«Οι ευθύνες θα αποδοθούν μετά την ολοκλήρωση της σχετικής έρευνας», αναφέρουν κύκλοι της Αριστοτέλους.
Η έλλειψη προσωπικού για την κίνηση των ασθενοφόρων είναι μια πραγματικότητα εδώ και χρόνια. Από το 2016, άλλωστε, γίνονται αιτήματα για μόνιμες προσλήψεις. Εκείνη τη χρονιά έγινε η τελευταία πρόσληψη μόνιμου προσωπικού. Μέσα στην πανδημία και για την κάλυψη των έκτακτων αναγκών προσελήφθησαν 650 άτομα επικουρικό προσωπικό, ενισχύοντας τη «δύναμη» του ΕΚΑΒ. Οι συμβάσεις τους, ωστόσο, λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου 2023, μαζί με τις συμβάσεις άλλων επικουρικών εργαζομένων στην Υγεία. Όπως προκύπτει από πληροφορίες, το προσωπικό πληρωμάτων ασθενοφόρων είναι πανελλαδικά 4.000 άτομα. Από το 2016 έχουν συνταξιοδοτηθεί περίπου 450 άτομα και αναμένονται ακόμη 50-60 συνταξιοδοτήσεις έως το τέλος του 2023.
Τα 500 άτομα προσωπικό, επομένως, είναι ένας κρίσιμος αριθμός ώστε να μπορέσει το ΕΚΑΒ να μειώσει τους χρόνους των διακομιδών. Δεν είναι τυχαίο ότι 67 περιοχές της Ελλάδας καλύπτονται με ένα ασθενοφόρο. Αρκετές εξ αυτών, ειδικά δημοφιλείς καλοκαιρινοί προορισμοί, όπως τα νησιά, τους καλοκαιρινούς μήνες δεν θα μπορούσαν να έχουν 24ωρη κάλυψη εάν δεν μετακινούνταν πληρώματα από την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως γίνεται πλέον.
Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι μετακινούνται 100-150 άτομα προσωπικό πληρωμάτων του ΕΚΑΒ κάθε καλοκαιρινό μήνα προς τα νησιά. Τα παραδείγματα των ελλείψεων στα νησιά είναι πολλά. Ενδεικτικά, στη Μύκονο υπηρετούν μόλις δύο άτομα προσωπικό. Στην Τήνο είναι τέσσερα άτομα μόνιμο προσωπικό, στην Κάλυμνο και την Κάρπαθο από δύο άτομα προσωπικό. Νάξος, Σαντορίνη, Σύρος, Ίος, Πάρος, Κύθηρα, είναι νησιά με μόλις ένα ασθενοφόρο. Ένα ασθενοφόρο κινείται και σε μεγαλύτερα νησιά, όπως η Κως, όπου έχασε τη ζωή της η άτυχη 63χρονη γυναίκα ενώ διακομιζόταν με… καρότσα αγροτικού οχήματος προς το νοσοκομείο. Το μοναδικό ασθενοφόρο του νησιού εξυπηρετούσε άλλο περιστατικό.
«Καθημερινά, δεχόμαστε την ίδια ώρα πάρα πολλές κλήσεις για ένα ασθενοφόρο. Τώρα που μιλάμε μπορεί να είναι και 50 περιστατικά που έχουν δοθεί στο Κέντρο για ένα όχημα. δήλωσε ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων ΕΚΑΒ Αττικής, Γιώργος Μαθιόπουλος. «Γίνεται λοιπόν μια διαχείριση για να δούμε ποια είναι υπέρ επείγοντα, ποια επείγοντα και ποια πιο “απλά”, από την άποψη ότι δεν κινδυνεύει η ζωή του πολίτη», περιγράφει.
Τονίζει ακόμα πως μπορεί η Αττική να μην διαθέτει ένα μόνο ασθενοφόρο, όπως συβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας, αντικατοπτρίζει όμως με τον πιο εμφαντικό τρόπο το συνολικό πρόβλημα του ΕΚΑΒ σε όλη τη χώρα, λόγω του μεγάλου πληθυσμού κατοίκων. Ο ίδιος δίνει την εικόνα που επικρατεί στο λεκανοπέδιο.
«Στην Αττική αυτή τη στιγμή είναι λειτουργικά γύρω στα 40 με 45 ασθενοφόρα. Κάποια, εξυπηρετούν τα έκτακτα περιστατικά, κάποια τα χρόνια και κάποια άλλα βρίσκονται στις Κινητές Μονάδες. Γύρω στα 35 όμως, είναι σε μόνιμη βάση ακινητοποιημένα λόγω βλάβης. Στην ουσία χρειαζόμαστε τουλάχιστον 80 με 90, τα διπλάσια δηλαδή, για να μπορούμε να λειτουργήσουμε ανθρώπινα. Βάσει δε των διεθνών προδιαγραφών θέλουμε 120».
