόχο μηδέν απορρίμματα. Κάποιες πρωτοβουλίες είναι του δήμου, κάποιες των κατοίκων. Πάντα όμως, για να πετύχει κάποιο σχέδιο, πρέπει να έχει τη στήριξη και τη συμμετοχή όλων. Και για αυτό χρειάζεται ενημέρωση.
Πρόσφατα, στο Ευρωκοινοβούλιο, ειδική επιτροπή για την ατμοσφαιρική ρύπανση προχώρησε σε νέες οδηγίες για μηδενική ρύπανση, που ευθυγραμμίζονται με τις θέσεις του ΠΟΥ και είχαν μια πρώτη θετική υποδοχή από την ολομέλεια- αν και αντί της πλήρους εφαρμογής όλων των μέτρων και ορίων ως το 2030 που πρότεινε η επιτροπή, η ευρωπαϊκή πρόταση είναι να εφαρμοστούν έως το 2035.
Είναι σημαντικό λοιπόν να είμαστε όλοι ενημερωμένοι και να κάνουμε ότι μπορούμε για βιώσιμη ανάπτυξη, για την ανακύκλωση, τη καλή χρήση των πραγμάτων, τη δημιουργία λίγων σκουπιδιών, τη συντήρηση των αυτοκινήτων μας, τη μόνωση των σπιτιών μας, τη φροντίδα για το πράσινο και τα δάση. Με γνώση, προσήλωση και στοιχεία, χωρίς φανατισμό. Και κυρίως, να έχουμε την αίσθηση των άλλων γύρω μας, τη διάθεση να προχωρήσουμε φροντίζοντας όχι μόνο εμάς τους ίδιους αλλά και τους γείτονες, τους άλλους ανθρώπους που ζουν στη πόλη μας, στη χώρα μας, στο κόσμο. Φροντίζοντας έτσι τα παιδιά μας και τις επόμενες γενιές.
* Η Μίνα Γκάγκα, MD, PhD, FERS είναι Πνευμονολόγος, Μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Σχεδιασμού του Π.Ο.Υ., Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Τ Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας