Απευθύνεται σε λογικά όντα τα οποία δεν αντιδρούν χωρίς κινητοποίηση των αισθημάτων τους. Οι κυβερνώντες και κατέχοντες εξουσία στόχο έχουν να παραμείνουν σ’ αυτήν οι δε αντιπολίτευση να την καταλάβει και πολλές φορές χωρίς ειλικρίνεια και σοβαρότητα, με αποτέλεσμα οι πολίτες να μην τους εμπιστεύονται και ο λαϊκισμός να βρίσκει έδαφος που διαβρώνει τα πάντα, λαϊκισμό, αναξιοκρατική δημοκρατία, δηλαδή μια μορφή μηδενισμού.
Οι ηγέτες δείχνουν τον χαρακτήρα τους όταν παραδέχονται δημοσίως τα λάθη τους και όταν η αυτοκριτική τους πείθει ότι δεν θα τα επαναλάβουν. «Ανθρώπινο το σφάλλειν, όμως το να μη επαναλάβεις και συγχωρείς θείον».
Ο Πρωθυπουργός της χώρας κ. Κ. Μητσοτάκης είχε πολλές γκρίζες στιγμές οι οποίες ήταν πολύ περισσότερες από τις φωτεινές. Παραδέχθηκε ότι «έκανε λάθος» όσον αφορά τον γάμο ομοφύλων ζευγαριών, προδιαθέτει προφανώς σημαντικές αποφάσεις για ζητήματα ταυτότητας των πολιτών, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική φυσιογνωμία της παράταξης που ηγείται. Έτσι ώστε η παραδοχή αυτή να ενσωματωθεί στην πραγματικότητα και να προσλάβει διδακτικό χαρακτήρα συνεχίζοντας όπως είπε, τις μεταρρυθμίσεις με καλύτερη συνέπεια και αποτελεσματικότητα.
Διότι σε διαφορετική περίπτωση τα ανωτέρω καταντούν έπεα πτερόεντα. Συνήθως προβάλλεται ο εαυτός μας, ενώ η δύναμη των ελαττωμάτων μας είναι πολύ ισχυρότερη των προτερημάτων μας. Κι έτσι δεν αγγίζουμε την τέχνη και αρχοντιά. Τα πολλά «εγώ»και αισθητηριακές εντυπώσεις δεν κατόρθωσαν να γίνουν «εμείς» όπως γράφει ο Μακρυγιάννης.
Τώρα που βγήκαν όλοι νικητές και έχασαν όλοι οι άλλοι που έλεγε και παλιό τραγούδι, θα πρέπει να εξετασθεί το πρόβλημα της αποχής στις πρόσφατες ευρωεκλογές που έφθασε σχεδόν στο 60%. Οφείλεται προφανώς σε αδιαφορία, βαρεμάρα, κόπωση, τιμωρητική διάθεση, προειδοποίηση και δυσαρέσκεια ή απαξίωση των κομμάτων.
Η οποία αποχή απαγορεύεται από το Σύνταγμα και τιμωρείται με φυλάκιση, η σχετική διάταξη του οποίου έχει αδρανήσει εδώ και χρόνια. Η διολίσθηση των κοινωνιών προς τα άκρα μετατοπίζει τους κυρίαρχους μηχανισμούς προς συντηρητικότερες θέσεις. Η απομάκρυνση από την πολιτική πάει χέρι – χέρι με την ροπή προς τον λαϊκισμό στις ταυτοτικές εξάρσεις και τον Ευρωσκεπτικισμό.
Μοιάζει να διαμορφώνεται μια νέα πραγματικότητα αστάθειας που έχει ρίζες όχι μόνο στην δεκαπενταετή κρίση, κλιματική αβεβαιότητα κλπ., αλλά στην όξυνση του ωχαδελφισμού των μισαλλοδοξιών και φανατισμού.
Καθώς την παθολογία της προσωπικής βολής, την διαφθορά την άρνηση του προφανούς και αδιαφορία για την αλήθεια. Προ πάντος οφείλεται στη μικρή ικανότητα διάκρισης ανάμεσα στην κριτική θεώρηση ενός γεγονότος και την κριτική θεώρηση μιας αξίας.
