Όπως τόνισε ο κ. Λιότσιος σε συγκεκριμένο διάλογο ακούγεται ο κ. Φωστιέρης να αναφέρει σε αξιωματικό για κρίσιμο ζήτημα που αφορούσε εναέριο μέσο ότι «θα ρωτήσω τον υπουργό». Ο επιπυραγός είπε στο δικαστήριο πως «Το πρόβλημα είναι ποιος διαχειριζόταν τα εναέρια. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, τίθεται ένα ζήτημα: Για ποιο λόγο επετράπη η παρέμβαση του υπουργού σε επιχειρησιακό επίπεδο και ειδικά την ώρα που οι επίγειοι εκλιπαρούσαν για εναέριες δυνάμεις. Τελικά ποιος διαχειριζόταν τα εναέρια μέσα; Και αν συνέβαινε αυτό δεν έχει καμία αρμοδιότητα ο υπουργός να παρεμβαίνει σε επιχειρησιακό επίπεδο». Ο πραγματογνώμονας δεν έκανε κανένα σχόλιο για το θέμα, θέτοντας στην κρίση του δικαστηρίου το δεδομένο όσον αφορά τον κ. Τόσκα ο οποίος έχει κληθεί ως μάρτυρας στην δίκη.
Ο κ. Φωστιέρης κλήθηκε από την πρόεδρο του δικαστηρίου να τοποθετηθεί σε όσα είπε ο κ. Λιότσιος, με τον κατηγορούμενο να αναφέρει ότι «από τη στιγμή που υπάρχει η φυσική και η πολιτική ηγεσία και είναι παρούσα, εγώ προσωπικά σαν διοικητής δεν διατάζω, δεν μπορώ να επέμβω στο πεδίο. Εγώ με μια στάθμιση προτείνω στη ηγεσία και μου λένε που να επέμβω».
Πρόεδρος: Σε αυτό που είπε για τον υπουργό τι έχετε να πείτε;
Δημήτρης Λιότσιος: Στις συνομιλίες αναφέρεται «Θα σου πω τώρα. Θα ρωτήσω τον υπουργό».
Πρόεδρος: Αν είναι έτσι τι νόημα έχει;
Ιωάννης Φωστιέρης: Όταν είναι παρών η φυσική και η πολιτική ηγεσία αναφερόμαστε στον ανώτερο.
Πρόεδρος: Η πολιτική ηγεσία έχει δικαίωμα να παρεμβαίνει στο έργο της πυροσβεστικής;
Ιωάννης Φωστιέρης: Έχει το δικαίωμα. Είναι ο διοικητής.
Πρόεδρος: Γνωρίζει τους κανόνες πυροσβεστικής τέχνης και στρατηγικής για να κάνει ορθή επιλογή;
Ιωάννης Φωστιέρης: Αν για παράδειγμα πει ότι θα πάνε δυο εναέρια μέσα και δεν υπάρχουν διαθέσιμα, οφείλω να αναφέρω ότι υπάρχει ένα διαθέσιμο εναέριο. Αν συμφωνήσει και ο αρχηγός δίνω εντολή για απογείωση. Είναι μια αλυσιδωτή κίνηση. Αυτά όλα είναι ένα κλειστό κύκλωμα της πολεμικής αεροπορίας. Τις δικές μου συνομιλίες έδωσα αμέσως στους εισαγγελείς. Το δικό τους κομμάτι όμως, η Πολεμική Αεροπορία για λόγους ασφαλείας δεν επιτρέπεται να το έχουμε, καμία απολύτως παρέμβαση.
Κατά την εξέταση του ο κ. Λιότσιος επανέλαβε την θέση που έχει εκφράσει ότι θα μπορούσαν να συνδράμουν για την διάσωση πολιτών που ήταν στην θάλασσα τα πυροσβεστικά πλοιάρια τα οποία δεν κινητοποιήθηκαν τις ώρες του ολέθρου. «Έκαναν προσπάθεια να πάνε και δεν προσέφεραν έργο; Εδώ πήγαν οι ψαρόβαρκες, δεν μπορούσαν να πάνε αυτά τα πλοιάρια της πυροσβεστικής;» ανέφερε ο μάρτυρας σχολιάζοντας τις αιτιάσεις του κατηγορούμενου ως προς το αν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν στην συγκεκριμένη περιοχή με την συγκεκριμένη μορφολογία ακτών και βυθού. Μάλιστα την ώρα που ο κ. Φωστιέρης αναφερόταν στο βύθισμα των σκαφών και στο απόκρυμνο των ακτών μία γυναίκα που έχασε το παιδί της στην θάλασσα το μοιραίο βράδυ είπε δυνατά: «Εμένα ένα μεγάλο ψαροκάικο με έβγαλε έξω με την κόρη μου. Και άφησα πίσω μου μέσα στη θάλασσα το παιδί μου πεθαμένο».
