Οι τέσσερις επιβάτες και ο 57χρονος ημεδαπός κυβερνήτης κατάφεραν να βγουν από το ελικόπτερο κολυμπώντας μέχρι τα βράχια. Από εκεί, τους παρέλαβε λέμβος της μαρίνας και μεταφέρθηκαν στην προβλήτα.
Όλοι εξετάστηκαν από το πλήρωμα του ΕΚΑΒ και διαπιστώθηκε ότι είναι καλά στην υγεία τους, με μόνη εξαίρεση μια από τις δύο γυναίκες –η οποία ήταν έγκυος– που μεταφέρθηκε για προληπτικούς λόγους σε ιδιωτική μαιευτική κλινική.
Μετά την πτώση, το ελικόπτερο βυθίστηκε. Ο φορέας διαχείρισης της μαρίνας τοποθέτησε πλωτό φράγμα για την αποτροπή ρύπανσης, ενώ με τη βοήθεια δύτη και γερανού το αεροσκάφος ανελκύστηκε και μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου Τατοΐου για τεχνικό έλεγχο και διερεύνηση των αιτιών του ατυχήματος.
Επιπλέον, έδωσαν καταθέσεις στις Λιμενικές Αρχές οι τέσσερις από τους πέντε επιβαίνοντες του ελικοπτέρου.
Απέδωσαν την πτώση στη δυνατή ένταση του ανέμου που έπνεε εκείνη την ώρα στην περιοχή η οποία επηρέασε την πορεία του ελικοπτέρου. Η πέμπτη επιβάτιδα, μια έγκυος γυναίκα, δεν ήταν σε θέση να καταθέσει λόγω της κατάστασής της.
Της παρασχέθηκαν άμεσα οι απαραίτητες ιατρικές φροντίδες. Και οι πέντε επιβάτες ανασύρθηκαν σώοι, με μόνο ελαφρά τραύματα.
Το ελικόπτερο τύπου Airbus AS355 είχε απογειωθεί από το πεδίο της Μαρίνας, και όχι από το ελικοδρόμιο του Αστέρα, όπως συνηθίζεται. Στο σημείο της πτώσης επικράτησε αναστάτωση, ωστόσο η αντίδραση των Αρχών ήταν άμεση και καταλυτική. Το περιστατικό διερευνάται, ενώ βίντεο της πτώσης έχει ήδη ενταχθεί στην προκαταρκτική ανάλυση.
Ωστόσο, σύμφωνα με τις πρώτες τεχνικές εκτιμήσεις, εξετάζεται και το ενδεχόμενο η πτώση του ελικοπτέρου να οφείλεται σε λάθος χειρισμό. Όπως εξηγούν στο protothema.gr έμπειροι πιλότοι, ο κυβερνήτης θα έπρεπε να κατευθυνθεί δεξιά, δηλαδή κόντρα στον άνεμο, ο οποίος φυσούσε με ένταση από τα δεξιά του σκάφους.
Αντ’ αυτού, επιχείρησε στροφή αριστερά, με αποτέλεσμα το ελικόπτερο να εκτεθεί σε «ούριο» άνεμο – μία από τις πιο επικίνδυνες συνθήκες απογείωσης, καθώς μειώνεται δραστικά τόσο η ισχύς όσο και η ευστάθεια της πτήσης. Όλα όμως θα τα εκτιμήσουν οι πραγματογνώμονες αφού η έρευνα είναι σε πρώιμο στάδιο.
Σύμφωνα με ειδικούς το ελικόπτερο τύπου Airbus 355, παρά το γεγονός ότι είναι δικινητήριο, δεν φημίζεται για την ισχύ του σε συνθήκες μεγάλου φορτίου. Ειδικά από υπερυψωμένο πεδίο όπως αυτό της Μαρίνας Βουλιαγμένης, απαιτείται μηχάνημα κατηγορίας Performance A – χαρακτηριστικό που δεν πληρούσε το συγκεκριμένο ελικόπτερο, βάρους 3 τόνων.
Παρά τη σφοδρότητα της πτώσης, ουδείς εκ των επιβαινόντων τραυματίστηκε σοβαρά. Τέσσερις από αυτούς έφεραν ελαφρά τραύματα και μώλωπες, χωρίς να χρειαστεί νοσηλεία, ενώ η έγκυος γυναίκα δέχθηκε ιατρική υποστήριξη.
Η άμεση επέμβαση της Πυροσβεστικής που έχει κλιμάκιο στην περιοχή και οι άνδρες της αντιλήφθηκαν αμέσως την πτώση και έσπευσαν στο σημείο, του Λιμενικού, του ΕΚΑΒ, αλλά και των πλωτών μέσων της Astir Marina, αποδείχθηκε καθοριστική για την ασφαλή περισυλλογή τους.
Όπως αναφέρουν ειδικοί, η ανθεκτικότητα της κατασκευής του ελικοπτέρου, σε συνδυασμό με την τύχη, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να μην υπάρξουν θύματα.
