Στόχος του FORUM ήταν να ανοίξει έναν ευρύτατο διάλογο για την ανθεκτικότητα σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φέρνοντας στο προσκήνιο τη μεγάλη πρόκληση της εποχής, την πρόληψη και τη θωράκιση απέναντι στους κινδύνους που απειλούν τις τοπικές μας κοινωνίες, και απέναντι στις καταστάσεις που δημιουργεί πλέον η κλιματική κρίση.
Παρουσία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Χατζηδάκη, Υπουργών, Βουλευτών, 116 Δήμαρχων, καταξιωμένων και διακεκριμένων ομιλητών (Γενικοί Γραμματείς Υπουργείων, εκπρόσωποι θεσμικών φορέων, καθηγητές πανεπιστημίων, κ.α.) καθώς και 98 εθελοντικών ομάδων δασοπροστασίας πυρόσβεσης και πολιτικής προστασίας από όλη την Ελλάδα, ξεκίνησαν επίσημα οι εργασίες το απόγευμα της Τετάρτης 19 Μαρτίου και ολοκληρώθηκαν την Πέμπτη 20 Μαρτίου σε έναν μαραθώνιο διαλόγου.
Γιάννης Κωνσταντάτος: «Ένα κέντρο διαχείρισης κρίσεων σε κάθε δημαρχείο της χώρας»
Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων και Δήμαρχος Ελληνικού Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος ως οικοδεσπότης της διοργάνωσης, στο καλωσόρισμά του, έκανε αναφορά για το τι έχει πετύχει το Δίκτυο μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του και μοιράστηκε το αυτοδιοικητικό όραμα και έργο, παρουσιάζοντας σε ζωντανό χρόνο το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων που διαθέτει πλέον ο Δήμος Ελληνικού Αργυρούπολης, μια σύγχρονη δομή πολιτικής προστασίας, θέτοντας ως αναγκαία συνθήκη το να υπάρξει έναν αντίστοιχο Κέντρο σε κάθε δημαρχείο της χώρας, σε πλήρη συνεργασία και διασύνδεση με την Πολιτική Προστασία της χώρας.
«Είναι μια κομβική στιγμή για την Αυτοδιοίκηση και σημαντικός σταθμός για το Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων που μετρά ήδη έναν χρόνο λειτουργίας», είπε αρχικά o Γιάννης Κωνσταντάτος, και στη συνέχεια αναφέρθηκε στην πετυχημένη πορεία του ΣΠΑΥ, η οποία αποτελεί και οδηγό για το ΕλΔΑΠ, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Δείξαμε με τον ΣΠΑΥ τι μπορούμε να πετύχουμε 12 δήμοι με τον Υμηττό και τώρα το Δίκτυο έχει 116 δήμους-μέλη και άλλους 25 που θέλουν να ενταχθούν και θέλω να πιστεύω ότι έχουμε μπει σε μια τροχιά πολύ δυναμική. Δεν είμαστε θεωρητικοί, προερχόμαστε από το πεδίο μάχης. Είπαμε λοιπόν να καταγράψουμε τι χρειαζόμαστε για να πάμε στην κυβέρνηση και να πούμε πως αυτά είναι που θέλουμε, για να μπορέσουμε να πετύχουμε ό,τι πετύχαμε στον Υμηττό, που είναι το καλό παράδειγμα. Κι έτσι καταθέσαμε επίσημα την πρότασή μας, κοστολογημένη και τεκμηριωμένη».
Στον Άγιο Ευστράτιο η έναρξη των ενεργειών για την εκπόνηση σχεδίου Πολιτικής Προστασίας
Από τον Άγιο Ευστράτιο θα γίνει η έναρξη των ενεργειών για την εκπόνηση σχεδίου Πολιτικής Προστασίας, προανήγγειλε ο Γιάννης Κωνσταντάτος σημειώνοντας ότι είναι ο πιο μικρός Δήμος – Μέλος του ΕλΔΑΠ, αλλά με την μεγαλύτερη ανάγκη.
Αμέσως μετά αναφέρθηκε στους τρεις άξονες του σχεδιασμού του Δικτύου, όπου στην κορυφή αυτού του τριγώνου βρίσκεται ο άνθρωπος, δηλαδή οι εθελοντές με την ανιδιοτελή προσφορά και την κατάθεση ψυχής. Ο δεύτερος άξονας είναι οι υποδομές, δηλαδή τα φυλάκια, οι χώροι στέγασης, ο εξοπλισμός, τα οχήματα κ.ά. και ο τρίτος άξονας είναι οι νέες τεχνολογίες, όπως οι κάμερες θερμικής ανίχνευσης, οι κάμερες τεχνητής νοημοσύνης, τα drones κ.ά..
«Είμαστε εδώ παρόντες για την αυτοδιοίκηση και τον άνθρωπο», πρόσθεσε στο τέλος και κάλεσε τον Κωστή Χατζηδάκη να κηρύξει την έναρξη των εργασιών του Forum, όπως και έγινε.
