Σ
ε προηγούμενο σημείωμά μου είχα αναφερθεί σε μια εμπειρία μου τα Χριστούγεννα του 1969 στην πρωτεύουσα της Φλόριντας, το Ταλαχάσι. Κατά την περιήγηση της πόλης από τον φιλοξενούντα, πλούσιο, 3ης γενιάς Αμερικάνο WASP (=White, Anglosaxon, Protestant) περάσαμε και από την φτωχή γειτονιά στις παρυφές της πόλης, όπου σε ξύλινες, άθλιες κατοικίες έμεναν μαύροι Αμερικανοί. Μου είχε τότε κάνει αλγεινή εντύπωση που καρφώθηκε με λοστό στη μνήμη μου η «φυσιολογική» για κείνη την εποχή έκφρασή του «Αυτοί οι άνθρωποι είναι τεμπέληδες και μεθοκοπάνε κάθε μέρα. Και, βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι… τρίτης γενιάς κανίβαλοι!» Ο ρατσισμός στο ζενίθ του!Πενήντα-τέσσερα ολόκληρα χρόνια από εκείνη την εμπειρία, διαβάζω σήμερα με ιδιαίτερη έκπληξη στα ΝΕΑ: «Η διευθύντρια ανεξάρτητου δημοτικού σχολείου στο Ταλαχάσι, την πρωτεύουσα της Φλόριντας, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη θέση της (σ.σ. να παραιτηθεί), ύστερα από ενστάσεις γονέων, ότι δεν τους ενημέρωσε εγκαίρως για την «έκθεση» των μαθητών στις φωτογραφίες του αριστουργήματος, αγάλματος του Δαυίδ του Μιχαήλ Άγγελου, που είναι γυμνός! Κατηγόρησαν δηλ. τη δασκάλα, ότι εξέθεσε τα παιδιά σε πορνογραφικό υλικό. Εδώ, η θρησκοληψία και ο συντηρητισμός στο ζενίθ τους! Αφού, όπερ και το πιθανότερο, οι γονείς αυτοί και ο Σχολάρχης ήταν Προτεστάντες, δηλ. υπερσυντηρητικοί και θρησκόληπτοι. Το ίδιο θα γινόταν, αν αντί των φωτογραφιών του αγάλματος του Δαυίδ, είχαν εκτεθεί στην αίθουσα φωτογραφίες από το άγαλμα του Ερμή του Πραξιτέλη, ή οποιοδήποτε άλλου αρχαίου ελληνικού αγάλματος. Θα εθεωρείτο ότι η δασκάλα διαφθείρει τα παιδιά!
Είναι γνωστό, ότι οι αρχαίοι πρόγονοί μας λάτρευαν το ανθρώπινο σώμα, ιδίως το γυμνό. Γιατί θεωρούσαν ότι ένας υγιής νους «κατοικεί» μέσα σε ένα υγιές σώμα. Έτσι, στα γυμναστήρια, οι νέοι αθλούνταν γυμνοί. Γυμνοί επίσης αθλούνταν οι νέοι και στους Ολυμπιακούς αγώνες. Τους οποίους, ως γνωστό, ο βαθιά θρησκευόμενος Χριστιανός αυτοκράτορας Θεοδόσιος κατάργησε το 393 μ.Χ.
Ο Περικλής, εκτός από πολιτικός, ήταν επίσης στρατηγός, αλλά και αθλητής. Είχε πει, ότι οι άνδρες «πρέπει να εργαστούμε αρμονικά για την τέλεια ομορφιά του σώματος, όπως και για τις αντρικές αρετές της ψυχής μας. Είμαστε λάτρεις της ομορφιάς χωρίς να χάνουμε την επιθυμία για απλότητα και λάτρεις της σοφίας χωρίς να χάνουμε το ανδροπρεπές σθένος»
Βέβαια, οι γυμνοί αγώνες που ήταν στην αρχή προνόμιο των ανδρών, επεκτάθηκαν σταδιακά και στις γυναίκες. Για παράδειγμα, οι γυναίκες της Σπάρτης, πιο ελεύθερες από τις Αθηναίες, καθιέρωσαν και γυναικείους αθλητικούς αγώνες, κατά τους οποίους οι γυναίκες αθλούνταν γυμνές, όπως και οι άνδρες. Ο Πλούταρχος (A.J. Ρapalas, Ελληνική στάση απέναντι στο γυμνό, 1967) έγραψε ότι «η εμφάνιση αυτών των κορασίδων, γινόταν με θαυμασμό, σεβασμό και χωρίς ντροπή». Περιγράφει όμως επίσης μια τυπική μέρα για τον Έλληνα μαθητή «Αρχίζει με ασκήσεις γυμνός… και οφείλει να καταβάλει την ίδια προσπάθεια τόσο στην πρόοδο της φυσικής όσο και της ψυχικής κατάστασης» Καημένη δασκάλα του Ταλαχάσι. Φαντάζομαι τι θα γινόταν αν δίδασκες στα παιδιά της Φλόριντα τις απόψεις του Πλούταρχου για τη λατρεία των Αρχαίων Ελλήνων στο γυμνό, άρρεν ή θήλυ…
Ο κ. Θανάσης Φροντιστής είναι Δρ. Οικονομολόγος – π. Πανεπιστημιακός – Συγγραφέας