Κεντρική ομιλία πραγματοποίησε στην πρώτη μέρα του συνεδρίου ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, συντόνισε την πρώτη θεματική ενότητα για τη Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών, παρουσιάζοντας ως Πρόεδρος του συνεδρίου και Πρόεδρος της Επιτροπής και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ τις θέσεις της Επιτροπής για το θέμα και ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης συντόνισε την ενότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη, παρουσιάζοντας τις θέσεις της Επιτροπής Αγροτικής Οικονομίας της ΕΝΠΕ.
Σε κάθε ενότητα έγιναν παρεμβάσεις συνέδρων, κατατέθηκαν προτάσεις και ερωτήσεις και πραγματοποιήθηκε διάλογος, ενώ τοποθετήσεις πραγματοποίησαν όλοι οι Περιφερειάρχες.
Νίκος Χαρδαλιάς: «2 + 1 πυλώνες για ένα νέο μοντέλο αποκεντρωμένης διακυβέρνησης με έμφαση στη μητροπολιτικότητα»
Στην ανάγκη υιοθέτησης ενός νέου μοντέλου αποκεντρωμένης διακυβέρνησης 2+1 πυλώνων που θα δίνει έμφαση στην μητροπολιτικότητα, αναφέρθηκε ο Περιφερειάρχης Αττικής Νίκος Χαρδαλιάς, μιλώντας στο Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) που διεξάγεται στην Πάτρα, με θέμα τη θεσμική θωράκιση των Περιφερειών.
«Έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι το μοντέλο του συγκεντρωτικού γραφειοκρατικού κράτους έχει χρεοκοπήσει παντού, σε όλο τον κόσμο», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Χαρδαλιάς. Και πρόσθεσε: «Στην Πατρίδα μας ο ρόλος των Περιφερειών αποδείχθηκε καταλυτικός στην πετυχημένη διαχείριση των κρίσεων, δώσαμε τις εξετάσεις και της περάσαμε για μια ακόμη φορά με επιτυχία. Από την προσπάθειά μας να στηρίξουμε τις ευάλωτες ομάδες συμπολιτών μας και το δημόσιο σύστημα υγείας, ως και την εκτέλεση κρίσιμων έργων και την ενίσχυση των τοπικών επιχειρήσεων. Πλέον ήρθε η ώρα να αλλάξουμε οριστικά πίστα και αυτός ο αναβαθμισμένος ρόλος να αναγνωριστεί και να υιοθετηθεί ως βασική πολιτική επιλογή και στα ζητήματα της καθημερινότητας».
Αναφερόμενος στην έννοια του πολυδιάστατου εκσυγχρονισμού, έτσι όπως έχει τεθεί σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, ο Περιφερειάρχης Αττικής έκανε λόγο για την υιοθέτηση ενός μοντέλου Περιφερειακής Διακυβέρνησης, στα πρότυπα της Ευρώπης, το οποίο -όπως σημείωσε- θα πρέπει να κινείται στους εξής βασικούς πυλώνες:
– Στην αποκέντρωση και το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων μεταξύ των φορέων.
– Στον άμεσο και κάθετο έλεγχο όλων των μεγάλων έργων που αφορούν στην καθημερινότητα του πολίτη.
– Στην αύξηση των οικονομικών πόρων και την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού.
Ως προς τους δύο πρώτους πυλώνες, ο Περιφερειάρχης Αττικής υπογράμμισε τη σημασία να δοθεί τέλος στην επικάλυψη αρμοδιοτήτων και στο «πινγκ-πονγκ των ευθυνών», όπως το χαρακτήρισε, σημειώνοντας ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου η Αυτοδιοίκηση να υπηρετεί τον ρόλο της, αλλά και προκειμένου να αποκατασταθεί η σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες. «Εμείς έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας στην κεντρική κυβέρνηση και νομίζω ότι η βούληση της Κυβέρνησης είναι να τολμήσει να προχωρήσει σε αυτή τη μεγάλη μεταρρύθμιση», ανέφερε χαρακτηριστικά. Έφερε, δε, το παράδειγμα της υλοποίησης του «Παρατηρητηρίου Τεχνικών Έργων», μία από τις βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις της νέας Περιφερειακής Αρχής, η οποία ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό στην τελευταία σύσκεψη με τους Περιφερειάρχες της χώρας. «Αυτό εν τέλει σημαίνει αρμοδιότητα», δήλωσε, «Η ανάληψη, από την αρχή έως το τέλος, της ευθύνης υλοποίησης, ώστε να μπορούμε να παρεμβαίνουμε παντού πιο έγκαιρα και αποτελεσματικά», πρόσθεσε.
