Η εικόνα, όπως έγινε γνωστό από την Πυροσβεστική, είναι βελτιωμένη σήμερα. Οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής συνεχίζουν να δίνουν μάχη ώστε να ανακόψουν τυχόν αναζωπυρώσεις οι οποίες εντοπίζονται νοτιοδυτικά της Πάρνηθας, στο ρέμα της Γιαννούλας και στο Φρούριο της Φυλής.
Εκτός από το βασικό μέτωπο στους πρόποδες της Πάρνηθας στο δυτικό κομμάτι, η Πυροσβεστική αντιμετωπίζει αναζωπυρώσεις ανατολικά από τη Μονή Κλειστών, μία περιοχή δύσβατη, καθώς οι χαράδρες εκεί δεν είναι εύκολα προσεγγίσιμες.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες από την Πυροσβεστική, δεν υπάρχει ενεργό μέτωπο σε περιοχές κοντά σε οικισμούς.
Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου της Πυροσβεστικής, Γιάννης Αρτοποιός, μιλώντας στην ΕΡΤ και στην εκπομπή «Συνδέσεις» δήλωσε ότι τα πολλαπλά μέτωπα που εκδηλώθηκαν ταυτόχρονα στη χώρα προβληματίζουν τις Αρχές που πλέον κάνουν λόγο για κακόβουλες ενέργειες.
Αναφορικά με την εξέλιξη της πυρκαγιάς στην Πάρνηθα, στην περιοχή της Φυλής, σε ένα σημείο επικεντρώνονται τις τελευταίες ώρες οι προσπάθειες της Πυροσβεστικής, καθώς νωρίτερα σημειώθηκε μία νέα αναζωπύρωση. Ωστόσο, βελτιωμένη φαίνεται να είναι η κατάσταση στην περιοχή.
«Αυτή την στιγμή δεν υπάρχει μεγάλο ενεργό μέτωπο», δήλωσε για την Πάρνηθα, επισημαίνοντας ότι οι προσπάθειες των πυροσβεστικών δυνάμεων επικεντρώνονται στο σημείο με την αναζωπύρωση.
Στο σημείο, σύμφωνα με την Πυροσβεστική, επιχειρούν 260 πυροσβέστες με 13 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 77 οχήματα ενώ από εναέρια μέσα συνδράμουν 8 αεροσκάφη και 5 ελικόπτερα.
Καμένα δέντρα και σπίτια ανάμεσα στο λιγοστό πια πράσινο
Η φωτιά στην Πάρνηθα έκαψε ό,τι βρήκε μπροστά της.
Ξεκινώντας από τη δασική περιοχή στη λεωφόρο Φυλής, η πύρινη λαίλαπα κατευθύνθηκε προς Μενίδι και Αγία Παρασκευή, καίγοντας για ακόμα μια φορά έναν από τους τελευταίους πράσινου πνεύμονες της Αθήνας αλλά και τις περιουσίες των ανθρώπων που έμενα εκεί.
Στους πρόποδες της Πάρνηθας, στο σημείο μεταξύ Αγίας Παρασκευής και Μενιδίου, οι εικόνες είναι αποκαρδιωτικές και δείχνουν την έκταση της καταστροφής. Άλλα σπίτια κατάφεραν να σωθούν την τελευταία στιγμή, καθώς οι πυροσβέστες έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες προκειμένου να τιθασεύσουν τις απειλητικές φλόγες. Ωστόσο, κάποια σπίτια παραδόθηκαν ολοκληρωτικά σε αυτές.
Στη συνέχεια, η φλόγα κατευθύνθηκε και απείλησε την περιοχή πλησίον του στρατοπέδου Καποτά. Η εικόνα είναι και εκεί φρικιαστική, με το κάποτε καταπράσινο τοπίο να αποτελεί παρελθόν. Σε κάποια σημεία η κατάσβεση ήταν τόσο άμεση, που φαντάζει απίστευτο το πώς ορισμένα σπίτια κατάφεραν να γλιτώσουν από την πύρινη επίθεση.
