Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Ιωάννης Ζαμπούκης, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Θανάσης Κοντογεώργης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής Εμμανουήλ Κόνσολας, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, η Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων Αιρετών Περιφερειών Ελλάδας, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης ∆ημήτριος Μαραβέλιας και εκπρόσωποι όλων των πολιτικών κομμάτων με κοινοβουλευτική παρουσία. Επίσης πραγματοποιήθηκαν τοποθετήσεις Περιφερειαρχών και εκπροσώπων Περιφερειακών Παρατάξεων.
Το απόγευμα της ίδιας μέρας διοργανώθηκε η πρώτη θεματική ενότητα του συνεδρίου, με θέμα τη Θεσμική Μεταρρύθμιση. Συντονιστής ήταν ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης και ομιλητές ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, ο Υφυπουργός Εσωτερικών Βασίλης Σπανάκης και ο Γενικός Γραμματέας Αυτοδιοίκησης και Αποκέντρωσης του Υπουργείου Εσωτερικών Σάββας Χιονίδης.
Ακολούθησαν τοποθετήσεις συνέδρων.
Την Τρίτη 19 Νοεμβρίου διοργανώθηκε στον ίδιο χώρο το πρωί η δεύτερη θεματική ενότητα με θέμα την Πολιτική Προστασία, την Πρόληψη και Αντιμετώπιση των Ακραίων Φαινομένων στην εποχή της Κλιματικής Αλλαγής και την Αποκατάσταση των Φυσικών Καταστροφών. Συντονιστής ήταν ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Χριστόδουλος Τοψίδης και ομιλητές ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας, ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Τριαντόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Στάθης Σταθόπουλος, ο Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής, Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθύμιος Λέκκας, ο Πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Φώτιος Μάρης, ο Γενικός Διευθυντής Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης Κωνσταντίνος Χουβαρδάς, ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος ΔΣ και Διευθυντής EPLO Σπυρίδων Φλογαΐτης και ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Γιώργος Μπρούφας.
Ακολούθησαν τοποθετήσεις συνέδρων.
Ομιλία του Προέδρου της ΕΝΠΕ, Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Α. Τζιτζικώστα
Συγκινητική ήταν η αποχαιρετιστήρια ομιλία του Προέδρου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολου Τζιτζικώστα, στην έναρξη του τακτικού συνεδρίου της ΕΝΠΕ στην Αλεξανδρούπολη, το πρωί της Δευτέρας.
Ο κ. Τζιτζικώστας αποχαιρέτισε τους συναδέλφους του, αφού είναι το τελευταίο συνέδριό του ως Περιφερειάρχης και Πρόεδρος του ανώτατου συλλογικού οργάνου της Αυτοδιοίκησης, καθώς αναλαμβάνει τα καθήκοντά του ως Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού της ΕΕ.
Ο κ. Τζιτζικώστας στο κλείσιμο της κεντρικής ομιλίας του στο συνέδριο επισήμανε χαρακτηριστικά: «Νιώθω την ανάγκη – προσωπική αλλά και πολιτική ανάγκη – να σας ευχαριστήσω. Να ευχαριστήσω όλους τους Περιφερειάρχες, παλαιούς και νυν, όλους τους Αντιπεριφερειάρχες και Περιφερειακούς Συμβούλους, τους εργαζόμενους σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, για όλα αυτά τα χρόνια δουλειάς. Χρόνια συνέπειας, αποφασιστικότητας, διεκδίκησης. Αλλά πάνω από όλα χρόνια ευθύνης, συνεργασίας και σεβασμού των πόρων, των προσδοκιών και των απαιτήσεων της ελληνικής κοινωνίας. Είναι για μένα η τελευταία φορά που ανεβαίνω σε αυτό το βήμα έχοντας ταυτότητα αυτοδιοικητική. Και δεν σας κρύβω ότι είμαι πολύ συγκινημένος. Αυτά τα 14 χρόνια, που βρίσκομαι στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, είδα και εγώ, όπως όλοι μας, τις προσπάθειες της χώρας μας να ορθοποδήσει. Είδα όμως και τις δυνατότητες, τις αντικειμενικές δυνατότητες της πατρίδας μας. Είδα την αγωνία των αιρετών να ανταποκριθούν στις ανάγκες των πολιτών καθημερινά. Την αλληλεγγύη να απλώνει δίχτυ προστασίας για τους αδύναμους. Τη θέληση των κοινωνιών να μη διαρραγούν οι σχέσεις εμπιστοσύνης, αλλά ταυτόχρονα την απαίτηση για μεγάλες αλλαγές. Είδα και τον τόπο μου, τη Μακεδονία να αλλάζει. Να ψηλώνει, να δυναμώνει. Να απορροφά περισσότερους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους και να τους διαχειρίζεται αποτελεσματικά. Να σχεδιάζει και να υλοποιεί περισσότερα και μεγαλύτερα έργα υποδομής. Να υποδέχεται περισσότερους επισκέπτες. Να στέκεται όπου υπάρχει ανάγκη και να στηρίζει την οικονομία και την κοινωνία, με κάθε δυνατό τρόπο. Και είμαι σίγουρος ότι μία τέτοια ιστορία έχει κάθε Περιφερειάρχης, Αντιπεριφερειάρχης και Περιφερειακός Σύμβουλος της χώρας να διηγηθεί. Σήμερα όμως αυτό που θέλω, είναι να σας δώσω μία υπόσχεση. Την υπόσχεση ότι θα είμαι συνέχεια δίπλα σας. Και ότι από τα νέα μου καθήκοντα, από τη θέση του Ευρωπαίου Επιτρόπου, η σχέση μας θα συνεχίσει να είναι στενή. Όχι μόνο στο θεσμικό πλαίσιο, που αυτό επιβάλλεται από τις αρμοδιότητες του χαρτοφυλακίου που αναλαμβάνω. Αλλά κυρίως ως σχέση ουσίας, εκτίμησης, αυθεντικού και ειλικρινούς ενδιαφέροντος. Γιατί θέλω η Μακεδονία να συνεχίσει να πηγαίνει μπροστά. Θέλω η Ελλάδα να συνεχίσει να πηγαίνει μπροστά. Και ξέρω ότι για να το πετύχουμε αυτό πρέπει και η Ευρώπη να πάει μπροστά».
