Όχι μόνο εγώ. Η γειτονιά μου, ο τόπος μου, η χώρα μου, ο πλανήτης ολόκληρος ακροβατεί στο χείλος μιας τρύπας έτοιμης να μας καταπιεί.
Το ήξερα πως η γενιά μου τα σκάτωσε, μα διατηρούσα πάντα ζωντανή στην πιο απόμερη μεριά της ψυχής μου μια χούφτα ελπίδας. Ποια ελπίδα; Μα εκείνη την ελπίδα που τρέφει κάθε γενιά που έρχεται αντιμέτωπη με τα λάθη της -και αυτό συμβαίνει από καταβολής κόσμου- και ελπίζει ότι τα παιδιά της θα διορθώσουν τα λάθη και τα πάθη της, θα χτίσουν ένα καλλίτερο κόσμο, θα ζήσουν με ειρήνη και ευημερία και θα καλλιεργήσουν πιο ισχυρές ηθικές αξίες στα χρόνια που έρχονται.
Μα τα παιδιά γεννιούνται όλα αθώα και ανυποψίαστα, λευκές κόλλες χαρτί όπου επάνω του, οι γονείς, οφείλουν να ιχνογραφήσουν το περίγραμμα του καλλίτερου κόσμου, εκείνου που θα τους εξασφαλίσει την εσωτερική, την εξωτερική την παγκόσμια ειρήνη και ευημερία. Οφείλουν να τα θρέψουν και να τα ποτίσουν με ηθικές αξίες, ακόμη και κείνες που οι ίδιοι έχασαν κατά τη διαδρομή τους στη δική τους ζωή.
Αλλά φρούδες οι ελπίδες. Η κοινωνία τον τελευταίο καιρό αρρώστησε βαριά, σαπίζει και πεθαίνει. Τα παιδιά της, από όλο το φάσμα της εφηβείας, επιδίδονται σε μια αχαλίνωτη τρομολαγνεία. Η βία, η παραβατικότητα, η εγκληματικότητα καλπάζουν. Συμμορίες, ναρκωτικά, ληστείες, επιθέσεις, βασανισμοί συνομηλίκων τους φιγουράρουν καθημερνά στα ΜΜΕ, ηρωοποιώντας τους ανήλικους δράστες και δημιουργώντας πρότυπα μιμητισμού. Η εικόνα κυριαρχεί στη διαπαιδαγώγηση, δεν το ακούμε τώρα αυτό για πρώτη φορά.
Ποιος φταίει; Οι ανήλικοι παραβατικοί; Η οικογένεια; Το σχολείο; Η πολιτεία;
Η πολιτεία, μια πολιτεία που πάντα τραβάει την ουρά της και φτύνει τον κόρφο της, δείχνει την ατομική/οικογενειακή ευθύνη και προτάσσει, ως είθισται, το δόγμα της καταστολής έναντι των ανηλίκων και των γονέων τους. Ναι ακόμη και οι ανήλικοι πρέπει σε κάθε περίπτωση να έρχονται αντιμέτωποι με τις πράξεις και τις επιλογές τους, αλλά αυτό από μόνο του δεν λύνει το πρόβλημα. Παιδιά που μεγαλώνουν σε κακοποιητικές οικογένειες, παιδιά που μεγαλώνουν σαν ο κόσμος όλος να τους ανήκει, αν και οι οικογένειές τους είναι «όπως πρέπει», παιδιά που οι γονείς τους λείπουν πολύ από το σπίτι ή «λείπουν» και κατά την παρουσία τους στο σπίτι, παιδιά θυμωμένα, οργισμένα ή και παραιτημένα χρειάζονται βοήθεια και συμπαράσταση. Το ίδιο και οι γονείς που τα μεγαλώνουν. Γιατί στα χέρια των σημερινών ανηλίκων θα μετακυλήσει αύριο η μοίρα του δύσμοιρου λαού μας.
Η ευθύνη του σχολείου είναι τεράστια. Πέρασε πια ο καιρός που ο δάσκαλος χτυπούσε με τη βίτσα τις παλάμες του κακού μαθητή. Σήμερα ο μαθητής ρίχνει μπουνιά στο δάσκαλο ή του βγάζει μαχαίρι. Τα δεδομένα άλλαξαν. Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων πρέπει να σηκώσουν τα μανίκια και να ασχοληθούν σοβαρά με το πρόβλημα και όχι να πετούν χαρταετό. Παράδειγμα. Στη Χαλκιδική, μαθητής 12 χρονών χτυπήθηκε από συμμαθητές του άσχημα. Όταν το ανέφερε ο πατέρας στον διευθυντή, εκείνος του είπε «θα το δούμε…» και το άφησε να κρυώσει. Όχι, φίλοι εκπαιδευτικοί, τιμώ το λειτούργημά σας και αναγνωρίζω τις δυσκολίες του, αλλά αν σας πέφτει βαρύ να διαπαιδαγωγείτε παραβατικούς μαθητές, αλλάξτε επάγγελμα.
Και φτάσαμε στις οικογένειες. Φταίνε;
Παρότι είναι άδικο να κατηγορήσεις γονείς που σε δύσκολους καιρούς αγωνίζονται να θρέψουν την οικογένεια και κάνουν λάθη όπως κάναμε όλοι μας σε όλες τις προηγούμενες γενιές αλλά και οι επόμενες θα κάνουν, ναι, φταίνε. Φταίνε γιατί κάποιοι μεγαλώνουν τα παιδιά τους με την αίσθηση της παντοδυναμίας, τους κάνουν τα χατίρια μετατρέποντάς τα σε μικρούς δυνάστες, δεν φταίνε για τίποτα ποτέ τα ίδια τα παιδιά, δεν θέτουν όρια στο μέχρι που θα φτάνουν τα θέλω τους, δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους μια, έστω, λογική τιμωρία στο παιδί ώστε να έρθει αντιμέτωπο με την ενοχή του, να την επεξεργαστεί. Ένα παιδί μαθημένο να κάνει πάντα αυτό που θέλει, αργότερα, όποτε οι άλλοι δεν το αποδέχονται ως μέγιστο, αρχηγό και δυνάστη τους, όπως συμβαίνει στην οικογένειά του, αυξάνει μέσα του η απογοήτευση, το άγχος και η επιθετικότητα, μια επιθετικότητα που χρειάζεται εκτόνωση.
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, κάπως έτσι εκπαιδεύονται από τους γονείς τα ανήλικα παιδιά να είναι παραβατικά. Τα παιδιά που ίσως καταλήξουν στη φυλακή μαζί με τους γονείς τους.
Γονείς, αφού η βοήθεια είναι ελάχιστη, τόσο από την πολιτεία, όσο και από το σχολείο, πάρτε το επάνω σας, αφήστε στην άκρη τους αμερικανόφερτους τρόπους διαπαιδαγώγησης -ούτε εκεί απέδωσαν- και αλλάξτε ό,τι αλλάζει, διορθώστε ό,τι διορθώνεται.
Το όφελος θα είναι όλων μας και οι επόμενες γενιές θα σας ευγνωμονούν.
karalitsa2@gmail.com