Μ’ άλλα λόγια η απουσία που γίνεται αδιαφορία προς την πολιτική, παρ’ ότι φαίνεται ανώδυνη και ανεπιθύμητη ενέργεια, είναι πολιτική όξινη που παραλύει τη μνήμη και τη Δημοκρατία.
Αν δεν κάνουμε λάθος πρώτος που ξεστόμισε «το ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;» γύρω στο 1830 ήταν κάποιος προύχοντας κοτζαμπάσης με την σύσταση του Ελληνικού Κράτους. Απευθύνθηκε σε άτυχη χωροφύλακα που τόλμησε να του επισημάνει κάποια παράβαση του αφέντη, η οποία φράση ταξιδεύει αμέριμνα μέχρι σήμερα και γράφει την ιστορία της.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο εαυτός μας χάνει όλο και περισσότερο την αυτοδυναμία του. Μεταμορφώνεται σ’ ένα «ως εάν» σ’ ένα φαίνεσθαι που η εξουσία παραλαμβάνει ως παίγνιο στα χέρια της για να καθυποτάξει στα κελεύσματά της.
Στην ηγεμονία του ψηφιακού πολιτισμού ο εαυτός ασθμαίνει, αφυδατώνεται, εκλιπαρεί να μην είναι
Πόσο δεν θα βλαστημήθηκε η παρουσία της κάμερας στο αεροδρόμιο, φθάνεις στο σημείο να αναφωνήσεις «Ανάθεμασε πολιτισμέ». Ο βουλευτής και πρώην Υπουργός είχε άτυχη στιγμή, θα πέρναγε στα ψηλά εάν δεν υπήρχε καταγραφή τής εικόνας. Την ώρα που υβρίζεις, βιαιοπραγείς κλπ. αν είσαι κανείς ψηλώνεις, εάν είσαι φτωχός γίνεσαι κατά τι πλούσιος, αν είσαι φαλακρός αποκτάς πλούσια κόμη. Αν είσαι πρώην Υπουργός αποκτάς μια ψευδαίσθηση νυν.
Εάν σε γενικές γραμμές νιώθεις ανύπαρκτος επιδοτείς τον εαυτό σου έστω και για μια στιγμή με την θαλπωρή μιας ύπαρξης. Οι περιπέτειες του «εγώ» συνυφαίνονται μ’ ένα εγώ που περιμένει πέντε (5) ημέρες για να ζητήσει συγγνώμη, μαγική λέξη με μονόλογο ξέρεις ποιος είμαι εγώ που σου είπα συγγνώμη; Ουδείς απευθύνεται στον εαυτό του. Δεν είναι μια εσωτερική ανάγκη που θα υπαγόρευε ο εαυτός του. Δηλαδή να απευθύνεται στον εργαζόμενο σαν ένα ισότιμο ανθρώπινο υποκείμενο που δεν το έχει αδειάσει με το κύρος του από την ανθρωπινότητά του.
Η λέξη συγγνώμη δεν είναι κάτι που εκπορεύεται από το μέσα στην ψυχή, αλλά από επιταγή να αδράξεις το ηθικό πλεονέκτημα μιας συγγνώμης που δεν σου ανήκει, που προφανώς δεν ανήκει σε πολιτικό χώρο, ούτε είναι ιδιοκτησία του.
Δεν πωλείται, δεν αξιοποιείται, δεν εκχωρείται.
Η εκδίκηση του ψηφιακού πολιτισμού καταγράφει αμείλικτα, έχει μια παράδοξα ανησυχητική δημοκρατικότητα. Δεν εξαιρεί, δεν χαϊδεύει, σε σπρώχνει να ζητήσεις συγγνώμη μετά πέντε ημέρες.
Λέτε αυτή η ψηφιακή ηγεμονία του Πανοπτικού βλέμματος να είναι αυτή η ευάλωτη κι ανήμπορη μητέρα της πάσχουσας ηθικής μας;
* Ο κ. Ιωάννης Σκουτέρης είναι Δικηγόρος, τέως αντιδήμαρχος Χολαργού