Συγκινημένος ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε: «Σήμερα κλείνει για μένα επίσημα ένας κύκλος. Και λέω επίσημα, γιατί στην καρδιά μου, στην ψυχή μου, ο κύκλος αυτός δεν θα κλείσει ποτέ. Μπήκα στην Αυτοδιοίκηση πριν από 14 χρόνια χωρίς να το έχω σχεδιάσει, αλλά μετά όλα αυτά τα χρόνια μπορώ να πω ότι ήταν το καλύτερο ταξίδι της ζωής μου. Και θέλω να γνωρίζετε ότι θα αισθάνομαι πάντα κομμάτι αυτής της μεγάλης οικογένειάς μας. Θέλω να σας πω ένα μεγάλο ευχαριστώ για την εμπιστοσύνη σας, για το ό,τι με εκλέξατε για πρώτη φορά στην Ιστορία του θεσμού για δεύτερη συνεχόμενη θητεία στην Προεδρία της ΕΝΠΕ και μάλιστα ομόφωνα. Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο επίτευγμά μας: Προχωρήσαμε όλοι μαζί ενωμένοι, σε μια δύσκολη περίοδο έχοντας απέναντί μας μόνο τα προβλήματα».
Ο απερχόμενος Πρόεδρος της ΕΝΠΕ ευχαρίστησε τους ανθρώπους που εργάστηκαν όλα αυτά τα χρόνια για την ΕΝΠΕ, τα στελέχη και τους εργαζόμενους της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, καθώς και τους συνεργάτες του, οι οποίοι όπως σημείωσε κατάφεραν «η ΕΝΠΕ να λειτουργήσει υποδειγματικά σε οργανωτικό και λειτουργικό επίπεδο αυτά τα πέντε χρόνια. Η εμπιστοσύνη των συμπολιτών μου στην Κεντρική Μακεδονία αυτά τα 14 χρόνια και η δική σας εμπιστοσύνη ήταν η τιμή της ζωής μου. Να είστε βέβαιοι ότι οι δρόμοι μας θα ξανασυναντηθούν».
Αναφερόμενος στην αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση που προωθεί η Κυβέρνηση, ο κ. Τζιτζικώστας έθεσε τέσσερις βασικές προτεραιότητες για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση: Αρμοδιότητες, πόροι, θεσμική θωράκιση και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ: «Σήμερα, έχουμε την ευκαιρία να διαμορφώσουμε την Αυτοδιοίκηση των επόμενων δεκαετιών, Έτσι όπως πραγματικά πρέπει να είναι. Τα βασικά ζητούμενα είναι τέσσερα:
– Πρώτον, αρμοδιότητες. Ξεκάθαρες, κάθετες αρμοδιότητες για να είμαστε αποτελεσματικοί, με οριστικό ξεκαθάρισμα του ποιος κάνει τι, για να πετύχουμε περισσότερη λογοδοσία. Αλλά κι επειδή θέλουμε περισσότερες αρμοδιότητες. Στην Ευρώπη σήμερα η Υγεία υπάγεται στις Περιφέρειες γιατί όχι και στην Ελλάδα; Στην Ευρώπη η Εκπαίδευση υπάγεται στις Περιφέρειες, γιατί όχι και στην Ελλάδα; Οι βασικές υποδομές στην Ευρώπη, όπως τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, εποπτεύονται από τις Περιφέρειες, γιατί όχι και στην Ελλάδα; Στην Ευρώπη σήμερα όλες οι αστικές μεταφορές (μετρό, λεωφορεία κτλ.) ανήκουν στις Περιφέρειες, γιατί όχι και στην Ελλάδα;
– Δεύτερον, πόροι και χρηματοδότηση των Περιφερειών. Πρέπει να είναι ανάλογοι με τις αυξημένες ευθύνες που έχουμε, με απλούστερους κανόνες κρατικών ενισχύσεων για τις δημόσιες υποδομές. Αλλά και με άμεσα έσοδα στις Περιφέρειες, μέσα από τη φορολογία, για να γνωρίζουν οι πολίτες που πηγαίνουν τα χρήματά τους. Όχι στον κρατικό κορβανά, αλλά σε έργα που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους.
– Τρίτον, στο θεσμικό πεδίο πρέπει να γίνει η μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση, με πλήρη θωράκιση του θεσμικού και πολιτικού ρόλου των Περιφερειών. Γιατί έτσι θα μπορέσουμε να είμαστε πιο χρήσιμοι στην Πολιτεία και τελικά στους συμπολίτες μας.
– Τέταρτο ζητούμενο, που είναι πολύ κρίσιμο και πολύ επιτακτικό: Αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Εδώ πλέον, χρειάζεται εθνικό σχέδιο. Και χρειάζεται άμεσα διότι αποδείχτηκε ότι δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο.
Πιστεύω ότι τώρα, με αυτό το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, κάνουμε ένα πραγματικά μεγάλο βήμα. Γιατί η χώρα χρειάζεται ακόμα πιο ισχυρές Περιφέρειες, γιατί ο ρόλος των Περιφερειών είναι κομβικός. Ένας ρόλος που εκτείνεται από την υγεία και φτάνει μέχρι τις βασικές υποδομές. Που αγγίζει και καθορίζει την κοινωνική πρόνοια και ταυτόχρονα επιδρά στην ανάπτυξη και στην οικονομική ευημερία κάθε τόπου. Που στηρίζει την Παιδεία, την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία, αλλά ταυτόχρονα μεριμνά για τον επαγγελματία και την επιχείρηση. Ρόλος που κατευθύνει πόρους αλλά καθορίζει και τις προτεραιότητες με βάση τις πραγματικές ανάγκες των συμπολιτών μας».
Αναφερόμενος στους ανθρώπους της Αυτοδιοίκησης, ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε πως κλειδί για όσα πέτυχαν όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν η συνεργασία. «Μαζί προωθήσαμε και υλοποιήσαμε σημαντικές δημόσιες πολιτικές, που όχι μόνο κράτησαν όρθια την Ελλάδα στα δύσκολα, αλλά της έδωσαν δυναμική, αλλά κυρίως τη δυνατότητα να κοιτά σήμερα το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση. Στοιχεία που χρειαζόμαστε όσο ποτέ άλλοτε και τα οποία τα αντλούμε εδώ που βρισκόμαστε σήμερα, στον Έβρο και την Αλεξανδρούπολη που μας φιλοξενεί. Γιατί αυτός ο τόπος είναι πραγματικά ξεχωριστός και ιδιαίτερος. Και δεν είναι μόνο η φυσική του ομορφιά και τα αμέτρητα συγκριτικά του πλεονεκτήματα που τον κάνουν μοναδικό. Είναι κυρίως οι άνθρωποι του. Άνθρωποι γνήσιοι, ζεστοί και φιλόξενοι. Άνθρωποι που ξέρουν να δίνουν μάχες, που δεν το βάζουν κάτω ποτέ. Εδώ στον Έβρο, βλέπουμε σε μικρογραφία όλες τις μάχες του παρόντος και του μέλλοντος. Την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. Την περιφερειακή ασφάλεια. Το δημογραφικό. Όλα τα μεγάλα ζητήματα για την Ευρώπη, της οποίας είναι σύνορο, αλλά και για την Ελλάδα, της οποίας είναι αναπόσπαστο κομμάτι», υπογράμμισε ο κ. Τζιτζικώστας.
Ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ επισήμανε μεγάλες νίκες που πέτυχαν οι Περιφέρειες και συνολικά η Αυτοδιοίκηση: «Τα προηγούμενα χρόνια πετύχαμε πολλά. Σε μια περίοδο μεγάλων κρίσεων, όπου η κάθε κρίση, διαδεχόταν την προηγούμενη και γεννούσε την επόμενη, δοκίμασε τις αντοχές όλων μας, όμως όχι μόνο αντέξαμε, αλλά πετύχαμε πολλές και μεγάλες νίκες. Γιατί νίκη είναι και μάλιστα μεγάλη, για τις Περιφέρειες, την Αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες, το γεγονός ότι στο νέο ΕΣΠΑ 2021 – 2027, για πρώτη φορά, έπειτα από διεκδίκησή μας, το ένα τρίτο των πόρων, είναι στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Νίκη είναι επίσης, ότι και πάλι για πρώτη φορά, ως Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, αξιοποιούμε αυτοτελώς ευρωπαϊκούς πόρους και προγράμματα, υλοποιώντας οριζόντιες δράσεις, με τις οποίες μειώνουμε τη γραφειοκρατία και κάνουμε καλύτερη και ταχύτερη την εξυπηρέτηση των πολιτών. Νίκη για την πατρίδα είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια η ΕΝΠΕ έχει παρουσία παντού στην Ελλάδα, χωρίς υστερήσεις, χωρίς αποκλεισμούς, σε κάθε γωνιά του τόπου μας. Νίκη είναι για την ίδια την κοινωνία ότι κατοχυρώσαμε τον ισχυρό και θεσμικό ρόλο των Περιφερειών, γιατί οι Περιφέρειες είναι η φωνή των πολιτών».
Παράλληλα, ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε στις προκλήσεις και τους στόχους των Περιφερειών: «Γνωρίζουμε όμως ότι οι προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας είναι επίσης πολλές. Και αν σύντομα κοιτάμε πίσω μας κάποιες φορές, είναι για να κατανοήσουμε, αλλά και για να προετοιμαστούμε για τα χρόνια που έρχονται. Γιατί έχουμε υποχρέωση να προετοιμαστούμε. Να προβλέψουμε. Να σχεδιάσουμε. Οφείλουμε όχι μόνον να ορίσουμε με σαφήνεια τους νέους στόχους, αλλά να δημιουργήσουμε και εκείνα τα νέα εργαλεία με τα οποία θα τους πετύχουμε. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντική η μετεξέλιξη του θεσμού των Αιρετών Περιφερειών. Και γι’ αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία να συζητήσουμε, να διαφωνήσουμε όπου χρειάζεται, με τη νέα μεγάλη νομοθετική πρωτοβουλία της Ελληνικής Κυβέρνησης που αφορά στην Αυτοδιοίκηση. Γιατί είναι πολύ κρίσιμο αυτή η νέα μεγάλη μεταρρύθμιση να είναι ολοκληρωμένη. Να ενσωματώνει αιτήματα, να δίνει δυνατότητες, να απαντά στις προκλήσεις που με μεγάλη σαφήνεια έχουμε αναδείξει όλα τα προηγούμενα χρόνια. Φαίνεται ότι πλέον ότι αυτές οι διεκδικήσεις είναι κοινός τόπος για όλους. Και αυτό είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικό. Και η παρουσία εδώ του Υπουργού Εσωτερικών, Θεόδωρου Λιβάνιου, ενός ανθρώπου με μοναδικές ικανότητες και βαθιά γνώση, είναι ένα εχέγγυο συναντίληψης και συνδιαμόρφωσης της νέας πραγματικότητας. Όπως και η παρουσία συνολικά της ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, που δείχνει την καλή συνεργασία που έχουμε με την Κυβέρνηση ως ΕΝΠΕ».
Ο Θ.Λιβάνιος παρουσίασε τους κύριους άξονες του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης με στόχο την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων περιφερειών και δήμων
Τους βασικούς άξονες της μεταρρύθμισης που θα εισαγάγει τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, παρουσίασε ο Yπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος μιλώντας στο 10ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ), που διεξάγεται στην Αλεξανδρούπολη.
Ο σχεδιασμός, όπως επισήμανε ο κ. Λιβάνιος, προβλέπει ότι η Ειδική Επιτροπή για τη σύνταξη του σχεδίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης -συστάθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών και συμμετέχουν σε αυτή στελέχη του υπουργείου, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, των δικαστικών αρχών, πανεπιστημιακών, της ΕΝΠΕ, της ΚΕΔΕ κ.α.- θα έχει καταλήξει στο τελικό κείμενο σε πέντε μήνες από σήμερα.
«Ο στόχος είναι απλός, να ενισχύσουμε, να ισχυροποιήσουμε την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση και να κλείσουμε και σε αυτό το κομμάτι ένα χάσμα που έχουμε με αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπου η περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση έχουν πολύ περισσότερες αρμοδιότητες και επομένως και πολύ περισσότερους πόρους», ανέφερε ο κ. Λιβάνιος, σημειώνοντας πως υπάρχει συνεργασία σε καθημερινή βάση με δημάρχους και περιφερειάρχες, ώστε μέσα από τον νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης να αντιμετωπιστούν ό,τι ζητήματα έχουν καταγραφεί και αφορούν σε δυσλειτουργίες. Καλωσόρισε μάλιστα πρόταση του προέδρου της ΚΕΔΕ, Λάζαρου Κυρίζογλου ώστε το τελικό σχέδιο του Κώδικα Αυτοδιοίκησης, στο οποίο θα καταλήξει η Ειδική Επιτροπή τον Μάρτιο να παρουσιαστεί σε ένα κοινό συνέδριο της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ, για «να συζητήσουμε συνολικά το κείμενο, καθώς θα αφορά και τους δύο βαθμούς».
«Θα προχωρήσουμε σε μία αυτοδιοίκηση η οποία -σε συνεργασία πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια- μαζί με το κεντρικό κράτος θα δημιουργήσουν μια πραγματική σχέση εμπιστοσύνης και μια σχέση ειλικρίνειας, ώστε να δουλέψουμε για μια καλύτερη Ελλάδα», τόνισε ο υπουργός.