Σε επίσημη ανακοίνωσή της, η Astir Marina επιβεβαίωσε το συμβάν και δήλωσε ότι ενεργοποίησε άμεσα το σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η εταιρεία ενημέρωσε άμεσα τις αρμόδιες αρχές. «Δεν έχει προκληθεί θαλάσσια ρύπανση και για προληπτικούς λόγους τοποθετήθηκαν πλωτά φράγματα στην περιοχή.»
Αξίζει να σημειωθεί πως ήδη από το 2018, ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, κ. Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, πρώην πιλότος, είχε εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για τη δυνατότητα δημιουργίας και λειτουργίας ελικοδρομίου στη Μαρίνα Βουλιαγμένης.
Επικαλούμενος την τεχνική αρχή του «επιπέδου ελευθερώσεως εμποδίων», είχε τονίσει πως η μορφολογία της περιοχής –κυρίως τα πρανή του Λαιμού– δεν επιτρέπει την ασφαλή λειτουργία. Όπως είχε πει χαρακτηριστικά: «Δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί ποτέ.»
Οι λεπτομέρειες της πτήσης
Το ελικόπτερο, κατασκευής 1993 και ιδιοκτησίας της Ιντερσαλόνικα, είχε ναυλωθεί από την εταιρεία Ariston Aviation, προτεινόμενο operator του 4Seasons Astir Palace, για τη μεταφορά των Αμερικανών τουριστών προς τη Μύκονο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η απογείωση δεν έγινε από το αδειοδοτημένο ελικοδρόμιο του Αστέρα, αλλά από το πεδίο απογείωσης της Μαρίνας, το οποίο χρεώνει 350 ευρώ ανά πτήση – αντίθετα με το δωρεάν ελικοδρόμιο του Αστέρα για τους ενοίκους.
Ενδιαφέρον έχει και το γεγονός ότι υπήρχε και δεύτερη παρέα Αμερικανών τουριστών, που θα ακολουθούσε με άλλο ελικόπτερο, πτήση που ακυρώθηκε αμέσως μετά την πτώση.
Η έρευνα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με τους πραγματογνώμονες να αναλύουν το υλικό, το ιστορικό του ελικοπτέρου και τους ακριβείς μετεωρολογικούς όρους τη στιγμή της απογείωσης. Αναμένονται τα πορίσματα για να διακριβωθούν ευθύνες και να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον.
Η ανακοίνωση του Λιμενικού:
Το χρονικό της πτώσης του ελικοπτέρου στη μαρίνα της Βουλιαγμένης έδωσε επισήμως το πρωί της Δευτέρας το Λιμενικό Σώμα. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει:
Τις μεσημβρινές ώρες της Κυριακής, ενημερώθηκε η Λιμενική Αρχή της Βουλιαγμένης για την πτώση κατά την διαδικασία απογείωσης ενός ελικοπτέρου στη θάλασσα στη μαρίνα της Βουλιαγμένης κοντά στον πράσινο φανό εισόδου. Αμέσως τέθηκε σε εφαρμογή το τοπικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης και στην περιοχή μετέβησαν στελέχη Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. με περιπολικό όχημα Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. και ένα περιπολικό σκάφος (ΠΛΣ) Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ., ενώ ενημερώθηκαν το Ε.Κ.Α.Β., ιδιώτης δύτης, ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) και η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) για την συνδρομή τους.
Οι τέσσερις αλλοδαποί επιβάτες του ελικοπτέρου (2 άνδρες και 2 γυναίκες υπήκοοι ΗΠΑ) και ο 57χρονος ημεδαπός κυβερνήτης του εξήλθαν με ίδιες δυνάμεις κολυμπώντας προς τα βράχια. Στη συνέχεια περισυνελέγησαν από λέμβο της μαρίνας Βουλιαγμένης και αποβιβάστηκαν με ασφάλεια στην προβλήτα, ενώ το ελικόπτερο βυθίστηκε. Όλοι οι επιβάτες εξετάστηκαν από το πλήρωμα του οχήματος του ΕΚΑΒ και βρέθηκαν καλά στην υγεία τους, ενώ η μία γυναίκα που βρισκόταν σε κατάσταση κύησης μεταφέρθηκε προληπτικά σε ιδιωτική μαιευτική κλινική.
Το ελικόπτερο είχε απογειωθεί μεσημβρινές ώρες της Κυριακής από τον Ασπρόπυργο και μετέβη στη μαρίνα “ASTIR Βουλιαγμένης”, για να παραλάβει τους 4 επιβάτες του με προορισμό τη Μύκονο. Σύμφωνα με το προανακριτικό υλικό, το ελικόπτερο κατά τη διαδικασία απογείωσης αιωρήθηκε ένα μέτρο από το έδαφος λόγω των ισχυρών ριπών ανέμου και έπεσε στη θάλασσα με την εμπρός δεξιά πλευρά του. Με μέριμνα του φορέα διαχείρισης της μαρίνας τοποθετήθηκε πλωτό προστατευτικό φράγμα περιμετρικά του ναυαγίου, ενώ με τη συνδρομή δύτη και γερανοφόρου οχήματος το ελικόπτερο ανελκύστηκε και μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις του αεροδρομίου Τατοΐου προς διερεύνηση των συνθηκών του ατυχήματος.