Στη λεωφόρο Φυλής, στη διαδρομή προς Χασιά και Μονή Κλειστών, το καμένο τοπίο μοιάζει σαν να έχει καθοριστεί με μια νοητή γραμμή. Από τη μια πλευρά, τα αποκαΐδια των δέντρων που κάηκαν στη μεγάλη φωτιά φαίνονται άσχημα δίνοντας τον γκρι και μουντό τους τόνο στην εικόνα, ενώ από την άλλη, το πράσινο τοπίο παραμένει εκεί, για να θυμίζει πως κάποτε η περιοχή δεν είχε λεηλατηθεί τόσο βάναυσα.
Στις καμένες εκτάσεις περιλαμβάνονται κυρίως δάση κωνοφόρων, μεικτό δάσος, σκληροφυλλική βλάστηση και μεταβατικές δασώδεις και θαμνώδεις εκτάσεις σύμφωνα με το Copernicus. Υπενθυμίζεται πως ο Εθνικός Δρυμός είχε καεί και πάλι στο παρελθόν, το 2007, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την γρηγορότερη αναγέννηση του εδάφους.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι δασικές εκτάσεις της Πάρνηθας που παραδόθηκαν στις φλόγες υπολογίζονται σε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα, ένα μέρος των οποίων ανήκει στον Εθνικό Δρυμό. Ωστόσο, η οριστική αποτίμηση της κατάστασης αναμένεται να γίνει μετά την οριστική καταστολή των πυρκαγιών.
Έκταση μεγαλύτερη των 50.000 στρεμμάτων
Έκταση μεγαλύτερη των 50.000 στρεμμάτων κατέκαψε η πυρκαγιά που ξεκίνησε την Τρίτη από τη Φυλή, με βάση τις πιο πρόσφατες εικόνες υψηλής ανάλυσης του περιβαλλοντικού δορυφόρου Sentinel-2, που ανέλυσε η υπηρεσία χαρτογράφησης καμένων εκτάσεων του Εθνικού Παρατηρητηρίου Δασικών Πυρκαγιών (ΕπαΔαΠ) στο ΑΠΘ.
Η χαρτογράφηση πραγματοποιήθηκε με δεδομένα Sentinel-2 (χωρικής διακριτικής ικανότητας 10μ.)
Η ομάδα του ΑΠΘ σημειώνει, ωστόσο, ότι «οι περιοχές καλύπτονται σε μεγάλο μέρος από σύννεφα και καπνό και πιθανώς να υπάρχουν ενδιάμεσες περιοχές που έχουν εκτιμηθεί λανθασμένα ως καμένες». Επιπλέον, διευκρινίζει πως «παρατηρούνται ενεργά μέτωπα και στις δύο πυρκαγιές, τα οποία αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά την τελική εκτίμηση της καμένης έκτασης».
Το Εθνικό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών (ΕΠαΔαΠ) υλοποιείται από το Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, με δικαιούχο τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ομάδα εργασίας αποτελείται από τους/τις: Κωνσταντίνο Αντωνιάδη, Νίκο Γεωργόπουλο, Μιχάλη Σισμάνη, Δημήτρη Σταυρακούδη, Αργύρη Λεφάκη, Έλενα Γκουντή και Αλεξάνδρα Στεφανίδου, με επιστημονικά υπεύθυνο τον κ. Ιωάννη Γήτα, Καθηγητή ΑΠΘ.
Εντυπωσιακό βίντεο από ελικόπτερο της Πυροσβεστικής στην Πάρνηθα
Με αυταπάρνηση, ανιδιοτέλεια και θάρρος, πυροσβέστες δίνουν μάχη με τις φλόγες για να περιορίσουν τα πύρινα μέτωπα που απειλούν πολλές περιοχές της Ελλάδας. Τα τελευταία, δε, 24ωρα τα εναέρια μέσα που προχώρησαν σε ρίψεις ήταν πολλά, με τους χειριστές να επιτελούν ένα πραγματικά δύσκολο και απαιτητικό έργο ενώ πυκνοί καπνοί και ισχυροί άνεμοι δυσχεραίνουν την επιχείρηση κατάσβεσης.