Τι θα περιλαμβάνει ο Κώδικας Αυτοδιοίκησης
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο του Κώδικα Αυτοδιοίκησης ο Yπουργός ανέφερε ότι «για την περιφερειακή αυτοδιοίκηση περιλαμβάνει κάτι προφανές». «Οι περιφέρειες δεν έχουν αυτή τη στιγμή Κώδικα, δεν έχουν πουθενά κωδικοποιημένες διατάξεις. Ο πυρήνας των διατάξεων είναι στον Καλλικράτη στον νόμο 3852, ισχύει εν μέρει ο κώδικας νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, ισχύουν και πάρα πολλά νομοθετήματα που έχουν γίνει από το 2000 μέχρι σήμερα και ισχύει και όλο το πλαίσιο της οικονομικής διαχείρισης που έρχεται κληρονομιά από τότε που οι νομαρχίες ήταν μη αιρετές», εξήγησε, προσθέτοντας ότι με τον νέο Κώδικα «έχουμε την ευκαιρία και για τους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης ταυτόχρονα, να ανοίξουμε όλα τα θέματα, από το ποιες είναι οι περιφέρειες και ποιοι είναι οι δήμοι -που δε θα αλλάξουν-, πώς εκλέγονται οι περιφερειακές αρχές, πώς είναι η διακυβέρνηση, το μεγάλο κομμάτι των αρμοδιοτήτων -εκεί έχει να γίνει πάρα πολύ δουλειά, το κομμάτι της εποπτείας των πράξεων, πώς αυτή θα γίνεται και αποτελεσματικά αλλά και γρήγορα ταυτόχρονα, το κομμάτι της οικονομικής διαχείρισης, το κομμάτι των περιφερειακών ταμείων ανάπτυξης».
Ειδικά σε ό,τι αφορά περιφερειακά ταμεία ανάπτυξης ο κ. Λιβάνιος επισήμανε ότι στόχος είναι στο νέο νομοθετικό πλαίσιο να ενσωματωθούν προτάσεις που θα βοηθήσουν στην αύξηση της απορροφητικότητάς τους. «Δεν έχουμε τη δυνατότητα να χάνουμε πόρους ως χώρα, πολύ δε περισσότερο και ευρωπαϊκούς πόρους. Άρα λοιπόν, η απορροφητικότητα πρέπει είναι στην πρώτη γραμμή της στοχοθεσίας που έχουμε», υπογράμμισε.
Αναλύοντας τη φιλοσοφία της μεταρρύθμισης ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στα ζητούμενα πάνω στα οποία θα στηριχθούν οι διατάξεις του νέου κώδικα και τα οποία -μεταξύ άλλων- είναι «πώς θα συνδυάσουμε την ταχύτητα με τη διασφάλιση και της διαφάνειας αλλά και της διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, πώς θα πάμε σε ένα νέο σύγχρονο πλαίσιο νομιμότητας των πράξεων των Περιφερειών, φεύγοντας από αυτό που ισχύει σήμερα και πηγαίνοντας σε αυτοτελείς υπηρεσίες εποπτείας νομιμότητας πράξεων […] Πώς θα προΐσταται σε αυτές ένας Ανεξάρτητος επιστήμονας με τα απαραίτητα προσόντα, ο οποίος επιλέγεται από το ΑΣΕΠ ώστε να φύγουν από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, πώς θα διασφαλίσουμε την ταχύτητα στον έλεγχο νομιμότητας ώστε να μην σέρνονται για 5, 6 και 7 μήνες πράξεις και να κωλύονται να ξεκινήσουν έργα, να εκτελεστούν αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, πώς θα αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες με ένα σύγχρονο πληροφοριακό σύστημα ώστε να υποβάλλονται ηλεκτρονικά αυτά που πρέπει να μπουν για έλεγχο νομιμότητας και εν τέλει να ελεγχθούν και ακόμα πιο γρήγορα»
Περαιτέρω ο κ. Λιβάνιος αναφέρθηκε στο θέμα του πειθαρχικού των αιρετών, το οποίο, όπως είπε, πρέπει να εκσυγχρονιστεί. «Έχουμε διαπιστώσει σοβαρά προβλήματα που έχουν υπάρξει. Η αυτοδίκαιη αργία δεν πρέπει να επιβάλλεται. Η πρόταση είναι να γίνεται εξειδικευμένη κρίση από κάποιο δικαστικό συμβούλιο και όχι να υπάρχει αυτοτελής θέση σε αργία, ακόμα και πολλές φορές καταστρατηγώντας το τεκμήριο αθωότητας. Πρέπει να βρούμε τρόπο να συγχρονίζονται οι έλεγχοι από το κεντρικό κράτος που γίνονται στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης», σημείωσε.
Επισήμανε ακόμη την ανάγκη η διαφορετικότητα των περιφερειών να εμφανίζεται και μέσα στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις Περιφέρειες, ανάλογα με τις ανάγκες που γεννούν τα χαρακτηριστικά κάθε περιφέρειας, τα οποία σχετίζονται π.χ. με την πολυνησιωτικότητα, τον αγροτικό πληθυσμό, μεγάλα αστικά κέντρα κ.λπ.
Νέες αρμοδιότητες σε Περιφέρειες και Δήμους
Σε ό,τι αφορά το θέμα των αρμοδιοτήτων σημείωσε ότι «αυτό που μπορεί να δούμε είναι πράγματα περιφερειακού επιπέδου τα οποία πρέπει να πάνε στις περιφέρειες και αντίστοιχα ό,τι είναι τοπικού επιπέδου στους Δήμους με ενεργή συμμετοχή και με δεύτερο κριτήριο ποια από τα επίπεδα διοίκησης μπορούν να ασκήσουν προς όφελος των πολιτών καλύτερα την αρμοδιότητα», διευκρινίζοντας ότι «όποια αρμοδιότητα μετακινηθεί θα έχει ένα εξειδικευμένο επιχειρησιακό σχέδιο που θα μεταφέρει και τους πόρους και το προσωπικό και το λοιπό εξοπλισμό που ενδεχομένως χρειάζεται για να ασκηθεί η αρμοδιότητα».
Σημείωσε ακόμη ότι «πρέπει να δούμε στο λεκανοπέδιο της Αθήνας και στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης ορισμένα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την μητροπολιτική ενότητα αυτών των δύο περιοχών, διότι πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια σε ορισμένα πράγματα, τα οποία είναι υπερτοπικού χαρακτήρα εντός των μητροπολιτικών συγκροτημάτων της χώρας».