Χαιρετισμούς στην εναρκτήρια εκδήλωση του FORUM του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων έκαναν ο Εκπρόσωπος του Προέδρου της Ελληνικής Κυβέρνησης και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωνσταντίνος Χατζηδάκης, ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ και Εκπρόσωπος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Παύλος Γερουλάνος, ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος, ο Ευρωβουλευτής, Αντιπρόεδρος της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) – Εξωτερικές Υποθέσεις, Ασφάλεια & Άμυνα, Διεθνής Ενεργειακή Ασφάλεια και Συνεργασία, πρ. Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής Καθ. Γιάννης Μανιάτης, ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, ο Καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμης Λέκκας. Μεταξύ άλλων το παρών έδωσαν ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς, ο Υφυπουργός Εσωτερικών Βασίλης Σπανάκης, ο Βουλευτής ΝΔ Βασίλης Οικονόμου, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ Παύλος Χρηστίδης, ο Διοικητής του Γ.Ν. Ασκληπιείο Βούλας Αιμίλιος Βουγιουκλάκης, ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος και άλλοι.
Την ενδιαφέρουσα βραδιά έκλεισαν βραβεύσεις σε ανθρώπους και φορείς για τη σημαντική τους συμβολή στην κοινή προσπάθεια που καταβάλλεται για την ανθεκτικότητα, την αειφορία και την προστασία των πόλεων μας, αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι βασικό συστατικό της επιτυχίας είναι ο άνθρωπος και ο εθελοντισμός που δεν γνωρίζει ηλικία παρά μόνο διάθεση και προσφορά.
Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς.
Οι ανάγκες των Δήμων στο επίκεντρο
Σημαντικό σκέλος του Forum αποτέλεσαν την δεύτερη μέρα των εργασιών, οι τοποθετήσεις – ομιλίες των 100 και πλέον Δημάρχων από όλη τη χώρα, εκπροσωπώντας αστικές, νησιωτικές, ορεινές και ακριτικές περιοχές, οι οποίοι πήραν τον λόγο για να εκφράσουν καταρχάς τα θερμά τους συγχαρητήρια και τις εγκάρδιες ευχαριστίες προς τον Πρόεδρο του Δικτύου και Δήμαρχο Ελληνικού Αργυρούπολης Γιάννη Κωνσταντάτο, για την πρωτοβουλία να δημιουργήσει αυτόν τον θεσμό που δίνει φωνή και βήμα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα.
Οι τοποθετήσεις τους διατυπώθηκαν σε μορφή διαδραστικών πάνελ υπό τη συντονισμένη παρουσία του διακεκριμένου δημοσιογράφου Μάκη Προβατά και οι Δήμαρχοι μοιράστηκαν εμπειρίες και προτάσεις καίριων παρεμβάσεων, μαζί με διακεκριμένους επιστήμονες και ειδικούς από τους διάφορους τομείς της βιώσιμης ανάπτυξης, της κλιματικής πολιτικής, της καινοτομίας και της χρηματοδότησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Κάθε Δήμαρχος μίλησε με λόγια ουσίας και αγωνίας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει στον τόπο του. Αναφέρθηκαν αναλυτικά οι ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό, οι κίνδυνοι από πλημμύρες, πυρκαγιές και σεισμούς, αλλά και οι διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες λόγω της κλιματικής αλλαγής. Παρουσιάστηκαν περιπτώσεις δήμων που δοκιμάστηκαν σκληρά τα τελευταία χρόνια και τονίστηκε η ανάγκη για άμεση θωράκιση των τοπικών κοινωνιών με σύγχρονα μέσα και επαρκή χρηματοδότηση.
Ιδιαίτερο βάρος έδωσαν οι Δήμαρχοι στην πρόληψη, στη δημιουργία τοπικών σχεδίων άμεσης αντίδρασης και στην ανάγκη συνεχούς εκπαίδευσης των στελεχών πολιτικής προστασίας. Παράλληλα, εξέφρασαν την ανάγκη για θεσμική αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με μεγαλύτερες αρμοδιότητες και περισσότερους πόρους από την κεντρική διοίκηση.
Οι Δήμαρχοι της Αττικής ανέδειξαν την πολυπλοκότητα του αστικού περιβάλλοντος, τη δυσκολία διαχείρισης ακραίων φαινομένων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και την ανάγκη για ακόμα στενότερη συνεργασία με την Περιφέρεια και τα Υπουργεία. Από την άλλη πλευρά, οι Δήμαρχοι της ελληνικής περιφέρειας παρουσίασαν τις δικές τους προκλήσεις, όπως η γεωγραφική απομόνωση, οι ελλείψεις εξοπλισμού και το αυξημένο κόστος των παρεμβάσεων σε απομακρυσμένες και ορεινές περιοχές.