Ότι «είδε» το συντονιστικό ελικόπτερο της πυροσβεστικής: οι εντολές του χειριστή
Τους κινδύνους και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι πυροσβέστες στο πεδίο φανερώνουν εντυπωσιακές εικόνες από το συντονιστικό ελικόπτερο του Πυροσβεστικού Σώματος το οποίο διηύθυνε το πρωί τα πυροσβεστικά αεροπλάνα και ελικόπτερα που επιχείρησαν στο μέτωπο της Πάρνηθας.
Σε πολλές περιπτώσεις ο συντονιστής ζητά από τους χειριστές των εναέριων μέσων να πραγματοποιήσουν ρίψη νερού μέσα σε χαράδρα, όπου οι πυκνοί καπνοί, η μορφολογία του εδάφους αλλά και η παρουσία επίγειων πυροσβεστικών δυνάμεων καθιστούν το έργο των ιπτάμενων ιδιαίτερα δύσκολο.
Στο πλαίσιο αυτό, ο συντονιστής ζητά επανειλημμένα από τους πιλότους να τηρούν όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας και να ακολουθούν συγκεκριμένες πορείες, ειδικά κατά την είσοδο και την έξοδό τους από την χαράδρα, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος συντριβής ή σύγκρουσης δύο εναέριων μέσων.
Ενδεικτικό είναι επίσης ότι ένας από τους χειριστές ζητά από τον συντονιστή να επικοινωνήσει με τα επίγεια τμήματα και να τους ζητήσει να μετακινηθούν ώστε να μην πληγούν από τη ρίψη του νερού, ενώ σε άλλο σημείο ο υπεύθυνος του συντονισμού ζητά βολές ώστε να μειωθεί το πυροθερμικό φορτίο της πυρκαγιάς και να διευκολυνθεί το έργο των επίγειων τμημάτων.
Ένας ακόμα παράγοντας που δυσκολεύει το έργο της αεροπυρόσβεσης, όπως προκύπτει από τις επικοινωνίες μεταξύ των εναέριων μέσων, είναι οι ισχυροί άνεμοι που έπνεαν στην Πάρνηθα το πρωί και το μεσημέρι, οι οποίοι παρέσυραν εκτός στόχου το νερό που έριχναν τα αεροπλάνα.
Για τον λόγο αυτό, ο συντονιστής διατάζει τους πιλότους να προσαρμόσουν την επιχειρησιακή τους προσέγγιση και να κάνουν ρίψεις λίγο μπροστά από το μέτωπο της πυρκαγιάς, ώστε να ενυδατώνουν τη βλάστηση, να αυξάνουν την υγρασία των φυτών και κατ’ αυτόν τον τρόπο να επιβραδύνουν – περιορίζουν την εξάπλωση της φωτιάς.
Από τις συνομιλίες μέσω ασυρμάτου φαίνονται επίσης τα γρήγορα αντανακλαστικά της πυροσβεστικής αλλά και η σημασία υποδομών υδροληψίας και δασοπροστασίας.
Ενδεικτικό των γρήγορων αντιδράσεων του Σώματος, σε κάποιο σημείο ο συντονιστής της Πάρνηθας, κατόπιν υπόδειξης του εθνικού συντονιστικού κέντρου στο Μαρούσι, αποδεσμεύει ένα από τα εναέρια μέσα που είχε στη διάθεσή του και άμεσα το ανακατευθύνει, έμφορτο με νερό, προς τον Αυλώνα, όπου εκείνη τη στιγμή υπήρχε ανησυχία για ταχεία εξάπλωση φωτιάς.