«Έχουμε μπροστά μας μια χρυσή ευκαιρία, αξιοποιώντας την εμπειρία των τελευταίων ετών όλων σας να λύσουμε προβλήματα και δυσκολίες που υπάρχουν με μία ενιαία φιλοσοφία και κλείνοντας ζητήματα αρμοδιοτήτων, από το ποιος καθαρίζει τα φρεάτια, ποιοι δρόμοι ανήκουν στους δήμους και ποιοι ανήκουν στις Περιφέρειες, ποιοι είναι υπεύθυνοι για τον καθαρισμό των ρεμάτων και ποιοι κάνουν το κάθε τι που σε αυτό που λέγεται ελληνικό κράτος. Γιατί αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα και να ξέρει αυτός που έχει την αρμοδιότητα τι πρέπει να την κάνει και κυρίως να έχει και την ευθύνη και τους πόρους για να το υλοποιήσει. Διότι αν είναι ομιχλώδες τοπίο δεν βοηθάει καθόλου. Άρα λοιπόν, στοχεύουμε σε μία ισχυρή αυτοδιοίκηση», υπογράμμισε ο υπουργός.
Ο νέος τρόπος εκλογής δημοτικών και περιφερειακών Αρχών
Ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε και στην πρόταση που αφορά τον νέο τρόπο εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, επισημαίνοντας ότι «είναι ένας διάλογος που γίνεται ελεύθερα και με ανοιχτά πεδία, συζητιούνται όλα τα θέματα και προκειμένου να μην υπάρχει αιφνιδιασμός, τίθενται τα θέματα εγκαίρως, σε μια επιτροπή που μετέχουν, πλην των αιρετών εκπροσώπων και ειδικοί επιστήμονες».
«Η κυβέρνηση έκανε εγκαίρως τις προτάσεις της, έχοντας διαπιστώσει δύο πράγματα. Πρώτον, ότι το σύστημα των δύο γύρων χρειάζεται μάλλον μία αλλαγή, γιατί η αποχή που σημειώθηκε στον δεύτερο γύρο, π.χ. και των περιφερειακών εκλογών, ήταν πολύ μεγάλη […] και το δεύτερο είναι ότι οι παθογένειες είναι γνωστές, τις οποίες όλοι τις ξέρουμε, αλλά σχεδόν ποτέ δεν αναφέρονται. Και γι’ αυτό προτείναμε ένα σύστημα εκλογής σε έναν γύρο με τη δυνατότητα επιλογής στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου και δεύτερου συνδυασμού», σημείωσε ο κ. Λιβάνιος, διευκρινίζοντας ότι το σύστημα που προτείνεται θα συζητηθεί στην Ειδική Επιτροπή τις επόμενες ημέρες, αναλυτικά και με παραδείγματα.
«Είναι πολύ ευνοϊκό ότι υπάρχουν και τέσσερα χρόνια μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές, οπότε μπορεί πολύ εύκολα να γίνει η οποιαδήποτε συζήτηση εγκαίρως και χωρίς να αλλάζουν για παράδειγμα εκλογικοί νόμοι την παραμονή των εκλογών», πρόσθεσε.
Εξάλλου, στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Λιβάνιος συνεχάρη τον Απόστολο Τζιτζικώστα για την εκλογή του ως Επιτρόπου Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού της ΕΕ τονίζοντας ότι «η επιλογή και εκλογή και αποδοχή του από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με ένα τόσο σημαντικό χαρτοφυλάκιο πέρα από μεγάλη τιμή για τον ίδιο είναι συνιστά και μεγάλη τιμή για την τοπική αυτοδιοίκηση». Με αφορμή την φιλοξενία του συνεδρίου στην Αλεξανδρούπολη, σημείωσε επίσης, ότι δημοπρατείται τις επόμενες ημέρες η αναβάθμιση του συνοριακού σταθμού των Κήπων «και σύντομα θα έχουμε έναν σύγχρονο λειτουργικό και αποτελεσματικό συνοριακό σταθμό που θα διευκολύνει την είσοδο των επισκεπτών της χώρας αλλά και των εμπορευμάτων και θα κάνει την περιοχή του Έβρου τον ιδανικό προορισμό ακόμη και για τουρισμό ενός Σαββατοκύριακου».
Β. Σπανάκης: Eνίσχυση και διεύρυνση αρμοδιοτήτων των περιφερειακών ταμείων ανάκαμψης
Την βούληση της κυβέρνησης να συνδράμει στην προσπάθεια των Περιφερειών μέσα από τον νέο κώδικα τοπικής αυτοδιοίκησης, ο οποίος αναμένεται να κυρωθεί στη Βουλή τον Απρίλιο του 2025, εξέφρασε ο υφυπουργός Εσωτερικών, Βασίλης Σπανάκης, μιλώντας στο 10ο τακτικό συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ).
Πρόσθεσε δε, ότι ο κώδικας θα συγκεντρώσει σκόρπιες διατάξεις που υπάρχουν σε εκατοντάδες νομοθετήματα και «θα ξέρουμε ποιος είναι αρμόδιος και γιατί». Υπογράμμισε εξάλλου, ότι υπάρχει ανάγκη για ουσιαστική θεσμική μεταρρύθμιση, ενώ απέναντι στην κλιματική κρίση και τα νέα δεδομένα στην καθημερινότητα, η περιφερειακή αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει χρήσιμα και ουσιαστικά εργαλεία, με τη βοήθεια και συμπαράσταση του κεντρικού κράτους.
Ο υφυπουργός Εσωτερικών σημείωσε ότι στο πλαίσιο της επιτροπής για τον νέο κώδικα, θα δημιουργηθεί μονάδα για την υποστήριξη Περιφερειών και δήμων, ώστε η σχέση «να είναι αμφίδρομη με συνέχεια στην καθημερινότητα».
Απαντώντας σε ερωτήματα και τις τοποθετήσεις συνέδρων, ο κ. Σπανάκης υπογράμμισε ότι το υπουργείο περιμένει τις προτάσεις αιρετών, υπηρεσιακών, αλλά και σωματείων εργαζομένων. Όπως επισήμανε, πολλούς μήνες πριν την κύρωση του κώδικα και πολλά χρόνια πριν τις τοπικές εκλογές, η κυβέρνηση μιλάει ειλικρινά και καταθέτει πλαίσιο συγκεκριμένων προτάσεων.
Ο υφυπουργός Εσωτερικών τόνισε ότι οι Περιφέρειες συνθέτουν και συνδιαμορφώνουν την πολιτική της χώρας και από το 2019, οπότε και ανέλαβε η Νέα Δημοκρατία. η χρηματοδότησή τους αυξήθηκε από τα 665 εκ. στα 772 εκ. ευρώ, σε ποσοστό 16%. Ο κ. Σπανάκης ανακοίνωσε τη λήψη νομοθετικών πρωτοβουλιών για την ενίσχυση και τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων των περιφερειακών ταμείων ανάπτυξης, τα οποία θα μπορούν να προχωρήσουν σε προγραμματικές συμβάσεις. Πρόσθεσε δε, ότι μέχρι το τέλος του έτους, τα προεδρικά διατάγματα θα προχωρήσουν «για να έχουν όλες οι αποκεντρωμένες διοικήσεις ξεκάθαρα οργανισμό».