Ως προς τον τρίτο πυλώνα, ο κ. Χαρδαλιάς τόνισε τη σημασία οι Περιφέρειες να διαθέτουν τα απαιτούμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, προκειμένου αφενός να μπορούν να ανταποκρίνονται στις αρμοδιότητές τους και αφετέρου να χρηματοδοτούν τα απαραίτητα για την τοπική ανάπτυξη έργα. Ο Περιφερειάρχης Αττικής μίλησε για την πρόκληση να απορροφηθούν στο έπακρο και χωρίς καθυστερήσεις οι πόροι του νέου ΕΣΠΑ, αλλά και για την ανάγκη να αυξηθούν οι πόροι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν για την υποστελέχωση των υπηρεσιών. «Οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό είναι τεράστιες και άμεσες, διότι μετά από 13 και πλέον χρόνια λειτουργίας του θεσμού των Περιφερειών, χρειάζονται προσλήψεις και αύξηση των εργαζομένων σε συγκεκριμένες ειδικότητες, ώστε να ανταποκριθούν στον πολυδιάστατο θεσμικό ρόλο τους», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Περιφερειάρχης Αττικής έδωσε, τέλος, ξεχωριστή έμφαση και στα θέματα διαφάνειας και ψηφιοποίησης των υπηρεσιών, φέρνοντας ως απτό παράδειγμα των προθέσεων του νέου μοντέλου διοίκησης της Περιφέρειας, τις σχετικές πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν για την κατάργηση του επονομαζόμενου «γρηγορόσημου», αλλά και τις πρόσφατες αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν, στη Διεύθυνση Μεταφορών. «Όπως ανακοινώσαμε, μέχρι το τέλος του έτους, γίνεται υποχρεωτική η κατ’ οίκον παράδοση διπλωμάτων, αδειών και πινακίδων με έξοδα της Περιφέρειας. Ο στόχος διττός. Αφενός να μηδενιστεί η ταλαιπωρία των πολιτών στα γκισέ, αφ’ ετέρου να μην υπάρχει η παραμικρή ανθρώπινη παρέμβαση στην επαφή μεταξύ διαφορετικών συστημάτων και υπηρεσιών, προκειμένου να εξαφανιστούν τα «λαδώματα» από το προσκήνιο», ανέφερε ο κ. Νίκος Χαρδαλιάς.
Συνοψίζοντας τα όσα ακούστηκαν στο συνέδριο της ΕΝΠΕ, ο Περιφερειάρχης Αττικής έκανε λόγο για την αδήριτη ανάγκη να προχωρήσει στην πράξη ένα νέο μοντέλο «μητροπολιτικής» λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης, που θα προβλέπει -όπως τόνισε- περισσότερα έσοδα για τις Περιφέρειες, οικονομική ανεξαρτησία, πλήρη θεσμική θωράκιση και ενίσχυση του πολιτικού τους ρόλου. «Πλέον δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για να μην κάνουμε το επόμενο μεγάλο βήμα. Οι Περιφέρειες είναι ο θεσμός που βρίσκεται πιο κοντά στις τοπικές κοινωνίες, που λογοδοτεί απευθείας στους πολίτες, που ξέρει καλύτερα τις ανάγκες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής, που απέδειξε στις κρίσεις ότι είναι πυλώνας σταθερότητας και αποτελεσματικότητας. Τώρα είναι η ώρα για τη μεγάλη μεταρρύθμιση», κατέληξε ο κ. Χαρδαλιάς.
Μετά την παρέμβασή του στο θεματικό συνέδριο της ΕΝΠΕ, ο Περιφερειάρχης Αττικής επισκέφθηκε τα κεντρικά γραφεία του Επιμελητηρίου Αχαΐας, στην Πάτρα, όπου συζήτησε με τους αρμόδιους φορείς ζητήματα που άπτονται της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας.
Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών
Ο κ. Φαρμάκης στην παρουσίαση της εισήγησης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ, που επί της ουσίας αποτελεί έναν οδικό χάρτη για τη μετάβαση από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην περιφερειακή διακυβέρνηση, παρουσία του κ. Λιβάνιου, αναφέρθηκε στους πέντε πυλώνες για να επιτευχθεί η μετάβαση. Αυτοί αφορούν:
– Τις αρμοδιότητες των Περιφερειών.
– Τη διαφάνεια και τον έλεγχο νομιμότητας.
– Τη χρηματοδότηση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
– Τη σχέση των Περιφερειών με το Κεντρικό Κράτος.
– Την καταστατική θέση των Περιφερειών.
Για τις αρμοδιότητες ο κ. Φαρμάκης επισήμανε ότι είναι αναγκαίος ένας μηχανισμός, υπό το ΑΣΕΠ, για την καταγραφή, τον επανακαθορισμό, αλλά και τη διαρκή παρακολούθηση – αξιολόγηση – επικαιροποίηση των αρμοδιοτήτων στα διάφορα επίπεδα διοίκησης της χώρας.
Για τον έλεγχο νομιμότητας η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός ενιαίου – και τοπικά αποκεντρωμένου – συστήματος ελέγχου για τις δημόσιες συμβάσεις των Δήμων και κυρίως των Περιφερειών, που θα στηρίζεται στην λογική του Επόπτη ΟΤΑ (πρώην Ελεγκτή Νομιμότητας) ως μια υπηρεσία «μιας στάσης».
Ως προς τους χρηματοδοτικούς πόρους, η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ υποστηρίζει, είτε τη μεταφορά πόρων από την Κεντρική Κυβέρνηση, είτε την ανάθεση της διαχείρισης ευρωπαϊκών πόρων και πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπλέον, προκρίνεται η πλήρης απόδοση των ΚΑΠ στις Περιφέρειες και η εξομάλυνση του ρυθμού καταβολής, η ενίσχυση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και η θέσπιση απόδοσης πόρων στις Περιφέρειες από μισθώματα ή τέλη. Ακόμα σε σχέση με το ΕΠΑ, ζητείται η θέσπιση ετήσιου ορίου πληρωμών τουλάχιστον στο 20% του συνολικού προγράμματος κάθε Περιφέρειας.
Επίσης, η ΕΝΠΕ προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός συντονιστικού οργάνου, εντός της Προεδρίας της Κυβέρνησης, με οριζόντια αρμοδιότητα σε θέματα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και τη διασύνδεση αυτής με τα κατά περίπτωση αρμόδια Υπουργεία.
Ο κ. Λιβάνιος ανακοίνωσε ότι το αμέσως επόμενο διάστημα μετά τις ευρωεκλογές θα αρχίσει η διαβούλευση για την αλλαγή του Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι τόσο της ΕΝΠΕ, όσο και της ΚΕΔΕ, προκειμένου εντός του έτους να προκύψει το νέο θεσμικό πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης.
Αγροτική Ανάπτυξη
Στη θεματική ενότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη, ο κ. Καχριμάνης παρουσίασε τις θέσεις της ΕΝΠΕ για την αγροτική οικονομία και τον πρωτογενή τομέα, ενώ αναλύθηκαν διεξοδικά όλα τα ζητήματα που αφορούν στα σύγχρονα και διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας παραγωγής, αλλά και στρεβλώσεις που προκύπτουν από οργανωτικές δυσλειτουργίες.
Έγινε εκτενής αναφορά στην πράσινη μετάβαση και επισημάνθηκε η ανάγκη να γίνει σε σταδιακά και σε συνεργασία με τους αγρότες, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν. Επίσης, αναλύθηκαν οι δυνατότητες στήριξης των γεωργών και των κτηνοτρόφων με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, αλλά και τα ζητήματα αναδιάρθρωσης της παραγωγικής διαδικασίας και του εκσυγχρονισμού του επαγγέλματος του αγρότη.
Τονίστηκε η ανάγκη μεγαλύτερης προσοχής, προώθησης και προβολής των τοπικών προϊόντων και ετέθη ως πρωταρχικός στόχος όλων η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Ο κ. Καχριμάνης επισήμανε μεταξύ άλλων: «Η ανάπτυξη του Πρωτογενούς Τομέα είναι εθνική υπόθεση. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από πλευράς όλων των Περιφερειών, γιατί έχουμε καταλάβει πως είναι ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας κι αυτό απαιτεί πρωτοβουλίες κι αποφάσεις. Ήταν ιδιαίτερα θετική η παρουσία και το ουσιαστικό ενδιαφέρον του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου. Εμείς, ως Περιφέρειες, θα είμαστε συμπαραστάτες όπου χρειαστεί, για να αλλάξουν τα πράγματα και να λυθούν χρόνια προβλήματα στον πρωτογενή τομέα».