Όσον αφορά στις υποδομές, καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης, οι πιλότοι ενημερώνουν ότι πηγαίνουν για υδροληψία όμως αντί να κατευθυνθούν προς τη θάλασσα, χάνοντας πολύτιμο χρόνο και καταναλώνοντας καύσιμα, εφοδιάζονται άμεσα με νερό από τους κοντινούς ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ.
Παράλληλα, στις εικόνες από το συντονιστικό ελικόπτερο φαίνονται οι νέες και οι διευρυμένες αντιπυρικές ζώνες στην περιοχή Μετόχι που διανοίχτηκαν ή διαπλατύνθηκαν μέσα σε λίγες ώρες προχθές, από κρατικές υπηρεσίες και ιδιώτες, ώστε αποφευχθεί η εξάπλωση της φωτιάς στο βουνό και στον οικιστικό ιστό.
Προσπαθούσαν να ανέβουν στην Πάρνηθα με 19 αναπτήρες και 2 σπρέι οι συλληφθέντες στο Μενίδι
Έχοντας στην κατοχή τους 19 αναπτήρες και δυο σπρέι ως αυτοσχέδια φλογοβόλα, συνελήφθησαν δύο άτομα από την ομάδα ΔΙΑΣ χθες το μεσημέρι στο Μενίδι.
Τα δύο άτομα προσπάθησαν να ανέβουν στην Πάρνηθα όπου το πύρινο μέτωπο εκείνη την ώρα είχε περιοριστεί. Οι αστυνομικοί της ΔΙΑΣ αντιλήφθηκαν ότι κινούνται ύποπτα, τους σταμάτησαν και τους έκαναν έλεγχο. Όταν διαπίστωσαν ότι στην κατοχή τους είχαν 19 αναπτήρες και δυο σπρέι, τα οποία όπως εκτιμάται θα χρησιμοποιούσαν ως φλογοβόλα, τους οδήγησαν στο αστυνομικό τμήμα.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα, οι Αρχές προχώρησαν σε άλλες δύο προσαγωγές υπόπτων για εμπρησμό στον Αυλώνα. Μάλιστα, σύμφωνα με την ΕΡΤ στον Άγιο Γεώργιο στην κατοχή του ενός προσαχθέντα βρέθηκαν, βαμβάκι, σπινθηριστής, κιάλια και φαίνεται να παρατηρούσε την περιοχή.
Την αποφασιστικότητα των Αρχών για τον εντοπισμό και τη σύλληψη των ατόμων που είναι υπεύθυνα για τα μεγάλα μέτωπα φωτιάς που ταλαιπωρούν τις τελευταίες μέρες τη χώρα, εξέφρασε νωρίτερα χθες ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας.
Σε αυτό το πλαίσιο, σήμερα η αστυνομία προχώρησε και στην προσαγωγή ακόμα δύο υπόπτων για εμπρησμό στον Αυλώνα.
Μάλιστα, αναφορικά με τον Αυλώνα, προσήχθη ένας 45χρονος ο οποίος κινούνταν με ένα ασημί αγροτικό όχημα. Κατά την προσαγωγή του, αρνήθηκε κάθε εμπλοκή και είπε πως έχει άλλοθι που αποδεικνύει την αθωότητά του, ωστόσο υπάρχει πλήθος μαρτύρων, που ανέφεραν πως τον είδαν να κινείται ύποπτα σε σημεία από τα οποία ξεκίνησε η φωτιά.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με όσα αποκάλυψε στην έκτακτη ενημέρωση ο Βασίλης Κικίλιας έγιναν συνολικά εννέα απόπειρες εμπρησμού στον Αυλώνα: 8:13 περιοχή Αυλώνας πρώτη προσπάθεια, 8:57 περιοχή Συκάμινο Αυλώνα τρεις προσπάθειες, 9:47, περιοχή Συκάμινο Αυλώνα άλλες τρεις προσπάθειες, 10:51 βόρεια της Αυλώνας μία προσπάθεια, 12:02 βόρεια της Αυλώνας, στους πρόποδες της Πάρνηθας, μία προσπάθεια εμπρησμού η οποία πήρε διαστάσεις.