Παράλληλα, κοινός τόπος στις ομιλίες αποτέλεσε η ανάγκη για διαδημοτικές συνέργειες, ανταλλαγή καλών πρακτικών και δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου συνεργασίας που θα υποστηρίζει διαρκώς τις τοπικές κοινωνίες. Πολλοί Δήμαρχοι τόνισαν επίσης ότι τέτοιες πρωτοβουλίες, όπως το Forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων, δίνουν έμπνευση και ελπίδα, ενισχύουν τη φωνή των δήμων και φέρνουν πιο κοντά την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε ζητήματα εθνικής σημασίας.
Μαθητές σε ρόλο «δημοσιογράφου» – Σύνδεση με την κοινωνία και τους νέους
Ξεχωριστή θέση στο φόρουμ κατέλαβε η πρωτότυπη και ουσιαστική παράλληλη θεματική δράση εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης, που σχεδιάστηκε με στόχο να καλλιεργήσει στους νέους τη σημασία της πολιτικής προστασίας και της ανθεκτικότητας των πόλεων. Μαθητές από σχολεία της Αττικής ανέλαβαν τον ρόλο «δημοσιογράφου» και, εξοπλισμένοι με ερωτήσεις και δημιουργική διάθεση, είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν και να συνομιλήσουν με προσκεκλημένους Δημάρχους από όλη τη χώρα.
Οι μαθητές, μέσα από αυτή τη δράση, ήρθαν σε επαφή με σημαντικά ζητήματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, την κλιματική κρίση και την ανάγκη για σύγχρονες και ανθεκτικές πόλεις. Μέσα από έναν διαδραστικό και βιωματικό τρόπο, ενημερώθηκαν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τις καλές πρακτικές που εφαρμόζονται σε διαφορετικούς δήμους της χώρας.
Οι συζητήσεις μεταξύ μαθητών και Δημάρχων κύλησαν σε κλίμα ενθουσιασμού και ειλικρινούς ανταλλαγής απόψεων. Οι νέοι δημοσιογράφοι κατέθεσαν τις δικές τους απορίες και προβληματισμούς σχετικά με τις φυσικές καταστροφές, την πρόληψη, αλλά και τη δική τους συμβολή ως ενεργοί πολίτες στη διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος. Οι Δήμαρχοι με τη σειρά τους, ενθάρρυναν τους μαθητές να συνεχίσουν να ενδιαφέρονται και να συμμετέχουν ενεργά σε δράσεις ευαισθητοποίησης και προσφοράς, ενώ εξήραν την αξία της παιδείας και της ενημέρωσης από μικρή ηλικία για ζητήματα που αφορούν το μέλλον όλων μας.
Η συγκεκριμένη δράση απέδειξε πως η ανθεκτικότητα των πόλεων δεν χτίζεται μόνο μέσα από έργα και θεσμούς, αλλά και μέσα από τη γνώση και τη διαμόρφωση συνειδητοποιημένων και υπεύθυνων πολιτών. Οι μαθητές, φεύγοντας από το Forum, πήραν μαζί τους εμπειρίες, γνώσεις και ερεθίσματα που θα τους συντροφεύουν στη μελλοντική τους πορεία, αποτελώντας τους αυριανούς πρεσβευτές της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής προστασίας.
Συμμετείχαν τα σχολεία: 2ο Γυμνάσιο Ελληνικού, 3ο Γυμνάσιο Αργυρούπολης, 1ο Λύκειο Ελληνικού (σχολική δημοσιογραφική ομάδα), 1ο Λύκειο Αργυρούπολης, 2ο Λύκειο Αργυρούπολης, 3ο Λύκειο Αργυρούπολης, Εκπαιδευτήρια Γεωργίου Ζώη (σχολική δημοσιογραφική ομάδα) και το 2ο Γυμνάσιο Μοσχάτου Ιλισσιάδειο (μαθητική εφημερίδα “Μαθητικές ματιές” – σχολική δημοσιογραφική ομάδα.
Οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Η ανθεκτικότητα των πόλεών μας δεν είναι μόνο εθνική προτεραιότητα, αλλά και κεντρικός άξονας της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Στο Forum αναδείχθηκαν καλές πρακτικές από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και εργαλεία και χρηματοδοτικά προγράμματα που μπορούμε να αξιοποιήσουμε για τη δημιουργία ανθεκτικών υποδομών. Ο στόχος είναι οι ελληνικοί δήμοι να συνδεθούν με ευρωπαϊκά δίκτυα και να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους μέσω συνεργασιών και τεχνογνωσίας.
Την κεντρική ομιλία της δεύτερης ημέρας έδωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού Απόστολος Τζιτζικώστας. Την ομιλία του πλαισίωσαν τρία θεματικά πάνελ, στα οποία συμμετείχαν καταξιωμένοι ομιλητές και ειδικοί από διεθνή δίκτυα πόλεων, ακαδημαϊκοί και εκπρόσωποι θεσμικών φορέων. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, αλλά και στις προοπτικές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τοπική αυτοδιοίκηση μέσα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Μέσα από γόνιμες παρεμβάσεις και ανταλλαγή εμπειριών αναδείχθηκαν κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την ανθεκτικότητα των πόλεων, τη θωράκιση των τοπικών κοινωνιών απέναντι στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τη σταδιακή μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις καινοτόμες πρακτικές, τις πολιτικές βιωσιμότητας και στις δυνατότητες αξιοποίησης των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων που στηρίζουν δράσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ενεργός συμμετοχή και το ζωηρό ενδιαφέρον των παρευρισκόμενων επιβεβαίωσαν τη σημασία της συνεργασίας και της ανταλλαγής καλών πρακτικών ως προϋπόθεση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων.
