Περιβάλλον και περιφερειακή πολιτική επαναξιοποίησης φυσικών πόρων
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Περιβάλλον και περιφερειακή πολιτική επαναξιοποίησης φυσικών πόρων

Οι στρατηγικές για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης πλέον αναπτύσσονται με υψηλές ταχύτητες, πλην αντιστρόφως ανάλογες των οφειλόμενων για την προστασία του περιβάλλοντος από το 1972, το σημείο καμπής που σηματοδότησε το συνέδριο 5-16 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στη Σουηδία, με τη συμπερασματική αναγκαιότητα της ανάπτυξης περιβαλλοντικών πολιτικών.

Ε
κτοτε, κύλισε πολύ νερό στο αυλάκι για να προχωρήσουμε σε πράσινες πολιτικές και δράσεις ανακύκλωσης, κυκλικής οικονομίας και ανάπτυξης.

Ωστόσο τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν σημαντικά βήματα ως προς την επανάκτηση και αξιοποίηση πόρων μέσω του νέου μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων που καθιερώθηκε σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.

Με τον περιφερειάρχη Αττικής Γιώργο Πατούλη να εκφράζει την ικανοποίηση του για τα θεαματικά, όπως τα αποκαλεί, αποτελέσματα αυτής της πολιτικής, με ενδεικτικό παράδειγμα την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού από την κομποστοποίηση των βιοαποβλήτων, η οποία υλοποιείται με την αξιοποίηση κυρίως ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Ο ίδιος επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Κάνουμε πράξη το όραμά μας για Πράσινη Περιφέρεια. Με έργα για να ανατρέψουμε την πορεία της κλιματικής αλλαγής και σειρά δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, την διαχείριση των απορριμμάτων, την ενίσχυση της ανακύκλωσης με νέο σύγχρονο εξοπλισμό σε κάθε δήμο.

Περιφέρεια και δήμοι με την ολοένα αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των πολιτών δημιουργούμε μια ισχυρή συμμαχία. Αλλάζουμε τον τρόπο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και κάνουμε την Αττική μια πράσινη Περιφέρεια».

Ειδικότερα για το πρόγραμμα παραγωγής εδαφοβελτιωτικού (κομπόστ) από τη διαχείριση οργανικών αποβλήτων, ο περιφερειάρχης αναφέρει ότι «σήμερα παράγονται 15.000 τόνοι ετησίως από την επεξεργασία περίπου 30.000 τόνων οργανικών αποβλήτων και πρασίνων με στόχο τα προσεχή έτη ο αριθμός αυτός να ανέλθει στους 130.000 τόνους. Επίσης σημειώνει ότι σήμερα πάνω από 40 δήμοι, εκ των οποίων 66 στην Αττική, έχουν τακτικά προγράμματα διακριτής συλλογής βιοαποβλήτων από τους καφέ κάδους, ενώ τον Απρίλιο του 2020 είχαν μόνο 2 δήμοι».

Για τη νέα, αυτή πραγματικότητα ο κ. Πατούλης επισημαίνει: «Προσπαθούμε με σκληρή δουλειά, μέρα τη μέρα, να δημιουργήσουμε ένα νέο πρότυπο διαχείρισης των αποβλήτων στην Αττική, ένα πρότυπο κυκλικής οικονομίας που θα φέρνει χειροπιαστά οφέλη στις ζωές μας. Στη διαχείριση των βιοαποβλήτων ξεκινήσαμε από το μηδέν αλλά κάνουμε σοβαρά βήματα. Δεν είναι εύκολο, απαιτεί συντονισμό με τους δήμους, επικοινωνία και ενημέρωση των πολιτών αλλά και αλλαγές στις υπηρεσίες συλλογής και μεταφοράς. Φαίνεται όμως πως οι πολίτες ανταποκρίνονται και οι δήμοι βελτιώνουν τις υπηρεσίες τους».