Ρίψη νερού στo πύρινο μέτωπο από Chinook
Οπτικό υλικό από τη συνδρομή των Ενόπλων Δυνάμεων στο πύρινο μέτωπο της Πάρνηθας έδωσε στη δημοσιότητα το ΓΕΕΘΑ.
Στο βίντεο φαίνονται δύο ελικόπτερα Chinook της Αεροπορίας Στρατού που πραγματοποιούν ρίψεις ακριβείας στο μέτωπο στην περιοχή της Πάρνηθας.
Όπως έγινε γνωστό από το ΓΕΕΘΑ, χθες επιχείρησαν στα ενεργά μέτωπα των πυρκαγιών σε ολόκληρη την επικράτεια, συνολικά 6 πυροσβεστικά αεροσκάφη CL-215, 5 πυροσβεστικά αεροσκάφη CL-415, 13 πυροσβεστικά αεροσκάφη PZL και 4 ελικόπτερα CHINOOK.
Επίσης έχουν διατεθεί:
– 70 άτομα του Σχεδίου «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ»,
– 7 Ομάδες του Σχεδίου ΔΕΥΚΑΛΙΩΝΑ των 10 ατόμων,
– Προωθητές Γαιών, Ισοπεδωτές και Φορτωτές για δημιουργία αντιπυρικών ζωνών,
– Υδροφόρα Οχήματα,
– Βυτιοφόρα Οχήματα και
– Οχήματα Γενικής Χρήσης.
Συνολικά, 12.500 άτομα των Ενόπλων Δυνάμεων εμπλέκονται στις επιχειρήσεις πρόληψης και κατάσβεσης των πυρκαγιών σε όλη την επικράτεια, όπως τονίζεται από το ΓΕΕΘΑ (σ.σ. ο αριθμός αφορά στη συμμετοχή του προσωπικού καθ’ οιονδήποτε τρόπο στις εν λόγω επιχειρήσεις, π.χ. μεταξύ άλλων περιπολίες επιτήρησης από 5-10 χλμ στο σύνολο των στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην επικράτεια, το τεχνικό προσωπικό για τη συντήρηση αεροσκαφών και ελικοπτέρων, το προσωπικό των μηχανημάτων κλπ).
Στην πρώτη γραμμή του μετώπου των πυρκαγιών βρίσκονται οι Ένοπλες Δυνάμεις, σημειώνει μεταξύ άλλων ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, σε ανάρτησή του στο twitter, την οποία συνοδεύει με βίντεο που δείχνει ελικόπτερο να επιχειρεί στην κατάσβεση φωτιάς.
Αναλυτικά η ανάρτηση του κ. Δένδια:
«Η σκέψη μας αυτήν την ώρα βρίσκεται στους κατοίκους που δοκιμάζονται στις περιοχές οι οποίες πλήττονται από τις πυρκαγιές, όπως και στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων που τους συντρέχει με κάθε διαθέσιμο μέσο (πυροσβεστικά εναέρια μέσα, στρατιωτικά ασθενοφόρα για τη διακομιδή ασθενών, βυτιοφόρα, μηχανήματα διάνοιξης αντιπυρικών ζωνών κ.ά.).
Στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου βρίσκεται από το βράδυ της Δευτέρας ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος ενώ στις συγκεκριμένες περιοχές, όπως και στις περιοχές με υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς, έχει αυξηθεί η παρουσία περιπόλων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας θα συνεχίσουν να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης της έκτακτης αυτής κατάστασης και στην υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου, σε συνεργασία με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας».
Ξεκίνησε η καταγραφή των ζημιών στον οικισμό της Αγίας Παρασκευής στο Μενίδι
Οι κάτοικοι στον οικισμό Αγία Παρασκευή στο Μενίδι μετρούν τις πληγές τους λόγω της φωτιάς στην Πάρνηθα και «σπάνε» βλέποντας όσα έχουν καταστραφεί.