Το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων συναντά την Ευρώπη
«Ο Δήμος Ελληνικού Αργυρούπολης καθώς και το Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων, αποτελεί πρότυπο στην μεγάλη πανευρωπαϊκή προσπάθεια που κάνουμε για να έχουμε πιο ανθεκτικές πόλεις», δήλωσε γεμάτος ενθουσιασμό ο Ευρωπαίος Επίτροπος Απόστολος Τζιτζικώστας κατά την διάρκεια της ομιλίας του και σε συνέχεια της επίσκεψής του στο Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων του Δήμου, όπου είχε την δυνατότητα να παρακολουθήσει την λειτουργία, τις υποδομές και την στελέχωσή του.
Ο Δήμαρχος Ελληνικού Αργυρούπολης και Πρόεδρος του Δικτύου Γιάννης Κωνσταντάτος εξήγησε στον Ευρωπαίο Επίτροπο την αποστολή και το κοινό όραμα του Δικτύου για την θωράκιση κάθε γωνιάς της χώρας μας.
Σε συνέχεια της επίσκεψης, ακολούθησε δημόσια πρόσκληση – κάλεσμα από τον κ. Τζιτζικώστα ώστε να μεταβεί αντιπροσωπεία του Δικτύου στις Βρυξέλλες προκειμένου να γίνει η παρουσίαση του ολοκληρωμένου και κοστολογημένου σχεδίου σύγχρονων υποδομών πολιτικής προστασίας και θωράκισης απέναντι στις κλιματικές προκλήσεις, που μπορεί να υλοποιηθεί και στους 365 Δήμους της χώρας μας και να εξασφαλιστεί η αντίστοιχη χρηματοδότηση για την επίτευξή του.
Το Ελληνικό Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων άνοιξε έναν ευρύτατο διάλογο για την ανθεκτικότητα σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φέρνοντας στο προσκήνιο τη μεγάλη πρόκληση της εποχής μας: την πρόληψη και τη θωράκιση απέναντι στους κινδύνους που απειλούν τις πόλεις και τις περιοχές μας.
Κ. Χατζηδάκης: Συμμαχία με την αυτοδιοίκηση για την προστασία του περιβάλλοντος
«Το ένα τρίτο των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και το 40% του Ταμείου Ανάκαμψης είναι αφιερωμένα στην προσπάθεια για καλύτερο περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη. Για πρώτη φορά η Ελλάδα έχει στη διάθεσή της τόσο μεγάλα κονδύλια για την προστασία του περιβάλλοντος. Και καθώς οι προθεσμίες είναι πιεστικές, πρέπει όλοι μας να κάνουμε ό,τι περισσότερο μπορούμε για την απορρόφηση και την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων». Αυτό επεσήμανε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας ως εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων.
Όπως ανέφερε, για να εξασφαλίσουμε ανθεκτικότητα και βιώσιμη ανάπτυξη δεν αρκούν οι δράσεις των υπουργείων. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις είναι αποτελεσματικότερη η δράση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, γι’ αυτό είναι αναγκαία η συνεργασία κυβέρνησης και τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για βιώσιμες και ανθεκτικές πόλεις, ο κ. Χατζηδάκης επεσήμανε μεταξύ άλλων:
– Την πρωτοβουλία που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός το 2019 για την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας, για λόγους όχι μόνο περιβαλλοντικούς αλλά και οικονομικούς.
– Την αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα.
– Την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
– Τα προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης σε σπίτια και επιχειρήσεις.
– Τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών, δράση κατ’ εξοχήν βοηθητική για τον τουρισμό.
– Την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων με την κατασκευή των αντίστοιχων σύγχρονων μονάδων διαχείρισης.
– Τον περιορισμό της άναρχης δόμησης.
– Το εθνικό σχέδιο αναδασώσεων.
– Την αναδιοργάνωση της πολιτικής προστασίας -με έμφαση στα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα όπως το 112.