Ο επιπυραγός επέμεινε στην θέση του ότι τα σκάφη της πυροσβεστικής μπορούν να κάνουν διασώσεις ανθρώπων στην θάλασσα.
Η εξέταση του πραγματογνώμονα συνεχίστηκε με ερωτήσεις από την υπεράσπιση του τότε υπαρχηγού της Πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλου σε βάρος του οποίου ο κ. Λιότσος έχει καταγγείλει για απειλές και πιέσεις που του καταλογίζει πως του άσκησε ώστε να μην επιρρίψει ευθύνες σε ανωτέρους για το Μάτι.
Κατά την εξέταση, ο συνήγορος του τότε υπαρχηγού τόνισε πως ο εντολέας του προσκόμισε μόνος του στην Δικαιοσύνη όλες τις τηλεφωνικές συνομιλίες που είχε τις κρίσιμες ώρες. Ο συνήγορος έθεσε σειρά ερωτημάτων ως προς το νομοθετικό πλαίσιο για κάθε πτυχή της υπόθεσης. Ο επιπυραγός δέχθηκε σειρά ερωτήσεων για κάθε κεφάλαιο της υπόθεσης με αρκετές από αυτές για το θέμα «οργανωμένη απομάκρυνση κατοίκων» και το νομικό πλαίσιο για την εφαρμογή μιας τέτοιας επιχείρησης.
Ο επιπυραγός ανέφερε πως για την απομάκρυνση θα έπρεπε να υποβοηθά ο κάθε αρμόδιος τον άλλον, με πρώτον τον επί τόπου αξιωματικό που θα έδινε την εικόνα της κατάστασης, την οποία θα έπρεπε να ελέγχει εναέριο μέσο. Ανέφερε επίσης ότι εφόσον η φωτιά είχε επεκταθεί από Δήμο σε Δήμο θα έπρεπε να κινητοποιηθεί η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας για την επίσημη αξιολόγηση και χαρακτηρισμό της κατάστασης του κινδύνου και της διακινδύνευσης.
Κατά την εξέταση του ο κ. Λιότσιος είπε πως πολλές επικοινωνίες γίνονταν με κινητά, διότι οι ασύρματοι της Πυροσβεστικής ήταν προβληματικοί, τονίζοντας ωστόσο πως για την ανάγκη διάχυσης της πληροφορίας θα έπρεπε οι συνομιλίες να γίνονται μέσω κέντρου και όχι κινητό με κινητό.
Ο πραγματογνώμονας ακολούθως δέχθηκε τις ερωτήσεις της συνηγόρου του τότε υπευθύνου για τα επίγεια μέσα Χρήστου Γκολφίνου στον οποίο καταλογίζεται πως μετακίνησε οχήματα προς την Κινέτα.
Ερώτηση: Η μετακίνηση των τριών οχημάτων να τα πάρω από κάπου και να τα στείλω στην Κινέτα ήταν νόμιμη;
Μάρτυρας: Ναι, είναι.
Ερώτηση: Τα οχήματα που έστειλε στην Κινέτα αντικαταστάθηκαν;
Μάρτυρας: Με εθελοντές.
Πρόεδρος: Επηρέασε το αποτέλεσμα ότι ήταν εθελοντές;
Μάρτυρας: Διαφορετικά κινείται ένας πυροσβέστης και διαφορετικά ένας εθελοντής. Κάνουν σπουδαίο έργο, αλλά τους εθελοντές τους προστατεύεις. Διαφορετική αντιμετώπιση θα είχε ο επικεφαλής αν είχε επαγγελματίες. Ήταν στο κύριο μέτωπο της φωτιάς. Δεν αναθέτεις σε εθελοντή να κάνει κάτι επικίνδυνο. Λειτουργούν επικουρικά.
Η δίκη συνεχίζεται στις 6 Απριλίου 2023.