Οι κάτοικοι των οικισμών της Πάρνηθας επιστρέφουν στα σπίτια τους, με την ελπίδα πως θα τα βρουν όπως τα είχαν αφήσει , ωστόσο για πολλούς η ελπίδα έσβησε. Ένας από αυτούς τους ανθρώπους είναι και ο κ. Κλεάνθης, που το 1979 έκανε το όνειρό του πραγματικότητα και έχτισε το σπίτι του στον οικισμό Αγία Παρασκευή στο Μενίδι. Όπως είπε ο ίδιος στο Mega, η περιοχή τον μαγνήτισε κι έτσι αποφάσισε να ριζώσει μια για πάντα εκεί.
Όμως, το σπίτι του δεν βγήκε αλώβητο από την πυρκαγιά. «Θέλω να έρθω σε επαφή με την πολιτεία και το κράτος να μου πουν τι να κάνω», είπε βαθιά συναισθηματικά φορτισμένος στην κάμερα του Mega. «Να έρθουν να με βρουν, όχι μόνο τα κανάλια. Ήρθαν, έκαναν καταγραφή και το έβγαλαν κόκκινο. Θέλω να τους εξηγήσω ότι όλη μου η ζωή είναι αυτό το σπίτι».
«Ήμουν οικοδόμος. Αυτό το σπίτι το έχτισα πέτρα πέτρα με τα χέρια μου. 30 χρόνια το έφτιαχνα και δεν μπορώ τώρα… Ήρθα το πρωί να ανοίξω την πόρτα του σπιτιού μου να μπω μέσα. Δεν μπορώ να κοιμηθώ. Τώρα πού να πάμε; Τι να κάνουμε;», αναρωτήθηκε με λυγμούς.
«Δουλεύω από 7 χρονών, είμαι από φτωχή οικογένεια. Μεγάλωσα στο Αιγάλεω και οι γονείς μου ήρθαν στο Μενίδι. Το 1979 είδα αυτό τον υπέροχο χώρο και με μαγνήτισε. Τα χέρια μου ήταν βαμβάκι, ήρθα και πήρα αυτή τη γη. Την έσκαβα με τα χέρια μου, γιατί δεν ήταν νόμιμο, ήταν παράνομος ο χώρος, αλλά το όνειρό μου ήταν να φτιάξω ένα σπίτι, γιατί μεγάλωσα με πέντε αδέρφια σε ένα δωμάτιο», είπε ο κ. Κλεάνθης που πλέον φιλοξενείται στο σπίτι της αδερφής του.
Oι καταγραφές σε οικίες και κτήρια που υπέστησαν ζημιές από τις φωτιές συνεχίζονται και σήμερα Παρασκευή 25 Αυγούστου, από νωρίς το πρωί.
Σήμερα βρέθηκαν στον οικισμό της Αγίας Παρασκευής στο Μενίδι μικτά κλίμακια του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης και του Δήμου Αχαρνών.
Οι μηχανικοί του υπουργείου με ειδική σήμανση, κόκκινο/κίτρινο/πράσινο χαρακτηρίζουν τις οικοδομές για το εάν είναι κατοικίσιμες, χρειάζονται επισκευή ή πρέπει να κατεδαφιστούν.
Πόσο επιβλαβής είναι ο καπνός από τις πυρκαγιές: Τι προκαλεί στους πνεύμονες και το ανοσοποιητικό μας σύστημα
Ο καπνός που προέρχεται από δασικής έκτασης πυρκαγιά, περιέχει ένα μείγμα σωματιδίων, μονοξειδίου του άνθρακα και πτητικών χημικών ουσιών
Με δεκάδες πυρκαγιές να βρίσκονται σε εξέλιξη σε πολλές περιοχές της Ελλάδας αυτή την περίοδο, ερευνούμε πόσο επιβλαβείς μπορεί να είναι οι ουσίες που απελευθερώνονται από τον καπνό, αλλά και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στην υγεία μας.