– Την αύξηση των πόρων του προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών από τα 300 εκατ. στα 600 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην περίπτωση του πάρκου Τρίτση που ήταν όπως είπε μια αδικημένη πρωτοβουλία της Πολιτείας και με πρωτοβουλία του ιδίου, ως υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μεταβιβάστηκε από το υπουργείο στην Περιφέρεια. «Είναι μια απόφαση για την οποία δεν έχω μετανιώσει, γιατί το πάρκο από τότε πήρε μια νέα πνοή. Δουλειά της κυβέρνησης δεν είναι να συντηρεί πάρκα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Χατζηδάκης συνεχάρη, τέλος, τους εθελοντές που στηρίζουν τις δράσεις των Δήμων αλλά και τους ίδιους τους Δήμους και το δίκτυο για την προσπάθεια που καταβάλουν. «Να μας θεωρείτε, κατέληξε, συμμάχους στην προσπάθειά σας, η οποία ανήκει σε όλους όσοι νοιάζονται για τον πλανήτη, το περιβάλλον και τα παιδιά μας».
Θ. Λιβάνιος: Έρχεται ο νέος Χάρτης της Αυτοδιοίκησης με ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων
Την ανάγκη ενίσχυσης της πρόληψης για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, επισήμανε ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος μιλώντας στο forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων.
Ο κ. Λιβάνιος στάθηκε ιδιαίτερα στη μεγάλη εξέλιξη που υπάρχει τα τελευταία χρόνια στον τομέα της πολιτικής προστασίας στη χώρα μας, καθώς όπως εξήγησε, πριν το 2019 δεν υπήρχε χρηματοδότηση της αυτοδιοίκησης για πρόληψη, και η θέση του επικεφαλής σε επίπεδο γενικής γραμματείας ήταν απαξιωμένη από την εκάστοτε κυβέρνηση.
Η αντιμετώπιση της πολιτικής προστασίας από την κεντρική διοίκηση, άλλαξε μετά από έκτακτα φαινόμενα μεγάλης έντασης, όπως οι πυρκαγιές στο Μάτι και στη Βόρεια Εύβοια και οι πλημμύρες στη Θεσσαλία, είπε ο υπουργός.
Δεν παρέλειψε επίσης να αναφέρει ότι για την υλοποίηση δράσεων πυροπροστασίας, το 2025 διατίθεται από το υπουργείο Εσωτερικών προς τους δήμους και τους Συνδέσμους τους χρηματοδότηση ύψους 40 εκ. ευρώ, έναντι 31 εκατ. ευρώ πέρυσι.
Επεσήμανε την ανάγκη αντιμετώπισης του προβλήματος με την αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων μεταξύ φορέων και ανέφερε ότι ο νέος Χάρτης της Αυτοδιοίκησης που αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, θα αντιμετωπίζει σε μεγάλο βαθμό αυτό το ζήτημα, καθώς θα περιλαμβάνει το ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων ανάμεσα στο κεντρικό κράτος και την αυτοδιοίκηση.
Σ. Παπασταύρου: Στρατηγικός σχεδιασμός τριών επιπέδων για βιώσιμη ανάπτυξη
Στρατηγικό σχεδιασμό τριών επιπέδων για τη βιώσιμη ανάπτυξη παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, μιλώντας στο forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων.
«Η επένδυση στην αστική ανθεκτικότητα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Δεν αφορά μόνο την πρόληψη αλλά και τη δημιουργία συμπεριληπτικού και δίκαιου περιβάλλοντος διαβίωσης για όλους», τόνισε ο υπουργός. Η στρατηγική περιλαμβάνει:
– Τον πολεοδομικό σχεδιασμό , που παρελήφθη το 2019 στο 20 % και επεκτείνεται στο 100 % της επικράτειας.
– Τον αστικό σχεδιασμό που περιλαμβάνει και ενισχύσεις προς τους Δήμους.
– Την θεσμοθέτηση της εθνικής στρατηγικής για την αστική ανθεκτικότητα με το νόμο 5106/2024.
Ο κ. Παπασταύρου στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη προστασίας και βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία με πρότυπο όπως ανέφερε το Βερολίνο, την Γκρενόμπλ αλλά και την Κομοτηνή.
«Σε όλο τον πλανήτη αντιμετωπίζουμε καθημερινά φαινόμενα πρωτοφανών διαστάσεων που απειλούν τη δημόσια υγεία, τις υποδομές και την ποιότητα ζωής», ανέφερε ακόμη ο υπουργός. «Τώρα είναι η τελευταία ευκαιρία να προωθήσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη που ισορροπεί μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής δικαιοσύνης και περιβαλλοντικής προστασίας».
Γ. Κεφαλογιάννης: Η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεών μας είναι μια ηθική υποχρέωση προς τους πολίτες μας και τις μελλοντικές γενιές
Στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεων απέναντι στις φυσικές καταστροφές, καθώς και στη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων ενόψει της αντιπυρικής περιόδου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης μιλώντας στο forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων.
«Η ανθεκτικότητα των πόλεων μας είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία των πολιτών, των περιουσιών τους και του φυσικού μας πλούτου. Για να επιτύχουμε αυτούς τους στόχους, απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει την πρόληψη, την προετοιμασία, την αντίδραση και την αποκατάσταση» τόνισε ο υπουργός και συμπλήρωσε ότι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας δεν είναι απλώς μια τεχνική πρόκληση αλλά «μια ηθική υποχρέωση προς τους πολίτες μας και τις μελλοντικές γενιές», η οποία όπως είπε, απαιτεί τη συνεργασία όλων των επιπέδων διακυβέρνησης, του ιδιωτικού τομέα, της ακαδημαϊκής κοινότητας, της τοπικής αυτοδιοίκησης και κυρίως, των ίδιων των πολιτών.