Ο κ. Μαθιόπουλος σημειώνει μάλιστα πως τα ακινητοποιημένα οχήματα λόγω βλαβών έχουν αποδειχθεί μεγάλη πληγή για τον οργανισμό. «Βρίσκονται στις αντιπροσωπείες αυτοκινήτων προς επισκευή και η επιδιόρθωση τους παίρνει συχνά ολόκληρους μήνες. Και να βγουν όμως γρήγορα από τα συνεργεία, δεν έχουμε διασώστες για να τα στελεχώσουμε. Μόνο τα 5-10 θα μπορούσαμε να καλύψουμε».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), Μιχάλη Γιαννάκο, στο Λεκανοπέδιο επιχειρούν περίπου 40 ασθενοφόρα πρωί και απόγευμα και 25-28 ασθενοφόρα τη νύχτα «λόγω έλλειψης προσωπικού και διαθεσιμότητας οχημάτων».
Ο κ. Γιαννάκος υποστηρίζει ότι χρειάζονται τουλάχιστον τα διπλάσια για να υπάρχει άμεση ανταπόκριση σε όλα τα περιστατικά. «Όταν βρίσκεται τόση μικρή δύναμη διαθέσιμη στο δρόμο, δεν μας εκπλήσσουν οι πολύωρες καθυστερήσεις που φτάνουν ακόμη και τις 4-5 ώρες σε μη επείγοντα περιστατικά. Πολλές φορές, όμως, ένα περιστατικό αν και δε δίνεται ως επείγον – υψηλής προτεραιότητας από τον καλούντα, η κατάστασή του επιβαρύνεται με την πάροδο της ώρας και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης στο σημείο και διακομιδής σε νοσοκομείο, κάτι που συνέβη στην έγκυο από τη Νέα Μάκρη», σημειώνει.
Κάθε μέρα, στην Αττική, οι κλήσεις προς το ΕΚΑΒ ανέρχονται σε περίπου 4.000, ενώ οι πραγματικά επείγουσες κλήσεις ανέρχονται σε 500-600, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε το κρατικό κανάλι.
Ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ Νίκος Παπαευσταθίου τονίζει πως το πρόβλημα είναι πολύ συγκεκριμένο και πανελλαδικό και δεν είναι άλλο από τη μεγάλη έλλειψη προσωπικού. Η τελευταία προκήρυξη για μόνιμο προσωπικό διασωστών έγινε το 2014 με τις 196 μόλις μόνιμες προσλήψεις να γίνονται το 2016, όπως σημειώνει και ο κ. Μαθιόπουλος. Την ίδια στιγμή, από το 2016 έως και σήμερα έχουν αποχωρήσει από τον οργανισμό λόγω συνταξιοδότησης, τουλάχιστον 500 εργαζόμενοι.
«Πανελλαδικά έχουμε περίπου 5.000 διασώστες μαζί με τους επικουρικούς, οι οποίοι προσλήφθηκαν την περίοδο της πανδημίας και φτάνουν τους 700. Μάλιστα οι θέσεις των επικουρικών που είχαν προκηρυχθεί ήταν 1200, όμως 700 άτομα έκαναν τελικά αίτηση. Όπως είναι αναμενόμενο, οι προσλήψεις ορισμένου χρόνου αποθαρρύνουν τους διασώστες. Αυτή τη στιγμή πρέπει να γίνουν τουλάχιστον 600 με 700 προσλήψεις διασωστών σε πανελλαδικό επίπεδο».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΚΑΒ, οι 700 που προσελήφθησαν τις δύσκολες μέρες του κορωνοϊού, αυτή τη στιγμή εργάζονται με το καθεστώς της παράτασης και με τη σύμβαση τους να λήγει στις 31/12/2023. Όπως σημειώνει ο κ. Παπαευσταθίου, «μετά από αυτή την ημερομηνία δεν γνωρίζουμε τι μέλλει γενέσθαι».
Ο κ. Παπαευσταθίου σημειώνει ακόμα πως το φαινόμενο του «ενός μόνο ασθενοφόρου», όπως εμφανίζεται σε πολλά νησιά, -π.χ σε όλες τις Κυκλάδες και όλα τα Δωδεκάνησα, πλην Ρόδου- αφορά και πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. «Οι περιοχές στις οποίες βγαίνει μόνο ένα ασθενοφόρο όλο το 24ωρο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, είναι συνολικά 67. Αναφέρω ακόμα τη Θήβα, την Καστοριά, την Πύλο, τη Φλώρινα» λέει ο ίδιος τονίζοντας πως ειδικά στα νησιά, αυτή η κατάσταση είναι ίδια και απαράλλαχτη εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια. Παραδέχεται επίσης πως οι καθυστερήσεις των συνεργείων που επιδιορθώνουν τα ασθενοφόρα, αρχικά λόγω πανδημίας και στη συνέχεια λόγω και του πολέμου στην Ουκρανία, παίζουν επίσης έναν ρόλο στη διόγκωση του προβλήματος, δεδομένου ότι τα ασθενοφόρα, λόγω χρήσης, εμφανίζουν συχνές και δύσκολες βλάβες.