Τις τελευταίες ημέρες ο αττικός ουρανός γέμισε καπνούς, με την συγκλονιστική εικόνα της Ακρόπολης περιτριγυρισμένη από αυτούς να κάνει τον γύρω του διαδικτύου, υπενθυμίζοντας σε όλους την τεράστια οικολογική καταστροφή που συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες στην Ελλάδα.
Και όσο οι πυροσβέστες και εθελοντές μάχονται να κατευνάσουν τα πύρινα μέτωπα, πολλές επιβλαβείς ουσίες απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα μέσα από τον καπνό που παράγουν οι πυρκαγιές, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία όλων μας, τόσο άμεσα, όσο και μακροπρόθεσμα.
Όπως και άλλοι τύποι καπνού από πυρκαγιές κτιρίων ή ακόμη και από τσιγάρα, ο καπνός που προέρχεται από δασικής έκτασης πυρκαγιά, περιέχει ένα μείγμα σωματιδίων, μονοξειδίου του άνθρακα και πτητικών χημικών ουσιών. Αυτά τα συστατικά βέβαια, διαφέρουν ανάλογα με το ποιο υλικό τροφοδοτεί τις φλόγες.
Για παράδειγμα, ο καπνός από πυρκαγιές που καίνε μέσα από δηλητηριώδη βελανιδιά και δηλητηριώδη κισσό μπορεί να περιέχει ίχνη ερεθιστικών ουσιών από αυτά τα φυτά. Επίσης ο καπνός μπορεί να απορροφήσει χημικές ουσίες από πλαστικό και άλλα ανθρωπογενή υλικά όταν οι πυρκαγιές καίνε μέσα σε πόλεις ή οικισμούς, λέει ο Wayne Cascio, καρδιολόγος και διευθυντής του Κέντρου Δημόσιας Υγείας και Περιβαλλοντικής Αξιολόγησης της EPA.
Ωστόσο όσο και αν διαφέρει το συστατικό που τροφοδοτεί αυτές τις φωτιές, μια πυρκαγιά παράγει ουσιαστικά δύο τύπους καπνού: τον μαύρο καπνό που περιέχει βενζόλιο, φορμαλδεΰδη, κυάνιο και πτητικές οργανικές ενώσεις, ιδίως μονοξείδιο του άνθρακα. Και τον λευκό καπνό, ο οποίος περιλαμβάνει λεπτά και υπέρλεπτα σωματίδια ικανά να διεισδύσουν από την αναπνευστική οδό στις πνευμονικές κυψελίδες του ανθρώπινου σώματος.
Η σύνθεση αυτού του καπνού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: την καύσιμη ύλη (είδος ξύλου, βλάστηση κ.λπ.), τη θερμοκρασία της φωτιάς, τους ανέμους, τις διάφορες καιρικές συνθήκες και την ποσότητα του νερού, καθώς όσο περισσότερο νερό υπάρχει, τόσο πιο λευκός θα είναι ο καπνός – χωρίς να σημαίνει ότι είναι λιγότερο επιβλαβής.
Οι καπνοί είναι έντονα ζημιογόνοι τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Πιο συγκεκριμένα, ο καπνός των πυρκαγιών συμβάλλει κατά 40% στη ρύπανση της ατμόσφαιρας από μικροσωματίδια, τα οποία είναι αρκετά μικρά ώστε να προκαλέσουν βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό, εισερχόμενα στους πνεύμονες και στην κυκλοφορία του αίματος.
Η ρύπανση από αυτή την καταστροφική ενέργεια ταξιδεύει χιλιάδες χιλιόμετρα, ενώ ακόμη και αν η χώρα στην οποία ζούμε δεν αντιμετωπίζει δασικές πυρκαγιές, η ατμόσφαιρα μπορεί να επηρεαστεί. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, ο καπνός μπορεί να ταξιδέψει χιλιάδες χιλιόμετρα, ενώ σε περίπτωση βροχής, το έδαφος μπορεί επίσης να απορροφήσει αυτά τα επιβλαβή σωματίδια.