«Μεγάλο στοίχημα» χαρακτήρισε τον νέο κώδικα ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών, Σάββας Χιονίδης και ζήτησε συγκεκριμένες προτάσεις. «Ας καταθέσουμε αυτά που έχουμε στο μυαλό μας – κι ας ακούγονται ρηξικέλευθα και παράδοξα» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, επισήμανε την ανάγκη να δημιουργηθεί μόνιμος μηχανισμός για τη σύνδεση του β’ βαθμού αυτοδιοίκησης με το επιτελικό κράτος.
Τέλος, ο προϊστάμενος της μονάδας σύνταξης και εφαρμογής κώδικα τοπικής αυτοδιοίκησης, Κίμων Σιδηρόπουλος, επισήμανε ότι με τον κώδικα θα καταργούνται τα προηγούμενα νομοθετήματα, θα ισχύει ακρίβεια όρων (δηλαδή οι όροι θα έχουν το ίδιο νόημα σε όλα τα νομοθετήματα), θα καταγραφούν οι αυτοδιοικητικές διατάξεις που υφίστανται σε νόμους με άλλο αντικείμενο, και θα είναι έτοιμο το δευτερογενές δίκαιο, δηλαδή οι υπουργικές αποφάσεις και τα προεδρικά διατάγματα.
Μ. Συρεγγέλα: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζει με συνέπεια να στηρίζει και να σέβεται τις περιφέρειες, θέτοντας ως προτεραιότητα τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων
Η γραμματέας της πολιτικής επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής δυτικού τομέα Αθηνών Μαρία Συρεγγέλα, απηύθυνε χαιρετισμό στην έναρξη του 10ου τακτικού συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ).
Στον χαιρετισμό της, η γραμματέας της Νέας Δημοκρατίας επισήμανε ότι «η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αναγνωρίζει την ανάγκη για ουσιαστική στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης. Γι’ αυτό με βασικό όχημα το περιφερειακό σχέδιο ανάπτυξης, στοχεύουμε σε μια ισχυρότερη και πιο ανεξάρτητη τοπική αυτοδιοίκηση που θα είναι σε θέση να αντιμετωπίζει πλήρως τις τοπικές προκλήσεις. Ένα σχέδιο το οποίο είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των τοπικών κοινωνιών, ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες κάθε περιφέρειας».
Επιπρόσθετα, η κ. Συρεγγέλα ανέφερε: «Θεωρούμε την τοπική αυτοδιοίκηση όχι μόνο κεντρικό θεσμό της δημοκρατίας, αλλά και αναπτυξιακό βραχίονα του κράτους, ο οποίος συμβάλλει στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και γι’ αυτό επιδιώκουμε να δώσουμε τα απαραίτητα εργαλεία στους αιρετούς, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στις ανάγκες των πολιτών».
«Η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζει με συνέπεια να στηρίζει και να σέβεται τις περιφέρειες, θέτοντας ως προτεραιότητα τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και τη δημιουργία μιας ενιαίας αναπτυξιακής στρατηγικής για όλη τη χώρα», τόνισε η κ. Συρεγγέλα, σημειώνοντας ότι «οραματιζόμαστε ένα συνεργατικό μοντέλο όπου κάθε περιφέρεια συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση των αναπτυξιακών της στόχων, εξασφαλίζοντας έτσι την ισόρροπη ανάπτυξη».
Τέλος, η γραμματέας της Νέας Δημοκρατίας συνεχάρη τον απερχόμενο πρόεδρο της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχη κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα για το έργο που έχει επιτελέσει ως αυτοδιοικητικός όλα αυτά τα χρόνια και του ευχήθηκε καλή επιτυχία στα νέα του καθήκοντα ως επίτροπος Μεταφορών και Τουρισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Λ. Κυρίζογλου: Τώρα υπάρχει ζωτικός, αυτοδιοικητικός και πολιτικός χρόνος και για την Αυτοδιοίκηση και για την Κυβέρνηση, ώστε να γίνουν θετικά βήματα για τον θεσμό
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου παραβρέθηκε και χαιρέτησε τις εργασίες του 10ου Τακτικού Συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος.
Ο κος Κυρίζογλου αφού ευχήθηκε καλή επιτυχία στον απερχόμενο πρόεδρο της ΕΝΠΕ Απ. Τζιτζικώστα για τα νέα του καθήκοντα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τόνισε πως «δήμοι και περιφέρειες δεν ξεκινούν από λευκή σελίδα». Υπογράμμισε πως τόσο η ΕΝΠΕ όσο και η ΚΕΔΕ με τις αποφάσεις των συνεδρίων τους διατύπωσαν συγκεκριμένες τεκμηριωμένες προτάσεις για την επόμενη μέρα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις οποίες «η κυβέρνηση οφείλει να υιοθετήσει. Ευτυχώς έχουμε στο υπουργείο Εσωτερικών πολιτική ηγεσία που ακούει και γνωρίζει», είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε:
«Τώρα υπάρχει ζωτικός, αυτοδιοικητικός και πολιτικός χρόνος και για την Αυτοδιοίκηση και για την Κυβέρνηση, ώστε να γίνουν θετικά βήματα εντός του συνταγματικού θεσμικού πλαισίου (αρ. 101 και 102 του Συντάγματος). Ιδού λοιπόν η Αλεξανδρούπολη, ιδού και τα βήματα».
Συγκεκριμένα πρότεινε:
– Να προχωρήσει άμεσα η συνολική αναδιοργάνωση της Κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης με κατεύθυνση τον περιορισμό του κράτους σε επιτελικό ρόλο και την προώθηση της αποκέντρωσης
– Να προωθηθεί η Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση, να επανοριοθετηθούν οι αρμοδιότητες των τριών επιπέδων της Δημόσιας Διοίκησης (Κεντρικής Διοίκησης – Περιφερειών – Δήμων)
– Να επικαιροποιηθεί το κανονιστικό πλαίσιο και να ενισχυθούν οι θεσμοί Διαβαθμιδικής Συνεργασίας μεταξύ των Περιφερειών και των Δήμων
– Να διασφαλιστεί η Διοικητική Αυτοτέλεια των ΟΤΑ σύμφωνα με τον «Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας» και το άρθρο 102 του Συντάγματος.
– Να περιοριστεί η εποπτεία επί των πράξεων των συλλογικών και των μονομελών οργάνων τους σε ένα μόνο διοικητικό έλεγχο νομιμότητας των πράξεων.