Όπως επισήμανε ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας θα συνεχίσει να δίνει έμφαση στην εκπαίδευση και την τεχνογνωσία όλων των διασωστικών ομάδων, ώστε να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε καταστροφή και προσέθεσε ότι η συνεχής εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση των στελεχών είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων.
Αναφορικά με την έναρξη σε λίγο καιρό της αντιπυρικής περιόδου ο κ. Κεφαλογιάννης σημείωσε: «Αυτό το διάστημα έχουμε όλοι μία μεγάλη ευθύνη, να προετοιμαστούμε όσο το δυνατόν καλύτερα. Στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας εργαζόμαστε εργωδώς γι’ αυτό. Το Πυροσβεστικό Σώμα ιδιαίτερα και όλος ο μηχανισμός της πολιτικής προστασίας προετοιμάζεται επίπονα και καθημερινά γι’ αυτό. Χρειάζονται όμως τη στήριξη όλων μας. Των δήμων καταρχάς οι οποίοι με την ευκαιρία έχουν μπροστά τους μια κρίσιμη αποστολή, όπως για παράδειγμα την εφαρμογή του νόμου ως προς τον καθαρισμό των οικοπέδων από τους πολίτες. Είναι απολύτως σημαντική η ενεργή συμμετοχή των πολιτών, οι οποίοι πρέπει να ενσωματώσουν μια κουλτούρα πρόληψης και ετοιμότητας, με στόχο την επίτευξη μιας ανθεκτικής κοινωνίας».
Σχετικά με το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ ο υπουργός υπογράμμισε ότι η συνέχιση της υλοποίησής του αποτελεί βασικό πυλώνα της στρατηγικής τους για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεων. «Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στην αναβάθμιση των υποδομών πολιτικής προστασίας, στην προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού και στην ενίσχυση των ανθρώπινων πόρων. Επιπλέον, η δημιουργία μιας ευρύτερης κουλτούρας ανθεκτικότητας είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής κρίσης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ενισχύσουμε την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση των πολιτών, ώστε να είναι προετοιμασμένοι και να γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν σε περίπτωση καταστροφής. Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών θα ενισχύσει την ικανότητά μας να προλαμβάνουμε και να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. Η χρήση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, η ανάπτυξη εφαρμογών για την ενημέρωση των πολιτών και η αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο μπορούν να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των δράσεών μας. Επιπλέον, η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης και των μεγάλων δεδομένων στη διαχείριση των κινδύνων μπορεί να προσφέρει πολύτιμα εργαλεία», σημείωσε ο κ. Κεφαλογιάννης.
Παράλληλα έδωσε έμφαση στη συνεργασία τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο καθώς και στην ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και προσέθεσε ότι η αποστολή της Πολιτικής Προστασίας είναι να περιορίσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις συνέπειες από τεχνολογικές και φυσικές καταστροφές, λαμβάνοντας υπόψη την τρωτότητα και την ανθεκτικότητα των κατασκευών μας. «Η συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση είναι καθοριστική σε αυτήν την προσπάθεια, καθώς οι δήμοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής», είπε και τόνισε ότι η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων φορέων, όπως η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η Αστυνομία, οι Ένοπλες Δυνάμεις και οι εθελοντικές οργανώσεις, είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των καταστροφών.
Τέλος ο υπουργός επισήμανε ότι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεων είναι μια συνεχής διαδικασία που απαιτεί δέσμευση, συνεργασία και καινοτομία και σημείωσε: «Είμαι βέβαιος ότι, με τη συλλογική μας προσπάθεια, μπορούμε να δημιουργήσουμε πόλεις που όχι μόνο θα αντέχουν στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης αλλά και θα ευημερούν, προσφέροντας ένα ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον για όλους τους πολίτες».
Απ. Τζιτζικώστας: Οι πόλεις μας πρέπει και μπορούν να γίνουν πιο ανθεκτικές, πιο ανθρώπινες, πιο βιώσιμες περιβαλλοντικά
Οι πόλεις μας πρέπει και μπορούν να γίνουν πιο ανθεκτικές, πιο ανθρώπινες, πιο βιώσιμες περιβαλλοντικά, τόνισε ο επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού, Απόστολος Τζιτζικώστας, μιλώντας στο 3ο Forum του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων.
Αυτό το διήμερο συζητάμε για σύγχρονα προβλήματα, επίκαιρες προκλήσεις, που σε κάθε περίπτωση, απαιτούν σχέδιο και αποφασιστικότητα στην αντιμετώπισή τους και, πράγματι, στον πυρήνα αυτών των ζητημάτων είναι οι πόλεις, είναι τα αστικά κέντρα σε όλο τον κόσμο, σημείωσε από την αρχή της ομιλίας του.
