ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΚΟΥΤΕΡΗΣ

Αναγνώριση κύριας οφειλής, μείωση προστίμων και χρόνου παραγραφής

Σ
ύμφωνα με το σχέδιο φορολογικού νόμου, που θα κατατεθεί στη Βουλή προσεχώς, προβλέπεται ότι όσο πιο γρήγορα γίνει η αποδοχή της οφειλής από τον υπόχρεο – φορολογούμενο, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μείωση προστίμων και προσαυξήσεων, η οποία φθάνει στο 50%.

Επίσης με άλλη διάταξη προβλέπεται ότι ο έλεγχος φορολογικών υποθέσεων θα πρέπει να ολοκληρώνεται εντός δύο ετών από την έναρξή του. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή της μη ολοκληρώσεως της σχετικής διαδικασίας, τίθενται οι φάκελοι στο αρχείο, πράγμα το οποίον κατά την άποψή μας αποτελεί αναμφισβήτητα ευνοϊκή ρύθμιση για τους φορολογούμενους, καθόσον για τις υπόλοιπες περιπτώσεις ισχύει η πενταετής παραγραφή και όχι διετής.

Με το μέτρο αυτό το Υπουργείο Οικονομικών, προσδοκά ότι θα εκλείψει το φαινόμενο των αέναων ελέγχων που κρατούν εγκλωβισμένους τους ελεγκτές αλλά κυρίως τους φορολογούμενους.

Τα ποσοστά της μείωσης προστίμων και προσαυξήσεων, ορίζονται με απόφαση του Διοικητού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) τα οποία διαμορφώνονται αναλόγως του σταδίου αποδοχής των παραβάσεων. Θα μπορούσαμε να εκτιμήσουμε ότι τρία είναι τα στάδια μέχρι οριστικής βεβαίωσης του φόρου κλπ. α) Η εντολή ελέγχου ή προσκλήσεως παροχής πληροφοριών εις την κοινοποίηση προσωρινού προσδιορισμού, β) από την κοινοποίηση προσωρινού προσδιορισμού του φόρου μέχρι οριστικής πράξεως διορθωτικού προσδιορισμού και γ) το χρονικό διάστημα από της κοινοποιήσεως της οριστικής καταλογιστικής πράξης έως ότου λήξει η προθεσμία για την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον της Δ/σεως Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (Δ.Ε.Δ.).

Υπογραμμίζεται δε, ότι με την ισχύουσα νομοθεσία οι φορολογούμενοι έχουν την δυνατότητα να κλείσουν τις φορολογικές υποθέσεις που εκκρεμούν στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα Διοικητικά Δικαστήρια εφ’ όσον υποβάλουν αίτηση στην Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών έως και 30 Ιουνίου 2024, και δεχθούν την πρόταση της Επιτροπής. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά και μπορεί να αφορά μόνο σε υποθέσεις που εκκρεμούν και δεν έχουν συζητηθεί έως τις 29/6/2024.

Όσο πιο γρήγορα γίνει η αναγνώριση της κύριας οφειλής κατά την παραπάνω διαδικασία, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η έκπτωση των προστίμων και προσαυξήσεων, ενώ οι φορολογούμενοι θα αποφύγουν τις προσφυγές και ενστάσεις ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων αμφισβητώντας τον έλεγχο και τον επί τη βάσει αυτού προσδιορισθέντα φόρο.

Με άλλα λόγια, εκτιμάται ότι με το προκείμενο νομοσχέδιο γίνεται μετεξέλιξη της εξώδικης επιτροπής φορολογικών διαφορών με την διαφορά ότι προβλέπεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής καθώς και ότι η διαδικασία γίνεται αυτοματοποιημένα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.

Πέραν τούτων, με την ψήφιση του Νέου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, υπάρχουν περιπτώσεις 232.000 περίπου σε εκκρεμότητα επιστροφής φόρων, καθυστερήσεων οφειλομένων δόσεων κλπ. που μπορούν να επανενταχθούν σε νέο σχήμα, αφού πληρώσουν εφ’ άπαξ τις δόσεις που έληξαν, στις οποίες περιπτώσεις αναλογούν περί τα 1,2 δις ευρώ οφειλών.

Πρόκειται για αναβίωση ρυθμίσεων 72, 100 και 120 δόσεων που απώλεσαν την ρύθμιση. Σύμφωνα με στοιχεία της Φορολογικής Διοίκησης περί τα 5 δις ευρώ βρίσκονται σε ρύθμιση καταβάλλοντας τις παραπάνω δόσεις από το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος των 106 δις ευρώ, δηλαδή 4,7% έχει ενταθεί σε κάποιο σχήμα ρύθμισης.