Ο κ. Αυγενάκης παρουσίασε τις θέσεις της Κυβέρνησης και ενημέρωσε για την εθνική στρατηγική της Κυβέρνησης για τον πρωτογενή τομέα, με επίκεντρο την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, ενώ απάντησε σε όλα τα ερωτήματα που ετέθησαν από τους εκπροσώπους των φορέων.
Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός, ολοκληρώνεται η διαδικασία για τις προδιαγραφές των Σχεδίων Βόσκησης, την επόμενη εβδομάδα θα υπογραφεί η ΚΥΑ από τα αρμόδια Υπουργεία και τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί συνάντηση με τον αρμόδιο Επίτροπο για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Θα διορθώσουμε βήμα προς βήμα τα σημεία που σωστά εντόπισαν τα στελέχη της ΕΕ», επισήμανε ο κ. Αυγενάκης.
Ο Υπουργός υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι «είναι κρίσιμο να συνεργαστούμε στενά και αποτελεσματικά ώστε να θεσπιστούν Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης έως το τέλος του 2024 σε κάθε Περιφέρεια. Είναι απαραίτητη η στήριξη εκ μέρους των Περιφερειαρχών, της προσπάθειας για λειτουργία Κτηνοτροφικών Πάρκων. Έτσι θα διασφαλιστεί ο σεβασμός στο περιβάλλον, αλλά και η δημιουργία οικονομιών κλίμακας. Οι Περιφέρειες μπορούν να διατελέσουν κρίσιμο θετικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων μας για τον πρωτογενή τομέα. Μπορούν να είναι ένας πραγματικός σύμμαχος για την ανάπτυξη. Ένας πραγματικός σύμμαχος για τους αγρότες, κτηνοτρόφους και αλιείς μας, αλλά ως πρώτο βήμα για να συμβεί αυτό είναι η υλοποίηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης. Είναι κρίσιμο να συνεργαστούμε στενά και αποτελεσματικά, ώστε να θεσπιστούν Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης έως το τέλος του 2024 σε κάθε Περιφέρεια. Αλλιώς δεν θα αποφύγουμε το πρόστιμο των 450 εκ. ευρώ που έχει επιβληθεί στη χώρα μας. Ας δουλέψουμε μαζί για να προστατεύσουμε τους κτηνοτρόφους μας».
Κεντρική ομιλία του Προέδρου της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολου Τζιτζικώστα
Τους βασικούς άξονες, έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη, μέσω του οποίου θα επιτευχθεί η μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση, ανέλυσε στην κεντρική ομιλία του στο θεματικό συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.
Ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε σε 11 βήματα για να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος, ενώ υπογράμμισε τη σημασία των δυο ενοτήτων του θεματικού συνεδρίου, που είναι η Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών και η Αγροτική Ανάπτυξη, καταθέτοντας τις προτάσεις των Περιφερειαρχών όλης της χώρας.
Αρχικά στην ομιλία του ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε τους δυο πυλώνες της κεντρικής φιλοσοφίας της ΕΝΠΕ τα τελευταία χρόνια: «Το συνέδριο αποτυπώνει την κεντρική φιλοσοφία μας εδώ και πέντε χρόνια, την οποία θέλουμε να συνεχίσουμε με ακόμα μεγαλύτερη ένταση και αποτελεσματικότητα στην νέα θητεία. Και αυτή η φιλοσοφία έχει στον πυρήνα της δύο βασικούς πυλώνες: Πρώτον, τη διαρκή παρουσία μας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Δεύτερον, η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας να δίνει απαντήσεις στις μεγάλες προκλήσεις του σήμερα. Αυτός είναι στόχος μας και αυτό κάνουμε. Θέλουμε πάντα να είμαστε ένα βήμα μπροστά από τις εξελίξεις, να μην τις ακολουθούμε, αλλά να τις διαμορφώνουμε. Κοιτώντας τη μεγάλη εικόνα, όπως τη βιώσαμε όλοι μας τα τελευταία χρόνια, και όπως είναι βέβαιο ότι θα την αντιμετωπίσουμε και τα χρόνια που έρχονται, ζούμε πλέον σε ένα κόσμο που αλλάζει με ραγδαίες ταχύτητες και δεν επιτρέπει οποιοδήποτε εφησυχασμό. Και είναι επίσης βέβαιο, ότι η χώρα μας, όπως και η γειτονιά μας, η Ευρώπη, τα επόμενα χρόνια θα βρεθούν μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις, που προκαλούνται είτε από την επανάσταση στις νέες τεχνολογίες, είτε από τα νέα μοντέλα ανάπτυξης με επίκεντρο τη βιωσιμότητα, είτε από γεωστρατηγικές εξελίξεις και περιφερειακές αναταράξεις. Όλες αυτές τις προκλήσεις πρέπει να τις δούμε μέσα από ένα ευρύτερο πλαίσιο, μέσα από ένα σύγχρονο πλαίσιο για την ανάπτυξη και τη δημόσια διοίκηση».