Όπως είπε, μέχρι το 2030, το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού θα κατοικεί σε πόλεις και το ποσοστό αυτό αναμένεται να φτάσει στο 80% μέχρι το 2050 με τη ραγδαία αυτή αστικοποίηση να δημιουργεί δημογραφικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Υπογράμμισε, δε, ότι οι πόλεις καλύπτουν περίπου το 3% της επιφάνειας της Γης και παράγουν το 72% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι αριθμοί δεν διαφέρουν σημαντικά, καθώς οι πόλεις καλύπτουν μόνο το 4% της έκτασης, φιλοξενούν όμως το 75% των πολιτών και αντιπροσωπεύουν το 65% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας και το 70% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Για τον κ. Τζιτζικώστα, η κλιματική αλλαγή και η αστικοποίηση είναι «δύο παγκόσμιες μέγα-τάσεις» και «οφείλουμε να εξετάσουμε την αλληλεπίδρασή τους», όπως είπε, υπογραμμίζοντας πως «το τι κάνουν οι πόλεις πρέπει να μας αφορά» και κυρίως το τι κάνουν οι πόλεις στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς «βιώνουμε τις πιο έντονες επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή». Επιπτώσεις, που «απειλούν την υγεία και τη ζωή των πολιτών, την ασφάλεια των υποδομών και την οικονομική βιωσιμότητα των αστικών κέντρων», όπως είπε.
Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι «δεν είναι όλα μαύρα και σκούρα», καθώς, υπάρχουν τρεις λόγοι «για να είμαστε αισιόδοξοι»: Πρώτον, έχουμε, πλέον, κατανοήσει την πρόκληση σε βάθος -και αυτό το διήμερο forum, αλλά και ευρύτερα η δράση του Ελληνικού Δικτύου Ανθεκτικών Πόλεων, είναι άλλη μια τρανταχτή απόδειξη ότι ο δημόσιος διάλογος, οι δημόσιες πολιτικές, η στοχοθεσία και οι προτεραιότητές μας έχουν πια προσανατολιστεί σωστά. Δεύτερον, «είμαστε μέρος μιας ένωσης, που τα ζητήματα αυτά τα έχει στο επίκεντρο των πολιτικών της, στην ΕΕ, που προωθεί με συνέπεια τις βιώσιμες πολιτικές και στηρίζει ενεργά τις πόλεις, μέσω προγραμμάτων, δράσεων και χρηματοδοτήσεων. Και τρίτον, «έχουμε πλέον και τη γνώση και την τεχνολογία και τα μέσα και τα εργαλεία για να πετύχουμε πολύ σημαντικούς στόχους», καθώς και η ΕΕ αναγνωρίζει ότι η μετάβαση προς ανθεκτικές και βιώσιμες πόλεις απαιτεί ολοκληρωμένες συνεργασίες, στρατηγικές και καινοτόμες λύσεις, οι οποίες δεν προκύπτουν αυτόματα, χρειάζονται στρατηγικές και πολιτικές αποφάσεις και επιμονή στην υλοποίησή τους.
Όσον αφορά στα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα και τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, επισήμανε τη σημαντικότητα του προγράμματος «Horizon», που χρηματοδοτεί έργα για καινοτόμες λύσεις, του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που έχει σημαντικούς πόρους για τη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων και του ΕΣΠΑ, που είναι ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία που έχουν στα χέρια τους οι περιφέρειες και οι δήμοι, όπως είπε, για σύγχρονες φυσικές και ψηφιακές υποδομές, και αναφέρθηκε στο πρόγραμμα των 100 Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων, που στοχεύει να καταστήσει έως το 2030 ευρωπαϊκές πόλεις σε πρωτοπόρους της κλιματικής ουδετερότητας.
Όπως είπε, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Τρίκαλα, η Κοζάνη, τα Γιάννενα, η Καλαμάτα, μαζί με ακόμα 106 πόλεις, μειώνουν τους ατμοσφαιρικούς ρύπους κατά 200 εκατομμύρια τόνους και αναπτύσσουν έργα και δράσεις για να γίνουν οι πόλεις αυτές πιο ανθρώπινες. Υπενθύμισε, δε, ότι το 90% των ευρωπαϊκών δράσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής υλοποιείται σήμερα από τις Περιφέρειες και τους Δήμους.
Στη συνέχεια, ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε αναλυτικά σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες σχετικές με τα χαρτοφυλάκιά του, τις Βιώσιμες Μεταφορές και τον Τουρισμό.