Την ίδια μέρα στην Κινέτα απομακρύνθηκαν οι κάτοικοι, υπήρχε χρόνος και σχέδιο διαφυγής
«Αν λέμε για το Μάτι περί αυθαιρέτων και πολεοδομικών θεμάτων που δυσχέραιναν την απομάκρυνση κατοίκων, τότε για την Κινέτα τι να πούμε; Και παρ’ όλα αυτά, στην Κινέτα την ίδια μέρα απομακρύνθηκαν οι κάτοικοι, υπήρχε χρόνος και το αναγκαίο δίκτυο διαφυγής» είπε τη Δευτέρα στο δικαστήριο ο δικαστικός πραγματογνώμονας Δημήτρης Λιότσιος.
Ο επιπυραγός δέχθηκε ερωτήσεις από τον τότε διοικητή του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων Ιωάννη Φωστιέρη, ο οποίος δεν εκπροσωπείται από συνήγορο.
Ο δικαστικός πραγματογνώμονας αναφερόμενος σε όσα έχουν ακουστεί για δυσκολία σχεδίου απομάκρυνσης εξαιτίας πολεοδομικών θεμάτων στο Μάτι, επανέλαβε απαντώντας σε σχετική ερώτηση του κ. Φωστιέρη πως το μοναδικό δύσκολο σημείο στην περιοχή είναι το Κόκκινο Λιμανάκι: «Όλη η άλλη περιοχή είναι ευθεία, υπάρχουν προσβάσεις και δρόμοι. Δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο πολεοδομικό πρόβλημα η περιοχή: δρόμοι υπάρχουν, επιμήκη οικόπεδα, προσβάσεις. Αν το λέμε αυτό για το Μάτι, για την Κινέτα τι να πούμε; Και παρ’ όλα αυτά στην Κινέτα δεν έγινε τίποτα. (δεν κινδύνεψε κανείς) Υπήρχε το αναγκαίο δίκτυο διαφυγής και ο χρόνος για την απομάκρυνση των κατοίκων».
Σύμφωνα με τον κ. Λιότσιο , το ΕΣΚΕ ενημερώθηκε έγκαιρα από τον πρώτο επικεφαλής της φωτιάς για την επικινδυνότητα που είχε και επομένως ότι υπήρχε περιθώριο για να αναπτύξει δράση και να αποτρέψει την τραγική εξέλιξη που τελικώς έλαβε. «Όλοι ήταν ενήμεροι για τα πάντα και αποδεικνύεται και από έγγραφα» τόνισε ο πραγματογνώμονας στον κ. Φωστιέρη επισημαίνοντας πως έλαβαν ειδοποίηση από τον επικεφαλής και μέσω τηλεφώνου και μέσω ασυρμάτου. Είπε επίσης με ένταση πως οι επικεφαλής της φωτιάς «εκλιπαρούσαν για επίγειες και εναέριες δυνάμεις».
Για ακόμη μία φορά ο επιπυραγός απαρίθμησε τις ενέργειες που δεν έγιναν εκείνο το απόγευμα και την κρισιμότητα της έγκαιρης και άμεσης αντίδρασης εν τη γενέσει του συμβάντος. Ο κ. Λιότσιος αναφέρθηκε στην απουσία των επίγειων πυροσβεστικών δυνάμεων, στην μη άμεση ανταπόκριση των εναέριων δυνάμεων, και στην μη έγκαιρη αποστολή ενισχύσεων παρά τις εκκλήσεις των επικεφαλής της φωτιάς. Τόνισε, επίσης, πως δεν είχε τεθεί εγκαίρως σε γενική επιφυλακή ο κρατικός μηχανισμός . Ωστόσο, ο μάρτυρας στάθηκε ιδιαίτερα στην μη αποστολή των εναέριων μέσων, πλην ενός, τα οποία δεν έφτασαν μέχρι τις 18:10 και 18:20 και στην κρισιμότητα της άμεσης αντιμετώπισης εν τη γεννέσει του του συμβάντος που κατέληξε σε όλεθρο.
«Από τις 16:41 έως τις 18:05, δηλαδή για μιάμιση ώρα περίπου, η φωτιά διανύει μία απόσταση 2,5 χιλιομέτρων. Μετά, αφού διέσχισε η φωτιά τη λεωφόρο Μαραθώνος έγινε πιο δύσκολη η κατάσβεση της» ανέφερε ο πραγματογνώμονας με τον κατηγορούμενο, τότε Διοικητή της Πυροσβεστικής της Νέας Μάκρης να παρεμβαίνει λέγοντας στην πρόεδρο πως η ορατότητα δεν ήταν καλή «από το αερούμενο χώμα δεν μπορούσαμε να δούμε».