Από τα στατιστικά στοιχεία προκύπτει με χρέη στην εφορία εμφανίζονται 4 περίπου εκατομμύρια φορολογούμενα φυσικά νομικά πρόσωπα. Εννέα στους δέκα έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν υπερβαίνουν στις 10.000 ευρώ. Μεγάλα χρέη έχει 0,2% των οφειλετών του Δημοσίου, οι οποίοι χρωστούν 90 δις ευρώ, που αποτελεί το 80% του συνολικού ληξιπρόθεσμου χρέους.

Το 70% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα μικρότερο του βασικού μισθού, το οποίο μοιράζεται δηλαδή προς τους οποίους μοιράζεται κατά καιρούς επιδόματα με λεφτά που πληρώνουν οι συνεπείς πολίτες και εκείνοι που δεν μπορούν να διαφύγουν (μισθωτοί και συνταξιούχοι).

Στο πρόσφατο παρελθόν η Κομισιόν εκτίμησε ότι η φοροδιαφυγή στην χώρα μας μόνον στον ΦΠΑ ανέρχεται στα 5 δις ευρώ το χρόνο, ποσό το οποίο είναι διπλάσιο του εσόδου από ΕΝΦΙΑ. Ενώ από το έτος 2000 μέχρι το 2020 απωλέσθηκαν 120 δις ευρώ, ποσόν το οποίον θα μπορούσε να οδηγούσε στην μείωση αρκετών φόρων αλλά και στην μείωση δημοσίου χρέους υψηλότερου στην Ε.Ε.

Και όχι μόνον, σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων στο παρελθόν η φοροδιαφυγή ανήλθε στα 25 δις ευρώ. Ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει ότι χονδρικά δεν δηλώνονται 40 δις ευρώ.

Από την Κομισιόν εκτιμάται ότι η Ελλάδα και άλλες οκτώ χώρες, Βέλγιο, Ισπανία κλπ. ότι αντιμετωπίζουν υψηλούς κινδύνους δημοσιονομικής βιωσιμότητας στο μεσοπρόθεσμο διάστημα έως το 2034.

Βασίζεται στο σενάριο και την παραδοχή ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί φέτος στο 2,5% και στο 3% τα επόμενα 2026 και 2027 έτη, ο δε δείκτης του ελληνικού χρέους θα κυμανθεί στο 160% και 147% αντίστοιχα.

Από την πλευρά του ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας υπό τις κρίσιμες συνθήκες της ακρίβειας, της αποτυχίας της Αστυνομίας να προστατεύσει την 28χρονη που δολοφονήθηκε έξω από το Αστυνομικό Τμήμα, την διαχείριση του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών κλπ., με έκθεσή του διαμηνύει ότι ακόμη είναι μεγάλη η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί για να συγκλίνει η πιστοληπτική διαβάθμιση της Ελλάδος προς τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης.

Απαιτεί μεταξύ άλλων, δημοσιονομική σύνεση, συγκράτηση στις μισθολογικές αυξήσεις, λαμβάνοντας υπόψη την παραγωγικότητα, καθώς και την συνέχιση των μεταρρυθμίσεων κυρίως αυτών που σχετίζονται με τη λειτουργία των θεσμών.

Ταυτόχρονα ο κ. Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος ζητεί την επαναξιολόγηση όλων των φοροαπαλλαγών, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι ευάλωτες ομάδες και η επιχειρηματικές δραστηριότητες, δοθέντος ότι οι φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις ανέρχονται σε 1064.

Τονίζεται επίσης η αναγκαιότητα της θέσπισης προσεκτικών κριτηρίων επιλογής δικαιούχων κοινωνικών παροχών πέραν των φορολογικών δηλώσεων, γεγονός το οποίο οδηγεί σε ανορθολογική χρησιμοποίηση δημοσίων πόρων.

Στην σημερινή συγκυρία δεν υπάρχουν σοβαρές εναλλακτικές στην κυβέρνηση κυρίως γιατί η αξιωματική αντιπολίτευση και το ΠΑΣΟΚ, χωρίς συγκεκριμένες προτάσεις, παραμένουν χαμηλά στις προτάσεις του κόσμου, αυτοσχεδιάζοντες επί χάρτου. Η χώρα με μεγάλη δυσκολία καταφέρνει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα 5 δις πρωτογενές πλεόνασμα για να μπορεί να εξυπηρετεί τα δάνειά της. Βέβαια οι Ευρωεκλογές μπορεί να μην βγάζουν κυβέρνηση αλλά διαμορφώνουν κατά κάποιον τρόπο πολιτικό σκηνικό στη χώρα.

Οπότε η πολιτική ηγεσία που την εξέλεξε η πλειοψηφία θα πρέπει να βρει το σθένος να αντιμετωπίσει εκτός των θεμάτων της οικονομίας, την αδράνεια και παθογένεια του κράτους της Δημόσιας Διοίκησης, ασφάλεια, υγεία και παιδεία, όπου θα κριθεί η δεύτερη τετραετία.

 

* Ο κ. Ιωάννης Σκουτέρης είναι Δικηγόρος, τέως αντιδήμαρχος Χολαργού