Αναφερόμενος στον σύγχρονο ρόλο των Περιφερειών, στη νέα εποχή των μεγάλων προκλήσεων, ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε ότι, «οι Περιφέρειες μπορούν και πρέπει να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Όχι γιατί έτσι το θέλουμε ή γιατί έτσι το απαιτούμε, αλλά γιατί στην πράξη ο ρόλος των Περιφερειών είναι κομβικός. Κι αυτό δεν είναι θεωρητικό. Τεκμηριώνεται από συγκεκριμένα στοιχεία: Το 60% των δημόσιων επενδύσεων, το 30% των δημόσιων δαπανών, το 90% των δράσεων για το περιβάλλον και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και συνολικά το 60% του προϋπολογισμού και το 70% των δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πραγματοποιούνται από τις Περιφέρειες και τους Δήμους της Ευρώπης. Αλλά πέρα από το ευρωπαϊκό επίπεδο, ας κοιτάξουμε και εδώ, στη χώρα μας, όπου αποδείξαμε, σε αλλεπάλληλες διαδοχικές κρίσεις, ότι όταν οι κοινωνίες κλυδωνίζονται οι Περιφέρειες είναι αυτές που καλούνται πρώτες για να κρατήσουν την κοινωνική συνοχή, να επουλώσουν πληγές, να χαράξουν το μονοπάτι για το ξέφωτο και την ανάκαμψη. Και πέρα από αυτό, τα Περιφερειακά Προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 είναι τα μεγαλύτερα Περιφερειακά Προγράμματα που έχουν εγκριθεί ποτέ για τις 13 Περιφέρειες της χώρας, περιλαμβάνοντας το ένα τρίτο των συνολικών πόρων του νέου ΕΣΠΑ. Κι αυτό είναι κάτι που δεν μας χαρίστηκε, αλλά το διεκδικήσαμε και το πετύχαμε μέσα από τη δουλειά μας, μέσα από τη συνέπεια και την αποτελεσματικότητά μας, μέσα από την υλοποίηση μικρών και μεγάλων έργων, σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας. Αλλά και μέσα από την πολλή καλή και εποικοδομητική συνεργασία με την Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος έχει αποδείξει στην πράξη ότι γνωρίζει τη σημασία της αυτοδιοίκησης και είναι στο πλευρό μας. Όπως επίσης, οφείλω να τονίσω για ακόμα μία φορά, ότι η συνεργασία της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας με την Κυβέρνηση, με το Υπουργείο Εσωτερικών, με όλα τα Υπουργεία, είναι σε εξαιρετικό επίπεδο. Πλέον όλοι έχουμε την ωριμότητα να αντιληφθούμε ότι με την Κυβέρνηση, την εκάστοτε Κυβέρνηση, μάς ενώνει ένας κοινός στόχος: η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της καθημερινότητας των πολιτών και η βιώσιμη ανάπτυξη που δημιουργεί έσοδα, εισόδημα και θέσεις εργασίας».
Για την πρώτη ενότητα του θεματικού συνεδρίου, που αφορά στη Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών, ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ, κατέθεσε την πρόταση για τη σταδιακή μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση. Έναν οδικό χάρτη, που περιλαμβάνει 11 συγκεκριμένα βήματα.
Μεταξύ άλλων ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι «για να είμαστε αποτελεσματικοί για τον τόπο και τους συμπολίτες μας πρέπει να εξελίξουμε, να ενισχύσουμε και να θωρακίσουμε το θεσμό των Αιρετών Περιφερειών. Ο Νεκτάριος Φαρμάκης και η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας έχουν προετοιμάσει και καταθέσει μία ολοκληρωμένη εισήγηση για αποτελεσματική και βιώσιμη μεταρρύθμιση στις Αιρετές Περιφέρειες. Ουσιαστικά είναι ένα οδικός χάρτης γι’ αυτό στο οποίο έχω πολλές φορές αναφερθεί: Τη μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση.
– Με πλήρη θωράκιση της οικονομικής ανεξαρτησίας και της θεσμικής αυτοτέλειας των Περιφερειών.
– Με μεσοπρόθεσμη αύξηση των πόρων του κρατικού προϋπολογισμού, για να συγκλίνουμε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι στο 13%, αλλά και άμεση επαναφορά της χρηματοδότησης των Περιφερειών στα επίπεδα που ήταν προ των περικοπών, γιατί με αυτούς τους πόρους χρηματοδοτούμε τις λειτουργικές παρεμβάσεις που μας έχουν μεταφερθεί από την κεντρική πολιτεία.
– Με φορολογική αποκέντρωση, ώστε να έχουμε απ’ ευθείας τα δικά μας έσοδα, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη με το μέσο όρο να κυμαίνεται στο 15%.
– Με πλήρη απόδοση των ΚΑΠ στις Περιφέρειες.
– Με επανακαθορισμό των αρμοδιοτήτων ώστε να μην υπάρχουν επικαλύψεις και κάθε επίπεδο διακυβέρνησης να γνωρίζει ξεκάθαρα ποιες και πόσες ευθύνες έχει.
– Με μεταφορά αρμοδιοτήτων προς τις Περιφέρειες από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
– Με απλούστερους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να γίνονται με ενιαίο τρόπο για το σύνολο της χώρας.
– Με ενίσχυση του πολιτικού ρόλου των Περιφερειών και εμπέδωση της καταστατικής θέσης των Αιρετών.
– Με επαναπροσδιορισμό και εκλογίκευση των αδιανόητα πολλαπλών ελέγχων, όπου κανείς δεν ζητάει να μην ελέγχονται οι Περιφέρειες, αντίθετα θέλουμε τον έλεγχο και μάλιστα τον αυστηρό έλεγχο, αλλά από μία αρχή που θα ασκεί έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας. Ουσιαστικά αναφέρομαι σε μια υπηρεσία ‘μίας στάσης’ για τον έλεγχο των Περιφερειών.
– Με εφαρμογή στην πράξη της Μητροπολιτικής Διοίκησης, που μας δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουμε μεγάλα και υπερτοπικά ζητήματα με ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό τρόπο.
– Με άμεση ενίσχυση του έργου μας με στελεχιακό δυναμικό, καθώς οι Περιφέρειες και οι εργαζόμενοι, έχουμε ξεπεράσει προ πολλού τα όρια και τις δυνάμεις μας».
Ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ υπογράμμισε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα και εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι θα γίνουν ακόμα περισσότερα, ενώ δήλωσε τη συμφωνία των Περιφερειών με το σχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. «Από την πλευρά μας ζητάμε ακόμα πιο γρήγορα, ακόμα πιο μεγάλα βήματα, γιατί οι Περιφέρειες είναι ο θεσμός, που βρίσκεται πιο κοντά στις τοπικές κοινωνίες, που λογοδοτεί απευθείας στους πολίτες, που ξέρει καλύτερα τις ανάγκες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής, που απέδειξε στις κρίσεις ότι είναι πυλώνας σταθερότητας και αποτελεσματικότητας», σημείωσε.
Για τη δεύτερη ενότητα του θεματικού συνεδρίου, που αφορά στην Αγροτική Ανάπτυξη, ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε πως «οι πρόσφατες αγροτικές κινητοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη ανέδειξαν ένα μεγάλο και υπαρκτό πρόβλημα. Η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι ούτε αλόγιστη, ούτε βεβιασμένη, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις τρέχουσες και βασικές ανάγκες του αγροτικού τομέα. Η πράσινη μετάβαση πρέπει να είναι λελογισμένη και να γίνει βήμα-βήμα, μαζί με τους αγρότες. Οι 13 Περιφέρειες της χώρας στηρίξαμε και στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις τους αγρότες μας, τους παραγωγούς, τις τοπικές επιχειρήσεις, γιατί γνωρίζουμε καλά τη σημασία που έχει για τη χώρα ο αγροτικός τομέας. Και αυτό σας το λέει ένας άνθρωπος που γνωρίζει από πρώτο χέρι, που προέρχεται από την Κεντρική Μακεδονία, στην οποία παράγεται το 26% του Αγροτικού ΑΕΠ της Ελλάδας, και είναι πρώτη σε εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. Στηρίξαμε όλα αυτά τα χρόνια τον αγροτικό τομέα. Και όταν μιλάμε για στήριξη δεν εννοώ μόνο τις χρηματοδοτήσεις για νέες γεωργικές και αγροτικές επενδύσεις, για την ενίσχυση των νέων αγροτών και γεωργών, για τα σχέδια βελτίωσης, για τα leader, για την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για την εισαγωγή της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών, σε όλα τα στάδια από την παραγωγή και την τυποποίηση, μέχρι το προϊόν να φτάσει στο ράφι. Εννοώ επίσης, τη συντονισμένη προσπάθεια που κάνουν και οι 13 Περιφέρειες της χώρας για την προβολή των αγροτικών προϊόντων σε όλο τον κόσμο, συμμετέχοντας σε όλες τις μεγάλες ελληνικές και διεθνείς αγροδιατροφικές εκθέσεις, μαζί με τις τοπικές επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα ευτυχώς η Κυβέρνηση αντιλαμβάνεται και υποστηρίζει τους αγρότες και αντέδρασε άμεσα και με συνέπεια στα λογικά αιτήματά τους, θέτοντας από την πρώτη στιγμή τα ζητήματα στις Βρυξέλλες. Και ήδη πετύχαμε μια πρώτη νίκη, καθώς και η Ευρώπη έχει πλέον αντιληφθεί ότι πρέπει να προχωρήσουμε με πιο απλές, πιο ήπιες, πιο λογικές κινήσεις, στα αγροτικά ζητήματα. Γιατί αυτό είναι το συμφέρον της Ευρώπης: Το συμφέρον της είναι όχι να αποδυναμώσει, αλλά να ενισχύσει στην πράξη τους αγρότες, γιατί μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε, την επισιτιστική επάρκεια για τα επόμενα χρόνια. Και τώρα, το μεγάλο στοίχημα είναι η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, όπου οι Περιφέρειες της χώρας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της συζήτησης, καταθέτοντας θέσεις και προτάσεις. Κι εμείς ως Περιφέρειες θα παραμείνουμε σταθερά δίπλα στους αγρότες μας για να δημιουργήσουμε μαζί ένα σύγχρονο και ισχυρό αγροτικό τομέα, που θα αντικατοπτρίζει πλήρως τις μεγάλες δυνατότητες των αγροτών μας και της πατρίδας μας».
Ο κ. Τζιτζικώστας ολοκλήρωσε την ομιλία του στο θεματικό συνέδριο της ΕΝΠΕ στην Πάτρα, με ένα μήνυμα: «Η εποχή αλλάζει, οι μεγάλες προκλήσεις είναι μπροστά μας. Έχουμε μπροστά μας την κρίσιμη μάχη των ευρωεκλογών. Οι πολίτες θα κληθούν να αποφασίσουν για τη σταθερή ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Ως Περιφέρειες έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να μετουσιώσουμε τους απρόσωπους ευρωπαϊκούς πόρους σε μετρήσιμο έργο για τους συμπολίτες μας και τον τόπο μας. Η Ευρώπη είναι παντού. Και οι Περιφέρειες της χώρας είναι εδώ για να δίνουν απαντήσεις και ουσιαστικές λύσεις, έχοντας έναν και μόνο τελικό στόχο: Στην νέα εποχή να μην μείνει κανείς εκτός, να μην μείνει κανένας μόνος, κανένας πίσω. Να είναι όλοι συμμέτοχοι στην πρόοδο και την ευημερία. Να υπάρχουν δυνατότητες και ευκαιρίες για όλους. Να είναι ο άνθρωπος πάνω από όλα. Γιατί τίποτα δεν έχει αξία αν δεν ευημερούν οι πολίτες. Αυτό τον σπουδαίο στόχο μπορούμε να τον κάνουμε πράξη. Όλοι μαζί ενωμένοι».