Ο μάρτυρας μάλιστα κάποια στιγμή με συναισθηματική φόρτιση είπε πως δεν είναι ορθό να λέγεται πως το Πυροσβεστικό Σώμα δεν είχε δυνατότητα να κάνει κάτι «Πολλοί συνάδελφοι μας έχουν θυσιαστεί για αυτό τον σκοπό. Δεν υπάρχει πουθενά γραμμένο ότι δεν κάνουμε κάτι. Πόσοι συνάδελφοι μας έχουν χαθεί για να σώσουν μία ζωή; Το μνημείο πεσόντων είναι γεμάτο. Προσβάλλουμε αυτούς τους ήρωες όταν λέμε ότι δεν γινόταν κάτι».
Για το ζήτημα της εναέριας επιτήρησης που εκείνη την ημέρα έγινε από σκάφη αερολέσχης γιατί δεν είχε ειδοποιηθεί εγκαίρως το ΓΕΑ ο κ. Λιότσος κατά την εξέταση του από τον κ. Φωστιέρη ρώτησε τον πρώην επικεφαλής του ΕΣΚΕ αν έγινε προσπάθεια να γίνει επιτήρηση
Ιωάννης Φωστιέρης: Τα αεροσκάφη είναι για καταστολή και όχι για επιτήρηση.
Δημήτρης Λιότσιος: Το σχέδιο δασών λέει άλλα
Ιωάννης Φωστιέρης: Το σχέδιο δασών που έχετε συνυπογράψει αναφέρεται για την Αττική, λέτε για Αττική ή όλη την Ελλάδα;
Δημήτρης Λιότσιος: Λέω για Αττική.
Ιωάννης Φωστιέρης: Έχουμε τρία εναέρια μέσα (Cl).
Δημήτρης Λιότσιος: Γιατί λέτε για τρία μέσα; Έχουμε τόσα που θα μπορούσαν να έχουν χρησιμοποιηθεί για επιτήρηση.
Πρόεδρος: Εσείς λέτε ότι ένα από τα ελικόπτερα για παράδειγμα καναντερ, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για επιτήρηση;
Δ Λιότσιος: Σωστά!
Ιωάννης Φωστιέρης: Αυτό είναι λάθος!
Δημήτρης Λιότσιος: Εντάξει, θα αξιολογηθεί από το δικαστήριο αυτό!
Ιωάννης Φωστιέρης: Με τα δεδομένα του κ. Λιότσιου έχουμε φύγει εκτός πραγματικότητας. Έχουμε μία φωτιά και μας διέπουν κανόνες και νόμοι. Δεν κάνουμε ο,τι θέλουμε!
Δημήτρης Λιότσιος: Παντού υπάρχουν νόμοι! Αλλά κάποια πράγματα γίνονται καθ’ υπέρβαση.
Ιωάννης Φωστιέρης: Τα εναέρια μέσα δεν είναι μοτοσυκλέτες. Αμερικανική ταινία το έχουμε κάνει το ένδικο συμβάν. Απαιτούνται 45- 55 λεπτά για επανεξυπηρέτηση και 20 λεπτά προκειμένου να δοθεί εντολή για να σηκωθεί.
Δημήτρης Λιότσιος: Υπήρχαν επιλογές για μεταστάθμευση ελικοπτέρων εκτός Αττικής.
Ιωάννης Φωστιέρης: Να πείτε σε ποια αεροδρόμια μπορούμε να πάμε τα εναέρια μέσα εκτός Αττικής;
Δημήτρης Λιότσιος: Σκύρος, Ανδραβίδα, όπου υπήρχε εκείνη την ημέρα βαθμός επικινδυνότητας 2.
Στη συνεδρίαση της Δευτέρας κλήθηκε η Πυροσβεστική να απεγκλωβίσει ένα νεογέννητο γατάκι που το κλάμα του από διπλανό βοηθητικό χώρο της αίθουσας Τελετών ακούγονταν δυνατά. Οι πυροσβέστες που έσπευσαν δεν κατάφεραν να απεγκλωβίσουν το ζωάκι και έτσι κλήθηκαν από κατοίκους του Ματιού μέλη φιλοζωικής που κατάφεραν να βοηθήσουν το μωρό. Το γατάκι υιοθετήθηκε αμέσως από κατοίκους και ονομάστηκε “Μάτι”.