Παρόλα αυτά, ο κ. Παπαευσταθίου σημειώνει πως στις επόμενες προσλήψεις που θα γίνουν στο ΕΣΥ και τις οποίες έχει εξαγγείλει η Νέα Δημοκρατία, θα υπάρχουν προκηρύξεις και για διασώστες ΕΚΑΒ, κάτι που αναμένεται να εξομαλύνει την κακή κατάσταση.
Μέχρι τότε: «Η παρτίδα στις δύσκολες περιοχές θα συνεχίσει να σώζεται με τις μετακινήσεις προσωπικού από την ηπειρωτική χώρα. Αν και εφόσον βέβαια βρούμε καταλύματα για τους εργαζόμενους. Σε Μύκονο και Σαντορίνη, όπως ξέρετε, δεν υπάρχουν».
Εισαγγελική παρέμβαση για το περιστατικό στην Νέα Μάκρη
Θλίψη έχει προκαλέσει στη Νέα Μάκρη η είδηση για τον θάνατο, την Τρίτη, μιας 19χρονης εγκύου και του μωρού που κυοφορούσε με τους συγγενείς της να καταγγέλλουν καθυστέρηση στην άφιξη του ασθενοφόρου του ΕΚΑΒ.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το ΕΚΑΒ η πρώτη κλήση έγινε στις 11 το πρωί της Τρίτης και στην καρτέλα δηλώθηκε αδιαθεσία και καταβολή μιας εγκύου 8 μηνών. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, το περιστατικό δεν αξιολογήθηκε ως επείγον με αυτά τα χαρακτηριστικά δεδομένου και του προχωρημένου της εγκυμοσύνης.
Περίπου 1,5 ώρα αργότερα, στις 12:35 το μεσημέρι της Τρίτης, το ΕΚΑΒ δέχθηκε και δεύτερο τηλεφώνημα για την έγκυο στο οποίο αναφέρθηκε ότι η κοπέλα πονάει και μάλλον γεννάει.
Με βάση αυτές τις νέες πληροφορίες αναχώρησε μονάδα του ΕΚΑΒ με γιατρό η οποία έφτασε στο σπίτι της κοπέλας σε 25 λεπτά, στις 13:00 μετά το μεσημέρι.
Όπως, όμως, διαπιστώθηκε από τους διασώστες και τον γιατρό η κοπέλα είχε αφήσει την τελευταία της πνοή.
Σημειώνεται ότι πηγές του ΕΚΑΒ μεταφέρουν ότι και στα δύο τηλεφωνήματα δεν υπήρχε καλή επικοινωνία από τους συγγενείς της εγκύου για το τι ακριβώς είχε συμβεί.
Από τη διοίκηση του ΕΚΑΒ, πάντως, δόθηκε εντολή για Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) σχετικά με το περιστατικό, τους χρόνους ανταπόκρισης αλλά και την αξιολόγηση των δύο τηλεφωνημάτων που έγιναν από τους συγγενείς της εγκύου.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η ΕΡΤ, ο θάνατος της 19χρονης εγκύου αποδίδεται σε ενδομήτρια αιμορραγία.
Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ), με κατεπείγοντα χαρακτήρα, έχει διαταχθεί από το ΕΚΑΒ και από την 1η ΥΠΕ προκειμένου να διερευνηθούν οι συνθήκες και η τήρηση των πρωτοκόλλων από το Κέντρο Υγείας Νέας Μάκρης σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του περιστατικού με τη 19χρονη.
Την ίδια ώρα, οι συγγενείς της κοπέλας επιμένουν στην καταγγελία ότι το ασθενοφόρο καθυστέρησε αδικαιολόγητα παρά την κακή κλινική εικόνα που παρουσίαζε η ασθενής.
Η ανιψιά της αδικοχαμένης εγκύου μίλησε στο protothema.gr για τις δραματικές ώρες που πέρασε η 19χρονη στο σπίτι τους στην Νέα Μάκρη περιμένοντας, όπως λέει, τέσσερις ώρες μέχρι να φθάσει το ΕΚΑΒ.
Σύμφωνα με την ανιψιά της 19χρονης εγκύου, οι συγγενείς της κάλεσαν 20 φορές στο 166 αλλά η απάντηση ήταν πως δεν υπήρχε διαθέσιμο ασθενοφόρο.
Σημειώνεται, πάντως, ότι πηγές από το ΕΚΑΒ κάνουν λόγο για δύο κλήσεις – στις 11 το πρωί της Τρίτης και στις 12:35 – και για άφιξη του ασθενοφόρου σε 25 λεπτά από τη δεύτερη φορά που οι συγγενείς της 19χρονης είπαν ότι πονάει και φαίνεται να γεννάει.