Επίσης ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επανέλαβε τα πάγια αιτήματα της Αυτοδιοίκησης, ήτοι:
– Να διασφαλιστεί σύμφωνα με το Σύνταγμα η Οικονομική Αυτοτέλεια των Δήμων και των Περιφερειών: Να αποκατασταθούν οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) στο επίπεδο που προβλέπεται από τον Ν.3852/2010 («Καλλικράτη») και να διασφαλιστεί η επιστροφή των παρακρατηθέντων. Να «επαναπατριστούν» όλοι οι πόροι που αφαιρέθηκαν από τις Περιφέρειες και τους Δήμους και να αυξηθεί η χρηματοδότησή τους από το ΠΔΕ με στόχο την ενεργότερη προώθηση της Περιφερειακής και της Τοπικής Ανάπτυξης.
– Να μεταφερθούν νομοθετικά στην Αυτοδιοίκηση όλες οι αποκεντρωμένες υπηρεσίες της Κεντρικής και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που είναι χωροθετημένες σε περιφερειακό ή δημοτικό επίπεδο. Ενδεικτικά, σε πρώτη φάση:
α) να μεταφερθούν στις Περιφέρειες από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις οι Υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας, Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού, Υδάτων, Φυσικών Πόρων, Τεχνικού Ελέγχου Δημοσίων Έργων, Αγροτικών Υποθέσεων και φυσικά οι Υπηρεσίες των Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας (όπως προβλέπει ο «Καλλικράτης») και
β) να μεταφερθούν στους Δήμους τα Κοινωνικά Ιδρύματα, τα Νηπιαγωγεία, τα Γραφεία του ΟΑΕΔ, οι Δομές πρόληψης και οι Δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Να διευρυνθεί ο Αναπτυξιακός Ρόλος της Αυτοδιοίκησης, ώστε οι Περιφέρειες και οι Δήμοι να συμβάλουν αποτελεσματικά στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, την προσέλκυση επενδύσεων και τη στήριξη της επιχειρηματικότητας σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Να κατοχυρωθεί θεσμικά η συμμετοχή των Περιφερειών και των Δήμων:
α) στο σχεδιασμό, την οργάνωση και την εφαρμογή των Προγραμμάτων Περιφερειακής και Τοπικής Ανάπτυξης, περιλαμβανομένων και των συγχρηματοδοτούμενων.
β) στη χωροθέτηση, τη διοίκηση και τη λειτουργία των επενδύσεων περιφερειακής ή τοπικής κλίμακας με περιφερειακή ή εθνική σημασία (λιμάνια, αεροδρόμια, εμπορευματικοί σταθμοί, επιχειρηματικά πάρκα κ.λπ.).
Να διασφαλιστεί η ελεύθερη άσκηση της εντολής των αιρετών, σύμφωνα με τον «Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας», και επομένως να ενδυναμωθεί η καταστατική θέση των αιρετών της Αυτοδιοίκησης ώστε να ισχύσουν οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν για τους αιρετούς της Κεντρικής Διοίκησης, όσον αφορά τα ασφαλιστικά, τα οικονομικά, τα συνταξιοδοτικά ζητήματα και την εφαρμογή του ποινικού νόμου (μισθολογικό καθεστώς, ειδικές άδειες, ασφαλιστικά, συνταξιοδοτικά, χορηγίες κ.λπ.).
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επανέφερε την πρόταση για συγκρότηση κοινής ομάδας Εργασίας ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ, η οποία θα εισηγηθεί Σχέδιο Συμφώνου Συνεργασίας των δύο Ενώσεων καθώς και προτάσεις αναβάθμισης της Αυτοδιοίκησης ενόψει της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Επίσης πρότεινε τη σύσταση κοινού Μηχανισμού Παρακολούθησης της Καταστατικής Θέσης των Αιρετών και την πραγματοποίηση κοινού συνεδρίου ΕΝΠΕ – ΚΕΔΕ.
Β. Κικίλιας: Το θέμα των υδάτινων πόρων είναι η πρώτη προτεραιότητα
«Το θέμα των υδάτινων πόρων είναι η πρώτη προτεραιότητα» τόνισε ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, μιλώντας στο 10ο Τακτικό Συνέδριο της ΕΝΠΕ. Ο ίδιος επισήμανε ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ήδη δρομολογήσει τα έργα που πρέπει να γίνουν, μικρά και μεσαία στους ταμιευτήρες ανά τη χώρα, έτσι ώστε, όπως είπε, «τους μήνες που θα βρέχει να μπορούμε να αποταμιεύουμε το νερό μας και άρα να ξέρουμε ότι θα μπορούμε να στηρίξουμε την πρωτογενή παραγωγή». Παράλληλα επισήμανε ότι «κομμάτι αυτής της στρατηγικής είναι το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας στο οποίο ο Πρωθυπουργός με γενναιοδωρία αποφάσισε και έδωσε 2,1 δισ. ευρώ, όπως ποτέ δεν έχει ξαναγίνει προκειμένου να έχουμε εξοπλισμό, τεχνολογία και υλικοτεχνική δομή, κυρίως για την πρόληψη, άμβλυνση και ελάττωση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης».
Σχετικά με την ιδιαιτερότητα των πλημμυρών διευκρίνισε ότι το φαινόμενο είναι ύπουλο και επικίνδυνο καθώς δεν δίνει το χρόνο που υπάρχει στις δασικές πυρκαγιές ώστε να ηχήσει το 112 και να δοθεί το μήνυμα για εκκένωση περιοχών. «Στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι καταστροφικό να βρει η πλημμύρα τον κόσμο μέσα στα αυτοκίνητά του εν κινήσει. Είναι μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία. Μόνο οι τοπικοί παράγοντες μπορούν να εκτιμήσουν αν υπάρχει ο χρόνος ή μπορούν να εκκενώσουν περιοχές. Κατά κύριο λόγο η σύσταση είναι να μείνει ο κόσμος στο σπίτι του και να ανέβει σε πιο ψηλό επίπεδο αν και εφόσον το σπίτι είναι ισόγειο, ημιυπόγειο ή χτισμένο σε τέτοιες περιοχές που λόγω του φυσικού φαινομένου κινδυνεύει», συμπλήρωσε ο Υπουργός και πρόσθεσε: «είναι ιερή για μας η προστασία της ανθρώπινης ζωής».
Για τα drones που χρησιμοποιούνται στην επιτήρηση ορεινών όγκων για το ενδεχόμενο πυρκαγιάς, είπε ότι φιλοδοξία του υπουργείου είναι να υπερπολλαπλασιαστεί αυτή η προσπάθεια προκειμένου να εντοπίζονται νωρίτερα σε όλη την Ελλάδα δασικές πυρκαγιές αλλά και πλημμύρες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κίνδυνο ζωής και προβλήματα σε υποδομές.