Από το Β’ Λιμενικό Τμήμα Βουλιαγμένης του Λιμεναρχείου Σαρωνικού που διενεργεί την προανάκριση συνελήφθη ο 57χρονος κυβερνήτης / χειριστής του ελικοπτέρου για παράβαση των άρθρων 291 παρ. 3 (Επικίνδυνες παρεμβάσεις στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς, πλοίων και αεροσκαφών), 314 του Π.Κ. (Σωματική βλάβη από αμέλεια) και 176 του Κώδικα Αεροπoρικού Δικαίου (Παραβάσεις του πληρώματος σε περίπτωση κατάστασης ανάγκης).
Νόμιμο, αλλά κοντά σε εμπόδια το πεδίο απογείωσης στη μαρίνα Βουλιαγμένης
Το περιστατικό της Κυριακής με την πτώση ελικοπτέρου στον θαλάσσιο χώρο της Βουλιαγμένης, χωρίς να τραυματιστεί κανείς από τους επιβαίνοντες, έφερε και πάλι στο προσκήνιο τη συζήτηση γύρω από την ασφάλεια και τη χωροθέτηση πεδίων απογείωσης και προσγείωσης ελικοπτέρων σε τουριστικά σημεία υψηλής επισκεψιμότητας.
Ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης και κυβερνήτης Πολιτικής Αεροπορίας (Boeing 767-300ER) Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, που από το 2018 έχει εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για την καταλληλότητα του συγκεκριμένου σημείου στη μαρίνα του Αστέρα, δηλώνει στο protothema.gr πως πρόκειται για γνωστοποιημένο πεδίο απογείωσης και όχι κανονικό ελικοδρόμιο.
«Είναι αδειοδοτημένο, εντός προδιαγραφών, αλλά όχι συμβατό με την αεροπορική δεοντολογία και πρακτική. Είναι κοντά σε εμπόδια, είναι σε ένα πλατό 12 μέτρα ύψους, στο σημείο που αναπτύσσονται οι ισχυρότεροι άνεμοι εντός του όρμου της Βουλιαγμένης», αναφέρει.
Η στάση του δημάρχου παραμένει σταθερή εδώ και χρόνια. Ήδη από το 2018 είχε προειδοποιήσει δημόσια για τις χωροταξικές και επιχειρησιακές αδυναμίες του συγκεκριμένου πεδίου: «Είχαμε πιέσει να μετακινηθεί από κει και να παραμείνει στη θέση που είχε στην προηγούμενη διάταξη της μαρίνας, δηλαδή πριν την ανακατασκευή. Η παραίνεσή μας ήταν ξεκάθαρη – να επιλεγεί ένα πιο ασφαλές σημείο. Όμως οι υπεύθυνοι επέμεναν, επειδή ο χώρος ήταν διαθέσιμος και αχρησιμοποίητος».
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, τα πεδία απογείωσης/προσγείωσης ελικοπτέρων (ΖΑΠ) δεν απαιτούν αδειοδότηση, αλλά απλή γνωστοποίηση στην Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ). Οι πτήσεις που εκτελούνται από τέτοια πεδία γίνονται με αποκλειστική ευθύνη του κυβερνήτη.
«Το συγκεκριμένο σημείο δεν είναι ελικοδρόμιο. Με βάση τη νεότερη ευρωπαϊκή νομοθεσία, δεν απαιτείται πλέον υπόστεγο συντήρησης. Όμως είναι υποχρεωτικά τα εξής: διαγραμμίσεις, φωτισμός, ανεμούριο, σύστημα πυρασφάλειας και προσωπικό ασφαλείας κατά τη λειτουργία του», εξηγεί ο κ. Κωνσταντέλλος.
Παρότι στο συγκεκριμένο πεδίο δεν υπήρχε υποχρέωση για ανεμούριο, η παρουσία του θα μπορούσε να είχε προσφέρει κρίσιμη ένδειξη για τις συνθήκες ανέμου, διευκολύνοντας τον πιλότο κατά την απογείωση. «Δεν είχε υποχρέωση να διαθέτει ανεμούριο, αλλά αν υπήρχε, θα μπορούσε να βοηθήσει τον κυβερνήτη να αντιληφθεί με σαφήνεια τη φορά και την ένταση του ανέμου», σημειώνει.
Σύμφωνα με μετεωρολογικά δεδομένα της εφαρμογής Windy, την ώρα της απογείωσης, περί τις 14:30, στην περιοχή επικρατούσε βορειοανατολικός άνεμος εντάσεως 7 έως 12 κόμβων – συνθήκη που, σε συνδυασμό με το περιβάλλον του πεδίου και τα υψομετρικά του χαρακτηριστικά, ενδέχεται να δυσχέρανε τους χειρισμούς.
Τέλος, ο κ. Κωνσταντέλλος σχολιάζει και το πιθανό σφάλμα στον χειρισμό: «Έχω την αίσθηση ότι ο πιλότος υπερεκτίμησε τις δυνατότητές του. Έφυγε με τη μούρη και άφησε τον αέρα στην ουρά του».