Αναλυτικότερα για τα οφέλη του προγράμματος σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο αλλά και την ανάγκη επέκτασης του, μιλά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ Βασίλης Κόκκαλης και ο αρμόδιος σύμβουλος Αντώνης Μαυρόπουλος.

Ο κ. Μαυρόπουλος κάνει λόγο για μια σοβαρή αλλαγή που συντελείται αργά αλλά σταθερά στην Περιφέρεια Αττικής. «Αγκαλιάζει όλους τους δήμους, απλώνεται σε νοικοκυριά, εστιατόρια και πρόσφατα και σε αγροκτήματα». Πρόκειται για μια αλλαγή που δημιουργεί προστιθέμενη περιβαλλοντική, αλλά και οικονομική αξία και δηλώνει ότι η πρακτική της κυκλικής οικονομίας έχει οφέλη για όλους τους πολίτες. Η βήμα το βήμα υλοποίηση του ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης των βιοαποβλήτων (τροφικά απόβλητα, πράσινα απόβλητα) που υλοποιεί η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ αλλάζει τα δεδομένα στη διαχείριση αποβλήτων στην Αττική αλλά και σε όλη τη χώρα. Παρατηρεί ότι πιθανά πολλοί από τους πολίτες χρησιμοποιούν κάποιον από τους 45.000 καφέ κάδους όπου τοποθετούνται αυστηρά και μόνο υπολείμματα τροφών που η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ μοίρασαν, δωρεάν σε δεκάδες δήμους. Και πως όλοι έχουν δει κάποιο από τα 200 σύγχρονα ειδικά απορριμματοφόρα, εφοδιασμένα με σύστημα πλύσης και απολύμανσης κάδων, που επίσης μοιράστηκαν δωρεάν σε δεκάδες δήμους.

Αναφερόμενος στην επέκταση της εφαρμογής του προγράμματος, την τελευταία 2ετία, από την πλειοψηφία των δήμων της Αττικής, ο κ. Μαυρόπουλος σημειώνει «φτάσαμε να συλλέγουμε σε μηνιαία βάση ποσότητες που φτάνουν ή και ξεπερνούν τους 2.000 τόνους βιοαποβλήτων, έναντι των 50-100 που συλλέγονταν την άνοιξη του 2020».

Με απλά λόγια, ο κ. Μαυρόπουλος εξηγεί τη διαδικασία παραγωγής εδαφοβελτιωτικού από τα συλλεγόμενα βιοαπόβλητα τα οποία μεταφέρονται από τα ειδικά απορριμματοφόρα στην μονάδα κομποστοποίησης του ΕΔΣΝΑ που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης στη Φυλή. Εκεί, αφού απομακρυνθούν οι ακαθαρσίες (20-30%) τα βιοαπόβλητα, σχεδόν έξι εβδομάδες αργότερα μετατρέπονται σε κομπόστ. Ένα φυσικό λίπασμα που παράγεται από την αποσύνθεση των οργανικών υλικών (φύλλα, κλαδιά, υπολείμματα κουζίνας: φρούτα, λαχανικά, κατακάθια καφέ κλπ.) πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία με εξαιρετικές εδαφοβελτιωτικές ιδιότητες.

Τα οφέλη του προγράμματος σε οικονομικό επίπεδο αναδεικνύονται από το κόστος του κομπόστ το οποίο εισάγουμε κυρίως από την Ολλανδία και σε τιμές λιανικής,(λαϊκές, φυτώρια, θερμοκήπια) φτάνει έως 1.000 ευρώ τον τόνο.

Ο πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ Β. Κόκκαλης ενημερώνει ότι, στις εγκαταστάσεις του ΕΔΣΝΑ, παράγονται ήδη 10-15.000 τόνοι κομπόστ το οποίο υπόκειται σε συστηματικούς ποιοτικούς ελέγχους ενώ έχει πιστοποιηθεί ως υψηλής ποιότητας εδαφοβελτιωτικό.