Σύμφωνα με την μελέτη του ερευνητή Mike Brauer από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, Βανκούβερ, BC, στον Καναδά, περισσότεροι από 339.000 θάνατοι κάθε χρόνο αποδίδονται σε δασικές πυρκαγιές. Οι επιπτώσεις του καπνού της πυρκαγιάς στην υγεία μας μπορούν να είναι άμεσες, αλλά μακροπρόθεσμες, γεγονός που καθορίζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η διάρκεια της έκθεσης, η ποσότητα του εισπνεόμενου αέρα, η κατάσταση της υγείας μας γενικότερα και η ποσοστιαία συγκέντρωση του καπνού στον αέρα.
Οι μαύροι καπνοί συγκεκριμένα είναι άμεσα επικίνδυνοι για τον άνθρωπο και ευθύνονται για ασφυξία, βήχα και αίσθημα καύσου στα μάτια, τη μύτη και το δέρμα, μείωση της πνευμονικής λειτουργίας και, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, θάνατο. Οι καπνοί αυτοί μπορεί να περιέχουν ενώσεις που έχουν ταξινομηθεί ως καρκινογόνες για τον άνθρωπο, όπως βενζόλιο και φορμαλδεΰδη. Ο λευκός καπνός, αντίθετα, παρουσιάζει έναν πιο μακροπρόθεσμο κίνδυνο.
Ο λευκός καπνός που απελευθερώνεται από τις δασικές πυρκαγιές μπορεί να είναι πολύ πιο ζημιογόνος για τον άνθρωπο, καθώς περιέχει πολύ περισσότερα σωματίδια που μπορεί να αποτελούνται από άνθρακα, θείο, άζωτο, βαρέα μέταλλα ή οργανικές χημικές ουσίες.
Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια είναι ικανά να διεισδύσουν βαθιά στην αναπνευστική οδό μας, στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας έτσι βλάβες στους πνεύμονες, να αυξήσουν βραχυπρόθεσμα τις αναπνευστικές παθήσεις, όπως το άσθμα και να επηρεάσουν την καρδιά και τον εγκέφαλο.
Οι δασικές πυρκαγιές απελευθερώνουν επίσης σημαντικές ποσότητες υδραργύρου στον αέρα (που υπάρχει φυσικά στα δέντρα μέσω της απορρόφησης από τα φύλλα), ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές ομιλίας, ακοής και βάδισης, μυϊκή αδυναμία και προβλήματα όρασης σε άτομα όλων των ηλικιών.
Ποιος κινδυνεύει περισσότερο;
Τα παιδιά, οι έγκυες γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με καρδιακές ή πνευμονικές παθήσεις (άσθμα, χρόνια βρογχίτιδα, καρδιακή ανεπάρκεια κ.λπ.) πρέπει να παραμένουν σε επαγρύπνηση, καθώς έχουν την μεγαλύτερη ευαισθησία στις βλαβερές συνέπειες της έκθεσης στον καπνό. Ωστόσο, είτε ανήκετε, είτε όχι στις παραπάνω κατηγορίες είναι σημαντικό να προστατεύσετε την υγεία σας από τον καπνό με τους εξής τρόπους:
- Μείνετε σε εσωτερικούς χώρους, εκτός αν δοθεί εντολή εκκένωσης.
- Κρατήστε κλειστές τις πόρτες και τα παράθυρα
- Αν χρησιμοποιείτε κλιματισμό, ενεργοποιήστε τη λειτουργία ανακύκλωσης αέρα για να αποτρέψετε την είσοδο εξωτερικού αέρα στο σπίτι σας
- Αποφύγετε την άσκηση σε εξωτερικούς χώρους
- Όταν οδηγείτε, κρατήστε τα παράθυρα και τους αεραγωγούς κλειστά. Χρησιμοποιείτε το κλιματιστικό μόνο στη λειτουργία “ανακυκλοφορίας αέρα” “
- Παρακολουθήστε τις αναφορές για την ποιότητα του αέρα