Για αστική κινητικότητα, είτε αφορά σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, είτε σε μέσα μετακίνησης ή στην επέκταση της δυνατότητας μετακίνησής με ποδήλατα, είπε ότι και μέσα από τη νέα στρατηγική για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, την οποία παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες στις Βρυξέλλες, και μέσα από τη στρατηγική για τις βιώσιμες μεταφορές, που προετοιμάζεται, και μέσα από τη στρατηγική για τα ευρωπαϊκά λιμάνια, πάνω στην οποία δουλεύουν αυτή τη στιγμή και η οποία θα παρουσιαστεί το 2025, «στηρίζουμε με συνέπεια την επένδυση στη σύγχρονη, καθαρή, αστική κινητικότητα, την επένδυση στην ηλεκτροκίνηση και τα βιώσιμα καύσιμα, την επένδυση στην καινοτομία και την ψηφιακή μετάβαση».
«Πρέπει να μειώσουμε την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και να δημιουργήσουμε πιο ανθεκτικά ενεργειακά δίκτυα. Πρέπει ταχύτερα να εγκαταστήσουμε περισσότερα σημεία ηλεκτρικής φόρτισης. Πρέπει τα μέσα μεταφοράς να είναι πιο βιώσιμα. Πρέπει να αξιοποιήσουμε ψηφιακές λύσεις και έξυπνες τεχνολογίες για την καλύτερη διαχείριση πόρων και αστικών συστημάτων. Να επεκτείνουμε τα δίκτυα ποδηλατοδρόμων. Να βελτιώσουμε την ασφάλεια για τους συμπολίτες μας που μετακινούνται πεζοί», είπε.
Χαρακτήρισε, επίσης, πολύ σημαντικό για την Κομισιόν, αλλά και τον ίδιο προσωπικά, την ευρωπαϊκή υποστήριξη στα κράτη μέλη, ώστε να παρέχουν με τη σειρά τους οικονομικά και φορολογικά κίνητρα σε όλους και ειδικά στους συμπολίτες με χαμηλότερα εισοδήματα, για να έχουν πρόσβαση σε καθαρότερα οχήματα, νέων τεχνολογιών. Όπως είπε, η κινητικότητα είναι δικαίωμα, ανεξάρτητα από το πού μένει κανείς και ποια είναι τα μέσα διαβίωσής του και γι’ αυτό και είναι απόλυτη προτεραιότητά του ιδίου να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω, στο περιθώριο.
Αναφερόμενος στον τουρισμό, επανέλαβε τη σημαντικότητα του ότι, για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ, ο Τουρισμός προστέθηκε στο χαρτοφυλάκιο ενός Επιτρόπου, και, όπως είπε, «αυτή την περίοδο δουλεύουμε πάνω στη νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για τον τουρισμό, μέσα από την οποία θέλουμε να δώσουμε απάντηση στο βασικό ερώτημα πώς ισορροπούμε την ανάπτυξη με τη διατήρηση του περιβάλλοντος και της κληρονομιάς μας».
Μίλησε για «ισορροπημένο τουρισμό», καθώς κάποιοι προορισμοί αντιμετωπίζουν φαινόμενα υπερκορεσμού και άλλοι, εξαιρετικής ομορφιάς και ιδιαίτερων χαρακτηριστικών προορισμοί, παραμένουν ανεκμετάλλευτοι. Αναφέρθηκε στην ισχυροποίηση των Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμών, επισημαίνοντας ότι ο ρόλος των Δήμων στην προσπάθεια αυτή θα είναι κομβικός, και μίλησε για επίτευξη μεγαλύτερων τουριστικών ροών σε περισσότερους προορισμούς -με οφέλη για περισσότερες τοπικές κοινωνίες και με αφαίρεση βαρών από πιο κορεσμένους προορισμούς- επέκταση της τουριστικής περιόδου στους δώδεκα μήνες, αλλά και για την προστασία και διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο κ. Τζιτζικώστας, αναφερόμενος στη σημερινή γεωπολιτική κατάσταση, διευκρίνισε ότι «ναι, αποκτήσαμε περισσότερες προτεραιότητες, δεν αλλάζουμε προτεραιότητες», ενώ σχετικά με τις επιπτώσεις τις κλιματικής κρίσης είπε ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 2050, η μείωση του Τουρισμού θα φτάσει το 10% και, όπως είπε, η Ελλάδα, ως μεσογειακή χώρα, βρίσκεται στην πρώτη ζώνη των χωρών, που εάν τα πράγματα δεν πάνε καλά, θα υποστούν ανυπολόγιστες συνέπειες».
Κανείς σήμερα δεν μπορεί να διανοηθεί το κόστος που θα κληθούμε αναπόδραστα να πληρώσουμε εάν αφήσουμε τα πράγματα να εξελιχθούν με βάση το χειρότερο σενάριο, συμπλήρωσε.
«Οι πόλεις μας λοιπόν πρέπει και μπορούν να γίνουν πιο ανθεκτικές, πιο ανθρώπινες, πιο βιώσιμες περιβαλλοντικά. Αυτό είναι το μόνο εισιτήριο εάν θέλουμε οι πόλεις μας να έχουν οικονομική άνθιση, για την προσέλκυση επενδύσεων, την καταπολέμηση των ανισοτήτων και την κοινωνική συνοχή», κατέληξε ο κ. Τζιτζικώστας.