Σημειώνεται ότι μέχρι πριν μερικούς μήνες, το κομπόστ αυτό δινόταν δωρεάν σε πολίτες, δήμους, φυτώρια και αλλού, και δεν πήγαινε ούτε ένα σακί χαμένο γιατί οι ιδιότητες του ήταν πολύ καλές. Εδώ και δύο μήνες με την εισαγωγή νέων πρακτικών επεξεργασίας, ο ΕΔΣΝΑ αναβάθμισε σημαντικά το παραγόμενο κομπόστ, μετατρέποντας το σε εξαιρετικής ποιότητας υλικό κατάλληλο και για καλλιέργειες.

Στα τέλη του Απριλίου, η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ διένειμαν λιπάσματα και εδαφοβελτιωτικά σε όλους τους παραγωγούς λαϊκών αγορών της Αττικής, μετά από σχετικό αίτημα της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών & Παραγωγών Λαϊκών Αγορών Περιφέρειας Αττικής. Ο περιφερειάρχης, με τον πρόεδρο και στελέχη του ΕΔΣΝΑ μοίρασαν, δωρεάν, πάνω από 5.000 σάκους των 20 λίτρων πιστοποιημένο εδαφοβελτιωτικό στα μέλη του Γεωργικού Συνεταιρισμού Κορωπίου. Στις αρχές Μαΐου, μοιράστηκαν, επίσης δωρεάν, 7.500 σάκοι εδαφοβελτιωτικού σε παραγωγούς – μέλη του Αγροτικού Συλλόγου Μαραθώνα.

Για το ζήτημα αυτό ο περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης παρατηρεί: «Με τη διανομή λιπασμάτων δείχνουμε τη δέσμευση μας τόσο στην κυκλική οικονομία όσο και στην υποστήριξη στους καλλιεργητές και τους παραγωγούς λαϊκών αγορών. Το όραμα μας είναι να επιστρέψουμε στη φύση τα θρεπτικά στοιχεία και το οργανικό κλάσμα που με τη βοήθεια εκατομμυρίων συμπολιτών μας ανακυκλώνουμε στους καφέ κάδους αλλά και να αφήσουμε θετικό κοινωνικό ενισχύοντας τους παραγωγούς τροφίμων με δωρεάν λίπασμα υψηλής αξίας. Με τον τρόπο αυτό κάνουμε ξεκάθαρο ότι η κυκλική οικονομία και η ανακύκλωση των βιοαποβλήτων φέρνει χειροπιαστά οφέλη σε όλη την κοινωνία».

Από την πλευρά του ο σύμβουλος διαχείρισης βιοαποβλήτων του ΕΔΣΝΑ Αντώνης Μαυρόπουλος τονίζει ότι πραγματοποιούνται αλλαγές στην πράξη ως προς τη διαχείριση των αποβλήτων και πως «σύμφωνα με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων της Αττικής ο στόχος είναι τα επόμενα χρόνια να οδηγούνται πάνω από 130.000 τόνοι βιοαποβλήτων προς αναερόβια επεξεργασία και κομποστοποίηση, δημιουργώντας πάνω από 1.000 νέες θέσεις εργασίας και εδαφοβελτιωτικά αξίας 5-7 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση».

Τέλος ο πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ Βασίλης Κόκκαλης αναφερόμενος στη συνολική προσπάθεια που καταβάλλει ο ΕΔΣΝΑ για τα βιοαπόβλητα υπογραμμίζει: «Τα αποτελέσματα μιας διαρκούς και συστηματικής προσπάθειας τεσσάρων ετών αρχίζουν και φαίνονται σε όλους. Η δουλειά του ΕΔΣΝΑ στα βιοαπόβλητα αποδίδει καρπούς και ανοίγει νέους δρόμους στην κυκλική οικονομία, συνεχίζουμε και πάμε μόνο μπροστά. Καλούμε λοιπόν όλους τους πολίτες της Αττικής και όλους τους Δήμους να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τα προγράμματα ανακύκλωσης βιοαποβλήτων, να μαζέψουμε περισσότερα και καθαρότερα βιοαπόβλητα για να κλείσουμε τον κύκλο των τροφών και των θρεπτικών στοιχείων».