Ο κ. Κικίλιας αναφέρθηκε και στην επιτροπή εκτίμησης κινδύνου που δημιουργήθηκε τον Δεκέμβριο του 2023 και στην οποία συμμετέχουν η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και το Εθνικό Αστεροσκοπείο με αποστολή την καθημερινή παρακολούθηση των μετεωρολογικών δεδομένων και την ενημέρωση του υπουργείου όταν υπάρχει κίνδυνος ώστε να εκδοθεί μήνυμα μέσω του 112.
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα ανέφερε ότι «δυστυχώς με βάση τα πολεοδομικά σχέδια και τις άδειες οι οποίες δόθηκαν τα τελευταία 40 με 50 χρόνια της μεταπολίτευσης, υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιοχές όπου υπάρχουν κτίρια, σπίτια, σχολεία και εγκαταστάσεις χτισμένες μέσα σε μπαζωμένα ρέματα και σε περιοχές υψηλής επικινδυνότητας».
Για την περιοχή του Έβρου τόνισε ότι το κομμάτι του τριεθνούς και του ποταμού «είναι πάντα κάτι το οποίο θα πρέπει να λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη και να προσέχουμε» ενώ για το δάσος της Δαδιάς σχολίασε ότι αλλάζει η νοοτροπία ώστε το δάσος να έχει οικονομική δραστηριότητα, μελισσουργούς, μελάσες, περιπατητικό τουρισμό, εκπαιδευτικές επισκέψεις και εκδρομές από τα σχολεία. «Τα δάση είναι για να τα χαίρονται οι άνθρωποι, να κινούνται μέσα στα δάση, να κυκλοφορούν κοντά στη φύση» είπε και πρόσθεσε: «αυτή είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, είναι μεγάλη προίκα και πρέπει να βρούμε τρόπους να την αναβιώσουμε και κοινωνικά και πολιτιστικά και οικονομικά».
Ο κ. Κικίλιας σημείωσε, ακόμη, ότι η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη δοκιμάστηκαν τα τρία χρόνια που πέρασαν ενώ δήλωσε ότι ο ίδιος βρίσκεται στη διάθεση όσων «φυλούν Θερμοπύλες» στην περιοχή, ώστε, όπως είπε, «να καταλήξουμε με σχέδιο αυτή η όμορφη γωνιά της χώρας και αυτό το δάσος να αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της αναστροφής ως προς την Περιφέρεια του αναπτυξιακού μοντέλου και της ευημερίας των πολιτών».
Δημήτρης Μαραβέλιας, Πρόεδρος της ΕΕΤΑΑ: Η διεύρυνση του ρόλου των Περιφερειών όσον αφορά την Περιφερειακή Ανάπτυξη και η διοικητική αυτοτέλειά τους, απαραίτητη προϋπόθεση για την αναβάθμιση της Αυτοδιοίκησης Β’ βαθμού
Ο Πρόεδρος της ΕΕΤΑΑ Δημήτρης Μαραβέλιας παραβρέθηκε και χαιρέτισε τις εργασίες του 10ου Τακτικού Συνεδρίου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας.
Ο κ. Μαραβέλιας τόνισε ότι, «σήμερα περισσότερο από ποτέ, είναι αναγκαία η αναβάθμιση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης σε Περιφερειακή Διακυβέρνηση». Διευκρίνισε όμως ότι για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζονται οι ακόλουθες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις :
– Να προωθηθεί η Ψηφιακή Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση στις σημαντικές δημόσιες πολιτικές: τον αναπτυξιακό προγραμματισμό και τον χωροταξικό σχεδιασμό, την πολιτική προστασία, την αειφόρο ανάπτυξη, την κοινωνική πολιτική.
– Να διευρυνθεί ο ρόλος των Περιφερειών όσον αφορά την Περιφερειακή Ανάπτυξη με αποκέντρωση σε αυτές όλων των δημόσιων πόρων που αφορούν περιφερειακές υποδομές της χώρας και ο ρόλος τους στην προσέλκυση, έγκριση, χρηματοδότηση και έλεγχο της εφαρμογής των ιδιωτικών επενδύσεων.
– Να ενισχυθεί η διοικητική αυτοτέλεια των Περιφερειών και ιδίως όσον αφορά το προσωπικό τους και η οικονομική αυτοτέλειά τους με την αναγκαία δημοσιονομική αποκέντρωση.
Όσον αφορά στις χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας περιόδου, ο κ. Μαραβέλιας τόνισε ότι, «δίνουν μια σημαντική ευκαιρία στην Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκησης να συμβάλει, όχι μόνο στην αντιμετώπιση των κρίσεων, αλλά και στην αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας, με πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και κυρίως με τη συμμετοχή των πολιτών σε αυτές».
Ο Πρόεδρος της ΕΕΤΑΑ, έκανε επίσης σύντομη αναφορά στο σημαντικό ρόλο της ΕΕΤΑΑ, αλλά και σε μια σειρά έργων που υλοποιεί, πάντα σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους αυτοδιοικητικούς φορείς :
- στη λειτουργία της Τεχνικής Υπηρεσίας της ΕΕΤΑΑ για την εκπόνηση τεχνικών μελετών και την υλοποίηση έργων, για όσους Δήμους δεν διαθέτουν επάρκεια ( μικροί νησιωτικοί και ορεινοί),
- στη στενή συνεργασία με το νέο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Ανάμεσα στ’ άλλα:
‐ στο εμβληματικό Πρόγραμμα «Προσχολικής Αγωγής και Δημιουργικής Απασχόλησης παιδιών και ΑΜΕΑ, που υλοποιεί η ΕΕΤΑΑ ως δικαιούχος, εδώ και 14 χρόνια, από το 2010. Ένα Πρόγραμμα που ενισχύει πάνω από 170.000 οικογένειες προκειμένου να εγγράψουν τα παιδιά τους σε Παιδικούς Σταθμούς, ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠΑμεΑ,
‐ στο νέο Πρόγραμμα που θα ξεκινήσει στις αρχές του 2025 και αφορά δημιουργία ΚΔΑΠ STEM, ΚΔΑΠ τεχνολογίας για παιδιά 12 – 15 ετών με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης,
‐ στο Πιλοτικό Πρόγραμμα Νταντάδες της Γειτονιάς,
‐ στο Πιλοτικό Πρόγραμμα «Πρώιμη Παιδική Παρέμβαση»,
- στην υποστήριξη της υλοποίησης της ΟΧΕ ΒΑΑ των μικρών νησιών του Βόρειου Αιγαίου, με την συνεργασία της ΕΥΔ της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου,
- στο Πρόγραμμα «Απόλλων» με τη σύσταση της ενεργειακής Κοινότητας για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου.