Πρώτον στην πολιτική προστασία όπου υπάρχει ακόμη και σήμερα μεγάλη αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων π.χ. καθορισμός ρεμάτων που έχουν εμπλοκή Δασαρχείο, Περιφέρεια και Δήμοι. Η σκέψη που επικρατεί είναι η αρμοδιότητα να μεταβιβασθεί στους Δήμους καθώς και ο καθαρισμός των φρεατίων υπό την προϋπόθεση βέβαια να προβλεφθούν και τα ανάλογα κονδύλια και χρηματοδότηση στους ΟΤΑ, προκειμένου να προσληφθεί και το αναγκαίο προσωπικό, αλλιώς οι πολίτες θα επιβαρυνθούν προφανώς με ανταποδοτικά τέλη.
Με τον κίνδυνο λειψυδρίας να είναι πιο ορατός από ποτέ το ξεκαθάρισμα των συγκεκριμένων αρμοδιοτήτων για την ορθή διαχείριση του υδάτινου αποθέματος της χώρας ανεξάρτητα από το εάν αυτό προορίζεται για ύδρευση ή άρδευση. Η λογική του Υπουργείου είναι να υπάρξει μια ενιαία διαχείριση σ’ όλη την Ελλάδα πλην Αττικής που υπάρχει η ΕΥΔΑΠ.
Οι υπηρεσίες δόμησης, δηλαδή οι παλιές πολεοδομίες μεταφέρθηκαν το 2010 με τον Καλλικράτη από τις παλιές Νομαρχίες χωρίς όμως μέχρι σήμερα να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πολιτών και επιχειρήσεων. Οπότε ο σχεδιασμός που είναι χωροταξικό σχέδιο να παραμείνει στους Δήμους ενώ η χορήγηση αδειών δόμησης να μεταφερθεί στο Κεντρικό Υπουργείο Περιβάλλοντος. Υπ’ όψη ότι τούτο θεωρείται εφικτό λόγω της προωθούμενης μεταρρύθμισης, δηλαδή όσον αφορά την έκδοση αδειών ηλεκτρονικά και χωρίς ιδιαίτερο φόρτο εργασίας.
Στην ιεράρχηση της κυβέρνησης εκτός από τους παραπάνω τομείς θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η λειτουργία των δημοτικών ιατρείων η οποία μπορεί να γίνεται σε συνεργασία με τις πρωτοβάθμιες δομές υγείας του ΕΣΥ ώστε να βελτιωθεί η παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγείας για τους πολίτες.
Καθώς και η παραχώρηση μη εμπορικά αξιοποιήσιμων εκτάσεων από το Κεντρικό Κράτος προς τους Δήμους εφ’ όσον είναι δυνατή η αξιοποίησή των για κοινόχρηστους και κοινωφελείς σκοπούς.
Πάντως είναι γεγονός ότι παρά τις συντονισμένες προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, το ζήτημα των αρμοδιοτήτων του Κράτους εξακολουθεί να είναι ένας λαβύρινθος που πολλές φορές δεν έχει έξοδο, καθώς Δήμοι, Περιφέρειες, και Κεντρικό Κράτος αλληλοεμπλέκονται και δημιουργούν ένα χάος για τους πολίτες. Πριν από δύο χρόνια περίπου έγινε προσπάθεια για πρώτη φορά για την δημιουργία Εθνικού Μητρώου Διοικητικών διαδικασιών «Μιτος» στο οποίο έχουν καταγραφεί 4.500 διαδικασίες διοικητικές οι οποίες σταδιακά αναρτώνται στην πλατφόρμα.
Ωστόσο, η ύπαρξη τόσου μεγάλου αριθμού αρμοδιοτήτων σε συνδυασμό με τα τέσσερα επίπεδα της οργάνωσης του κράτους δεν έχει λυθεί το τεράστιο πρόβλημα.
Όσον αφορά ειδικότερα το θέμα της μεταφοράς της αρμοδιότητος έκδοσης οικοδομικών αδειών από τους Δήμους, το Υπουργείο Περιβάλλοντος αντιδρούν Δήμαρχοι, υποστηρίζοντας ότι με την ρύθμιση αυτή και όχι απίθανο, περιορίζονται οι δυνατότητες των Δήμων να λαμβάνουν αποφάσεις σε σχέση με το οικιστικό περιβάλλον της περιοχής τους. Ενώ έχουν δοθεί αγώνες προ τριακονταετίας και πλέον να έλθουν οι πολεοδομίες στους ΟΤΑ και τώρα να επιστρέψουν στο Κεντρικό Κράτος χωρίς οι τοπικές κοινωνίες να αποφασίζουν καίτοι έχουν άμεσον γνώση των συνθηκών του Δήμου τους.
Με άλλα λόγια, τα Δημοτικά Συμβούλια να γνωμοδοτούν απλώς και να μην αποφασίζουν πέραν των άλλων ποια θα είναι η μοίρα μιας πλατείας, ενός σχολείου ή ο χαρακτηρισμός ενός χώρου ως κοινοχρήστου κλπ., τον τελικό λόγο να έχει η υπηρεσία πολεοδομικού σχεδιασμού.
Στο σημείο αυτό κρίνουμε σκόπιμο να αναφερθούμε σε σχετική απόφαση του ΣτΕ η δημοσίευση της οποίας αναμένεται σύντομα να γίνει που πραγματεύεται τις ρυθμίσεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) και το μπόνους ορόφων το οποίο καταργείται με την αναμενόμενη απόφαση της Ολομέλειας.
Με το αρμόδιο Υπουργείο και δια δηλώσεως του Υπουργού Θεοδώρου Σκυλακάκη να ανακοινώνει ότι το Δικαστήριο δεν έκρινε δήθεν αντισυνταγματικά τα ίδια τα μπόνους, αλλά το γεγονός ότι επιβλήθηκαν οριζόντια, ενώ οι παραπεμπτικές αποφάσεις ήταν αναλυτικές στις συνέπειες για το δομημένο περιβάλλον.
Οπότε γεννώνται θέματα στην οικονομική απώλεια που εκτιμούν ότι θα έχουν οι κατασκευαστές από την κατάργηση του bonus καθώς και στο πώς θα αποδεικνύεται ότι μια οικοδομική άδεια που χρησιμοποιεί bonus έχει ήδη ξεκινήσει να υλοποιείται.
Δεν παραλείπουμε να γνωστοποιήσουμε ότι υπάρχει περίπτωση που πενταόροφη οικοδομή ξεκίνησε να κτίζεται με κανονική και νόμιμη άδεια και ολοκληρώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν σχετική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου ακύρωσε την οικοδομική άδεια όσον αφορά το Bonus ενώ το κτήριο παρ’ ότι έχει ολοκληρωθεί, δεν μπορεί να ρευματοδοτηθεί με τον άμεσο κίνδυνο κηρύξεώς του ως αυθαίρετο με τις επακόλουθες δυσμενείς συνέπειες κατεδάφιση ή επιβολής προστίμου.
Ενώ οι ιδιοκτήτες των εννέα διαμερισμάτων και ο κατασκευαστής έχουν προσφύγει κατά της αποφάσεως του Εφετείου ενώπιον του ΣτΕ οπότε θα χρειασθεί νέος πολυετής κύκλος δικαστηρίων και φυσικά χρόνια για την αποζημίωση, η οποία υπολογίζεται πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ εξ υπαιτιότητος των οργάνων του δημοσίου προκληθείσα. Ταυτόχρονα δίπλα και γύρω μας πολυκατοικίες υψηλότερες, απλά δεν μπήκαν στο μάτι του γείτονα, έχουν ανεγερθεί και κατοικούνται.
Οπότε παρίσταται χρήσιμη και αναγκαία η εισαγωγή μιας νομικής διαδικασίας γρήγορης τακτοποίησης και επανισχυροποίησης της ακυρωθείσης αδείας σύμφωνη με την ευρύτερη και κοινή λογική της μη αναδρομικότητας και ασφαλείας δικαίου, προς αποτροπή πολυετούς περιπέτειας με αβέβαιη έκβαση.
* Ο κ. Ιωάννης Σκουτέρης είναι Δικηγόρος, τέως αντιδήμαρχος Χολαργού